Osmanlı'da Devlet Anlayışı Konu Anlatımı

Osmanlı Kültür ve Medeniyeti (1300-1453)

1. Osmanlı'da Devlet Anlayışı

• Türkiye Selçuklu Devleti döneminde bir uç beyliği olarak Söğüt ve Domaniç yöresine yerleşen Osmanlılar, kısa sürede Anadolu'da ve Avrupa'da egemenlik kuran büyük bir devlet durumuna geldi.
• Geniş bir cografyaya hakim alan Osmanlılar, bünyelerinde ırk, din, dil ayrımı gözetmeksizin barındırdığı milletleri, yüzyıllarca başarıyla yonetti.

Hükümranlık Anlayışı

• Osmanlı Devleti'nde hükümranlık anlayışı, İslam hukukuna ve eski Türk devlet geleneğine dayanıyordu:
• İslam hukukuna göre hakimiyet Allah'a aittir. Hükümdar, Allah'ın vekili olarak halkı adaletle yönetmek, yönetilenler de hükümdarın emirlerine uymak zorundaydı.
• Türk devlet geleneğine göre ise, ülkeyi yönetme yetkisinin Tanrı tarafından hükümdar ve ailesine verildiği inancı vardı. Tannnın verdiği siyasi güce kut deniyordu. Ayrıca, ülke hanedarın ortak malı sayılıyordu. Bu sebeple sık sık taht kavgaları çıkmış, kurulan devletler uzun ömürlü olmamışlardır.
• Osmanlı Devleti'nde hükümdarlığa kimin geçeceğine dair kesin bir kural yoktu. I. Murat'tan itibaren "ülke hanedanın ortak malıdır" anlayışının yerini, "ülke padişah ve oğullarınındır" anlayışı aldı.
• Bu uygulamanın amacı, taht kavgalarının sınırlandırılması ve merkezi otoritenin korunmasıdır.

Sancağa Çıkma

• Şehzadeler, belli bir yaşa gelince sancaklara vali olarak gönderilirlerdi. Onlara lala denilen bilgili ve deneyimli kişiler yardımcı olurdu.
• Şehzadeler, böylece tahta çıkmadan yönetim tecrübesi kazanıyorlardı.
• Önemli şehzade sancakları; İzmit, Bursa, Kütahya, Manisa ve Amasya'dır.

Hükümdar

• Osmanlı Devleti'nde hükümdar ülkenin mutlak hakimidir.
• Bu durum onun her istediğini yapabileceği anlamına gelmezdi.
• Devleti yonetirken şeriata ve töreye uymak zorundaydı.

Padişahın Görevleri

• Halkı korumak,
• Ada letli olmak,
• Sınırları güvenlik altına almak,
• Seferlere çıkarak ülke topraklarını genişletmek,
• Halkın ekonomik ve sosyal refahını sağlamaktı.

Hükümdarın Kullandığı Unvanlar

• Bey, gazi, hüdavendigar, sultan, padişah, han.