Osmanlı Devleti - Kurumlar, Kültür ve Uygarlık Test Soruları

A
OSMANLI DEVLETİ-KURUMLAR, KÜLTÜR ve UYGARLIK
1. Osmanlı Devleti, kültür ve uygarlık alanında Anadolu Selçuklularından etkilenmiştir.
Aşağıdakilerden hangisi, bu etkilenmenin kanıtlarından biri olarak gösterilemez?
A) Divan teşkilatının kurulması
B) Vakıf toprak uygulaması
C) Hükümdarların sultan unvanı kullanması
D) Tımar sisteminin geliştirilmesi
E) Toprakların hanedan üyeleri arasında paylaşılmaması

2. Osmanlı Devleti'nde yönetimde padişahların mutlak egemenliğinin sınırlandığına kanıt olarak, aşağıdaki görev veya yetkilerinden hangisi gösterilebilir?
A) Sadrazamları görevden alma
B) Uygulamalarda şeyhülislamdan fetva alma
C) Ordulara komutanlık etme
D) Antlaşmaları onaylama
E) Divanın çalışmalarıyla ilgili bilgi alma

3. Tımarın çekirdeğini oluşturan kısma kılıç tımarı denir. Sipahi olan herkes için başlangıçta çekirdek kısmı vardı. Bu bölüm zamanla büyüyebilir fakat çocuklara geçemezdi.
Tımarın büyüyen kısımlarının çocuklara geçmesinin engellenmesinin amacı olarak aşağıdakilerden hangisi gösterilebilir?
A) Bayındırlık çalışmalarını düzenlemek
B) Vergi toplamayı kolaylaştırmak
C) Tımar arazinin mülk araziye dönüşmesini önlemek
D) Tarımsal çalışmaları özendirmek
E) Asker sayısının artmasına engel olmak

4. Osmanlı Devleti'nde toprak yönetiminin sosyal, siyasi ve askeri bakımdan büyük önemi vardı. Toprak yönetiminde dirlik sisteminin uygulanışı çok ayrıntılı bir şekilde belirlenmişti.
Aşağıdakilerden hangisi, dirlik sahiplerinin görevlerinden biri değildir?
A) Tımarlı sipahi yetiştirmek
B) Vergi toplamak
C) Bulundukları bölgenin güvenliğini sağlamak
D) Kendi bölgesinde yaşayanları yargılamak
E) Devlet otoritesinin sağlanmasında yardımcı olmak

5. Osmanlı Devleti'nde miri arazi devlete aittir. Miri araziyi elinde bulunduran reaya (köylü) toprağı boş bırakmamak zorundaydı.
Bu uygulamanın amacı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Reayanın güçlenmesini engellemek
B) Tarımsal üretimin sürekliliğini sağlamak
C) Toprağın nadasa bırakılmasını önlemek
D) Miri arazilerin mülk araziye dönüşmesini engellemek
E) iltizam sistemini yaygınlaştırmak

6. Osmanlı halkı, çeşitli din, mezhep ve uluslara mensup insanlardan oluşuyordu. Ancak toplum ırk esasına göre değil, düşünce ve inanç esasına göre örgütlenmişti.
Aşağıdakilerden hangisi, bu duruma kanıt olarak gösterilemez?
A) Müslüman olmayan halkın cizye vergisi ödemesi
B) Lonca teşkilatına sadece Müslüman esnafların girebilmesi
C) Müslümanlardan ürün vergisi olarak öşür alınması
D) Türk ve Müslüman olmayanların medreselere alınmaması
E) Devlet işlerinin yürütüleceği Divan-ı Hümayun'un kurulması

7. Osmanlı Devleti’nde aşağıdakilerden hangisi iç güvenliği sağlamak ve ticareti geliştirmek amacına yönelik olarak kurulmuştur?
A) Humbaracılar
B) Akıncılar
C) Azaplar
D) Derbent muhafızları
E) Tımarlı sipahiler

