Safranbolu... Fatih ve "çeşm-i cihan"ı amasra

SAFRANBOLU... FATİH VE "ÇEŞM-İ CİHAN"I AMASRA

Nusret Karaca

Sonbaharın son günleri. Batı Karadenize bir/iki günlük yolculuk… Önce "Safran" bitkisinin memleketi...TRT belgeselindeki gibi"SAFRANBOLU"da ZAMAN"… Tarihi Osmanlı Evleri, tarihi çarşı, bakırcılar, el sanatlarının son temsilcilerini anlatan "USTAYA SAYGI" günlerine hazırlık. Camlı Kanyon, Hıdırlık Tepesi ve Kaymakamlık Konağı, camiler,Yörük Köyü ve de Saftanbolu'nun olmazsa olmazı safran lokumu, helvası... Zaman nasıl da geçiyor Safranbolu'da… Dingin bir ortam, gerilim yok… "Burada kalsam ve şiirler yazsam" diyorum...
....
Gün bitiyor, gece de güzel burada... O da geçiyor. Sabah yolumuz Amasra..
Yemyeşil bir doğa ortasında yolculuk… Amasra kucaklıyor bizleri. İnmeden tepede fotoğraf molası..
....
Çekici Çarşısı, camiler, koylar, balıkçı tekneleri, öğretmenevi, kahvehaneler ve müze…
....
Amasra'nın yakınlarında bugüne kadar bir arkeolojik kazı yok... Yani bu durumda tarihi açısından somut bir veride yok gibi. M.Ö.12.y.y.da Fenikeliler burada bir ticaret kolonisi kurmuşlar. Ama ilk yerleşmenin M.Ö.15.y.y da denizden gelen kavimler tarafından yapıldığı sanılır. Hititler ve Kaşkaların Amasra çevresinde uzun süre yaşadıkları tahmin edilir.
.....
Fenikeliler kente "Sesamos" adını vermişler. Daha sonra kent İYONYALILAR tarafından koloni haline getirilmiş bir sürede. PERS egemenliğine girmiş. Büyük İskender PERSKERLE. kuvvetli bağlar kurmak istediğinden komutanlarından KRATEROS'u Pers Prensesi AMASTRİS ile evlendirmiştir.
Amastris zamanında Amasra yeniden kurulmuş ve büyük bir şehir görünümü almıştır..M.Ö.73-70 ''de Roma ordusu kenti eke geçirmiştir. Kent en son Ceneviz yönetimindeyken Osmanlı. Padişahı Fatih Sultan Mehmet'in lala'sına " lala,Çeşm-i Cihan bu mu ola?" dediği ve BAKACAK TEPESİ'nden hayran olup ve Osmanlı topraklarına kattığı AMASRA' Cenevizlilerden savaşsız teslim alınmıştır.(1460)
....
Amasra. Müzesi önü de Fatih ve Mahmud Paşa'nın heykelleri bulunmakta. Müzede Arkeolojik Eser ,Salonu, Etnografik Eser Salonları, Açık Bölüm içinde çok sayıda heykeller, mezar stelleri, Hellenistik ve Roma dönemine ait kandiller, halılar, süs eşyaları, Kur'an-ı Kerimler, yazı takımları, mutfak kapıları, ahşap işçilik örnekleri, amphoralar, şişeler, sütunlar
bulunmakta.
...
Evet, bir Sonbahar günü tarih ve uygarlık dolu ülkemizde bir hafta sonu "TARİH VE UYGARLIKLA" kucaklaşmak ne güzel. Bir de Tarih öğretmeni, yazar ve de şair olunca bir şeyler yazmanın ,tarihe bir not daha düşmenin tadına doyum olmuyor. Hele bunu paylaşınca... Bu arada bu bilgileri derlememe kaynak olan Amasra Müzesi yöneticilerine de kucak dolusu sevgiler...saygılar...