8. Osmanlı Devleti'nde bazı gelirlerin kiralama yoluyla toplanması sistemine iltizam adı verilir.
Aşağıdakilerden hangisi, iltizam sisteminin giderek yaygınlaşmasının ortaya çıkardığı sonuçlardan biri olarak gösterilemez?
A) Kapıkulu askerlerinin sayısının azalması
B) Halkın vergi yükünün ağırlaşması
C) Ayan denilen feodal beylerin ortaya çıkması
D) Merkezi otoritenin zayıflaması
E) Miri toprakların mülk toprak haline gelmesi

9. Osmanlılarda temel hukuk kuralları, İslam dininin koyduğu hukuk kurallarıydı. Buna şeriat denirdi. Şeriat ile çelişmemek şartıyla padişaha kural koyma yetkisi tanınmıştı. Padişahın bu yetkisine dayanarak koyduğu kurallara örfi hukuk adı verilirdi.
Bu bilgilere bakılarak aşağıdaki yargılardan hangisine varılamaz?
A) Padişahın otoritesini artırmaya yönelik bir devlet anlayışı görülmektedir.
B) Şeriat kuralları, gerektiğinde padişahın yetkisini azaltmaktadır.
C) Devlet yönetimi ile ilgili kurallar tamamen örfi hukuka göre yürütülmektedir.
D) Padişah, devlet ve memleket işleyişiyle ilgili kanunlar yapabilmektedir.
E) Devlet işlerinde şer'i ve örfi hukuk birlikte kullanmaktadır.

10. Osmanlı Devleti’nde;
- Kuruluş döneminde sadrazamlık makamını elinde tutan Çandarlı ailesinin, İstanbul'un fethinden sonra yönetimdeki etkinliği sona ermiştir.
- XVII. yüzyılda sadrazamlık makamını 35 yıl elde tutan Köprülüler ailesinin, XVIII. yüzyılda siyasal gücü kalmamıştır.
Bu bilgiler birlikte değerlendirildiğinde, Osmanlı toplum yapısı ile ilgili olarak aşağıdaki genellemelerden hangisine ulaşılabilir?
A) Soy esasına dayalı bir yönetici sınıfı oluşmamıştır.
B) Sadrazamlık veraset yoluyla el değiştirmektedir.
C) Başarılı yöneticiler görevden uzaklaştırılmıştır.
D) Yönetimde devşirme kökenlilerin etkisi artmıştır.
E) Üst düzey görevlere belirli kişiler gelebilmiştir.

11. XV. yüzyılda Osmanlı pazarlarında yerli ürünlerin oranı yabancı ürünlere oranla daha fazla iken XIX. yüzyılda bu durum tersine bir gösterge çizmiştir.
Bu değişiklikte aşağıdakilerden hangisinin etkili olduğu savunulamaz?
A) Lonca teşkilatının uygulamalarının
B) Avrupa devletlerine tanınan ayrıcalıkların
C) Avrupa devletlerinin Sanayi Devrimi'ni gerçekleştirmelerinin
D) Osmanlı Devleti'nin açık pazar haline gelmesinin i
E) Alınan dış borçların

12. Osmanlılarda Enderun adı verilen okul hangi amaç için açılmıştır?
A) Devlet adamı yetiştirmek
B) Hıristiyan çocukları İslamlaştırmak
C) Devlete asker yetiştirmek
D) Medreselere müderris yetiştirmek
E) Teknik okullara öğretmen yetiştirmek

B

OSMANLI DEVLETİ-KURUMLAR, KÜLTÜR ve UYGARLIK

1. Osmanlı Devleti'ni kendinden önceki Türk devletlerinden ayıran özelliği aşağıdakilerden hangisidir?
A) Merkezi devlet olması
B) Fetih politikası izlemesi
C) Çokuluslu devlet olması
D) Medreseler açması
E) İslam devleti olması

2. Osmanlı Devleti'nde;
- Kuruluş yıllarında "ülke hanedanın ortak malıdır" anlayışı geçerlidir.
- I. Murat döneminde "ülke padişah ve oğullarının malıdır." anlayışı kabul edilmiştir.
- I. Ahmed döneminde "Padişahlığın hanedanın en büyük ve aklı başında olana geçmesi" kuralı getirilmiştir.
Bu bilgilere bakılarak aşağıdakilerden hangisinin zamanla değiştiği söylenebilir?
A) Teokratik devlet yapısı
B) Dirlik sistemi
C) Veraset anlayışı
D) Eyalet sistemi
E) Sancağa çıkma geleneği

3. Osmanlı Devleti'nde yönetim yetkisini kullanan gruplardan biri olan Seyfiyye; Silah taşıma ve kullanma yetkisine sahip idi ve sadrazamdan en alt rütbedeki askere kadar uzanan bir zincir içindeki görevlilerden oluşurdu.
Bu bilgilere göre;
I. Yeniçeri Ağası,
II. Nişancı
III. Kaptan-ı Derya
IV. Kadı
V. Sancakbeyi
gibi görevlilerden hangilerinin bu gruba mensup olduğu söylenemez?
A) I ve II B) II ve III C) III ve IV
D) IV ve V E) II ve IV

4. Osmanlılarda şehzadelerin sancaklarda görevlendirilmesi geleneğinin amacı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ülkeyi yönetmede kolaylık sağlamak
B) Merkezi yönetimi güçlendirmek
C) Şehzadeleri merkezden uzaklaştırmak
D) Şehzadelerin devlet yönetiminde deneyim kazanmasını sağlamak
E) Ülkenin hükümdar ve oğullarının malı olduğunu vurgulamak

5. Osmanlı Devleti'nde taşra yönetiminin bazı özellikleri şunlardır:
I. Saliyaneli eyaletlerde tımar sistemi uygulanmamaktadır.
II. Bağlı hükümet ve beylikler içişlerinde serbest, dışişlerinde Osmanlı Devleti'ne bağlıdır.
III. Merkeze bağlı eyaletler sancak ve kaza gibi idari birimlere ayrılmıştır.
IV. Bağlı beyliklerin yöneticileri yerel hanedanlar arasından atanmaktadır.
Bunlardan hangilerinin, Osmanlı Devleti'nin "merkezi devlet" anlayışına ters düştüğü savunulabilir?
A) I ve II B) II ve III C) III ve IV
D) I ve III E) II ve IV

6. Osmanlı Devleti'nde miri toprağın bölümlerinden biri olan dirlik maaş karşılığı olarak devlet memurları ve askerlere bırakılan topraklardır.
Buna göre, dirlik sistemi ile;
I. Vergileri elde edilen ürüne göre düzenlemek
II. Devlete yapılan hizmetleri karşılamak
III. Üretimin artmasını sağlamak
IV. Derebeyliğin oluşmasını önlemek
V. Islahat çalışmalarında başarılı olmak
gibi amaçlardan hangilerinin gerçekleştirilmek istendiği savunulabilir?
A) I, IV ve V B) II, III ve IV C) I, III ve V
D) II, IV ve V E) I, II ve V

7. Osmanlı Devleti'nde toprakların kullanım hakkı, devletin denetim ve gözetiminde halka bırakılmıştır. Ancak toprağını üst üste üç yıl ekmeyenden toprağı alınır ve bir başkasına verilirdi.
Bu uygulama ile ulaşılmak istenen temel amaç aşağıdakilerden hangisidir?
A) Rüşvet ve iltiması önlemek
B) Halka yeni iş alanları yaratmak
C) Üretimde sürekliliği sağlamak
D) Halkı çiftçiliğe özendirmek
E) Herkesi toprak sahibi yapmak

8. Osmanlı Devleti'nde XVII. ve XVIII. yüzyıldaki yenilik hareketlerine özellikle Kapıkulu askerleri karşı çıkmıştır. XIX. yüzyıl ve XX. yüzyıl başlarında ise Osmanlı ordusunun subay kadrosunun yenilik hareketlerini desteklediği görülür.
Osmanlı ordusunda görülen bu değişikliğin nedeni olarak aşağıdakilerden hangisi gösterilebilir?
A) Denizciliğe önem verilmesi
B) Maliyenin düzelmesi
C) Meşrutiyetin ilan edilmesi
D) Batıyı örnek alan askeri okulların açılması
E) Savaş taktiklerinin değişmesi

9. Osmanlı Devleti'nin azınlıkların dini inanç, gelenek ve göreneklerini hoşgörü ile karşılamış olmasında;
I. Müslüman olmayan halktan vergi almayı sürdürmeyi yararlı görmesi
II. Azınlıkları hoşgörü yoluyla yönetime bağlamak istemesi
III. Değişik dinlerin kutsal saydığı Kudüs'ün Osmanlı topraklarında olması
IV. Ortadoksların dini liderinin İstanbul'da bulunması
gibi etkenlerden hangilerinin etkili olduğu savunulabilir?
A) I ve II B) II ve IV C) I ve IV
D) II ve III E) III ve IV

10. Osmanlı Devleti'nde loncaların önemini yitirmesi aşağıdakilerden hangisiyle ilgilidir?
A) Ticaret yollarının yön değiştirmesi
B) Avrupa'da Sanayi Devrimi'nin yaşanması
C) Ahiliğin güçlenmesi
D) Köyden kente göç yaşanması
E) Ekonominin temelinin toprağa dayanması

11- Çiftbozan resmi; Osmanlı Devleti'nde ekip-biçtiği toprağı boş bırakan veya terkeden köylülerden alınan vergidir.
Bu tanıma göre aşağıdaki gelişmelerden hangisinin bu vergiyi ödeyenlerin sayısının artmasına neden olduğu savunulabilir?
A) Patrona Halil Ayaklanması
B) Çınar Olayı
C) Vaka-i Hayriye
D) Celali ayaklanmaları
E) 31 Mart Olayı

12. Osmanlı Devleti'nde yerli ve yabancı tüccarlar mallarını ülke içinde bir bölgeden diğerine taşırlarken yüzde 8 oranında iç gümrük vergisi ödemek zorundaydılar. Balta Limanı Antlaşması ile İngiliz tüccarlardan bu verginin alınmaması kararlaştırılmıştır.
Bu bilgilere göre aşağıdakilerden hangisinin, Balta Limanı Antlaşmasıyla ortaya çıkan bir durum olduğu söylenebilir?
A) Osmanlı Devleti diğer devletlerle ticari rekabet yapabilecek konuma gelmiştir.
B) Osmanlı Devleti'nin gümrük gelirleri azalmıştır.
C) İngiltere diğer Avrupa devletleriyle ekonomik yönden eşit hale gelmiştir.
D) Osmanlı Devleti Sanayi Devrimi'nden etkilenmemiştir.
E) Osmanlı Devleti'nde Türk tüccarların etkinliği artmıştır.

C

OSMANLI DEVLETİ-KURUMLAR, KÜLTÜR ve UYGARLIK
1. Osmanlı Devleti'nde yönetim, İslam hukukuna dayanır. Ancak, Osmanlı devlet anlayışını boyutlandıran bazı diğer unsurlar da vardır. Bunlar eski Türk geleneği ve fethedilen yerlerin daha önceki uygulamalarıdır.
Aşağıdakilerden hangisi, bu duruma kanıt olarak gösterilemez?
A) Padişahın kanun koyarken şeriat ile çelişmemesi
B) Hükümdarın halkı adaletle yönetmek zorunda olduğuna inanılması
C) Hanedanın erkek bireylerinin taht üzerinde hak sahibi olması
D) Özerklik verilen eyaletlerin yöneticilerinin kendi içinden seçilmesi
E) Batı türü kurumların oluşturulması

2. Osmanlı Devleti’nde I. Ahmet dönemine kadar padişah olma konusunda kesin bir kural yoktu.
Bu durumun aşağıdakilerden hangisi üzerinde etkili olduğu savunulabilir?
A) Sadrazamların otoritelerinin artması
B) Valide sultanların yönetime katılması
C) Saltanat kavgalarının çıkması
D) Anadolu'da isyanların çıkması
E) Kapıkulu askerleri ve tımarlı sipahiler arasında çatışmalar çıkması

3. Aşağıdakilerden hangisi, Osmanlı Devleti'nde divan örgütünün özelliklerinden biri olarak gösterilemez?
A) Devletin en önemli yönetim kurumu olması
B) Gerektiğinde yargı yetkisini de kullanabilmesi
C) Fatih'e kadar toplantılara padişahların başkanlık etmesi
D) Padişahın egemenlik haklarını kısıtlaması
E) Yükselme döneminden sonra önemini giderek kaybetmesi

4. Aşağıdakilerden hangisi divan üyelerinden kazaskerin görevlerinden biridir?
A) Kadı ve müderrisleri atamak
B) Ferman ve beratlara padişahın tuğrasını çekmek
C) Devletin gelir ve giderleri konusunda bilgi verip bütçe hazırlamak
D) Alınan kararların şer'i hukuka uygun olup—olmadığını denetlemek
E) Divan toplantılarına başkanlık yapmak

5. I. Veziriazam
II. Beylerbeyi
III. Defterdar
IV. Nişancı
V. Kazasker
Yukarıdaki divan üyelerinden hangilerinin sayısı zamanla artırılmıştır?
A) I, II ve III B) II, III ve V C) II, IV ve V
D) I, III ve V E) III, IV ve V

6. - Ankara Savaşı'ndan sonraki dönemde devşirme sistemi uygulandı.
- III. Murat döneminde orduya devşirme sistemine aykırı asker alındı.
- XVII. yüzyılda sık sık padişah değişiklikleri yaşandı.
- Padişah değişikliklerinde kapıkulu askerlerine cülus bahşişi verilirdi.
Osmanlı Devleti'nde meydana gelen bu gelişmeler ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Sürekli padişah değişikleri hazinenin giderlerini artırmıştır.
B) Kuruluş devrinde asker ihtiyacını karşılamak için düzenlemeler yapılmıştır.
C) Duraklama döneminde asker alımında usulsüzlük olmuştur.
D) Yeniçeri sayısının artmasına tepki gösterilmiştir.
E) Yeniçerilere ulufeden başka para da verilmiştir.

7. I. Yerel güçlerin oluşmasını önlemek
II. Sanayi üretimini yaygınlaştırmak
III. Ticari ilişkileri düzenlemek
IV. Tarımsal üretimin sürekliliğini sağlamak
V. Sosyal kurumlar oluşturmak
Osmanlı Devleti'nin dirlik sistemiyle ulaşmak istediği amaçlar, aşağıdakilerden hangisinde birlikte verilmiştir?
A) II ve III B) II ve V C) I ve V
D) III ve V E) I ve IV

8. Osmanlı Devleti'nde gelirleri devlet memurları ve askerlere bırakılan topraklara dirlik adı verilmiştir.
Dirliklerin hangi özelliği derebeyliğe geçişi engelleme amacına yönelik olduğunun kanıtı olarak gösterilebilir?
A) Asker yetiştirilmesi
B) Dağıtımın Nişancı tarafından yapılması
C) Şehirlerden uzak yerlerde bulunması
D) Tarımsal üretimi artırmayı amaçlaması
E) Miras olarak bırakılamaması

9. Mühendishane-i Berr-i Hümayun'da resim dersleri de okutulmaktaydı. Derslerin amacı haritacılık, mühendislik gibi mesleki becerileri kazandırmaktı. Resim dersleri bu konuda yetenekleri olanların ortaya çıkmasına fırsat verdi. Mühendishane Osmanlı ressamları için bir kaynak oldu. II. Mahmut'un resmini yaptırarak devlet dairelerine astırması, Sultan Abdülaziz'in at üzerinde heykelini yaptırması bu konulardaki çalışmaları artırmıştır.
Bu bilgilere göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?
A) Osmanlı Devleti'ne yeniliklerin bir bölümü askeri okullar aracılığıyla gelmiştir.
B) Padişahlar güzel sanatları desteklemiştir.
C) Mimarlar ve haritacılar için resim yapmak el becerilerini artırmada yardımcı olmuştur.
D) Halifelerin heykellerini yaptırması yasaklanmıştır.
E) Batılılaşma çalışmaları güzel sanatlara duyulan ilgiyi artırmıştır.
10. Osmanlı Devleti'nde ordunun güçlü ve dinamik bir yapısı vardı. Zamanla ordunun yapısında bazı bozulmalar görüldü.
Aşağıdakilerden hangisi, Osmanlı ordusundaki bozulmanın nedenlerinden biri olarak gösterilemez?
A) Uzun süren savaşlar
B) Veraset kanununda değişiklik yapılması
C) Miri arazinin mülk araziye dönüşmesi
D) Dirlik sisteminin bozulması
E) Kapıkulu askerlerinin sayısının artması

11. Osmanlı Devleti'nin önemli gelirlerinden biri de gümrük vergisi idi. Ancak bu vergi yükselme döneminden f itibaren azalmaya başlamıştır.
Osmanlı Devleti'nin gümrük vergilerinin azalmasında aşağıdakilerden hangisinin etkili olmadığı söylenebilir?
A) Batı ile ilişkilerin geliştirilmek istenmesinin
B) Ticaret yollarının yer değiştirmesinin
C) Ganimetlerin artmasının j
D) Bazı devletlere ayrıcalıklar verilmesinin
E) Avrupa'da sanayinin gelişmesinin

12. I. Düyun-u Umumiye İdaresi'nin kurulması
II. Londra Boğazlar Sözleşmesi'nin imzalanması
III. Avrupa'da Sanayi İnkılabı'nın gerçekleşmesi
IV. Balta Limanı Ticaret Sözleşmesi'nin imzalanması
V. Yerli malı kullanılması
Osmanlı Devleti'nde ticaretin zarar görmesi ve yerli imalathanelerin kapanmasında yukarıdakilerden hangilerinin etkisi daha çok olmuştur?
A) I, III ve IV B) I, II ve IV C) I, II ve III
D) II, IV ve V E) II, III ve IV

D
OSMANLI DEVLETİ-KURUMLAR, KÜLTÜR ve UYGARLIK
1. Toplumların alışkanlıklarını değiştirmek zordur."
Aşağıdakilerden hangisi bu yargıya örnek olarak gösterilemez?
A) Mekkelilerin İslamiyet’in yayılmasına karşı çıkması
B) Göçebe Türklerin yerleşik yaşama geçmeyi kabul etmemesi
C) Yeniçerilerin batı türü eğitime tepki göstermesi
D) Ulema sınıfının fesin zorunlu başlık olarak kabul edilmesine tepki göstermesi
E) Osmanlılarda "ülke hanedanının ortak malıdır." anlayışının benimsenmemesi

2. Osmanlı Devleti'nde XVII. yüzyıl başlarına kadar padişahlığın babadan oğula geçmesine karşın, hangi şehzadenin padişah olacağı konusunda kesin kuralların olmaması taht kavgalarına neden olmaktaydı.
Aşağıdakilerden hangisi, bu duruma örnek olarak gösterilemez?
A) II. Bayezid-Cem mücadelesi
B) Şehzade Selim'in II. Bayezid'e karşı mücadele etmesi
C) Fetret devrinde yaşanan şehzadeler mücadelesi
D) I. Mehmet döneminde çıkan Şeyh Bedrettin ayaklanması
E) II. Murat döneminde yaşanan Şehzade Mustafa olayı

3. Osmanlılarda sadrazam olabilmek için belirli bir kuralın olmaması aşağıdakilerden hangisinin bir kanıtıdır?
A) Devşirme sisteminin uygulanmamasının
B) Divan örgütünün yetkileri sınırlandırmasının
C) Taht kavgaları çıkmasının önlenmesinin
D) Dirlik sisteminin yeniden düzenlenmesinin
E) Yetenekli olan herkese yönetimde görev alma hakkı verilmesinin

4. Osmanlı Devleti'nde divan üyelerinden bazıları şunlardır:
I. Veziriazam
II. Vezir
III. Defterdar
IV Nişancı
V Kazasker
Bunlardan hangilerinin sayısı, sınırların genişlemesine paralel olarak artırılmıştır?
A) I, II ve III B) II, III ve V C) II, IV ve V
D) I, III ve V E) III, IV ve V

5. Osmanlı Devleti döneminde görülen;
I. Fethedilen yerlere merkezden yönetici gönderilmesi
II. Has ve zeametlerin miras olarak bırakılamaması
III. Divan toplantılarına padişahın katılmaması
IV. Kadıların verdiği kararların ancak Divan-ı Hümayun' da görüşülerek değiştirilebilmesi
gibi uygulamalardan hangileri, yerel unsurların güçlenmesini önleme amacına yöneliktir?
A) I ve II B) II ve III C) III ve IV
D) I ve IV E) II ve IV

6. Osmanlı Devleti'nde;
I. İlk defa tımar alanlar mutlaka padişahın huzuruna çıkardı.
II. Tımar miktarının artırılması padişah fermanıyla olurdu.
Bu uygulamaların amacı olarak aşağıdakilerden hangisi gösterilebilir?
A) Tımarlı sipahilerin sayısını azaltmak
B) Kapıkulu askerlerini denetim altına almak
C) Dirlik sahiplerini kontrol altında bulundurmak
D) Üretim artışını sağlamak
E) Tarımsal çalışmaları yönlendirmek

7. Osmanlı Devleti döneminde görülen;
I. Vergilerin artırılması
II. Toprağın üç yıl boş bırakandan alınıp bir başkasına verilmesi
III. Saliyaneli eyaletlerde vergilerin iltizam yoluyla toplanması
gibi uygulamalardan hangilerinin tarımsal üretimi artırma amacına yönelik olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III

8. Osmanlı Devleti'nin yükselme döneminde halk arasında din ayrımı yapılmadığına kanıt olarak aşağıdakilerden hangisi gösterilebilir?
A) Müslüman olmayanlardan haraç ve cizye vergisi alınması
B) Müslüman olmayanların medreselerde eğitim görememesi
C) Müslüman olmayanlara da ticaret serbestliğinin tanınması
D) Devlet memuru olabilmek için Müslüman olma şartı aranması
E) Azınlıkların askere alınmaması

9. Osmanlı Devleti'nde Lonca teşkilatının;
I. Çırak-kalfa-tısta yöntemiyle eleman yetiştirilmesi
II. Sadece Müslümanların üye olarak kabul edilmesi
III. Üyelere kredi sağlaması
IV. Kalitesiz üretim yapanların meslekten çıkarılması
gibi uygulamalarından hangilerinin nitelikli eleman yetiştirme amacına yönelik olduğu söylenebilir?
A) I ve II B) I ve IV C) II ve IV
D) III ve IV E) I ve III

10. Osmanlı Devleti'nde görülen
I. Pençik sisteminin uygulanması
II. Devşirme yasasının hazırlanması
III. III. Murat döneminde devşirme yasasına aykırı asker alınması
IV. Dirlik sisteminin bozulmasıyla tımarlı sipahilerin sayısının azalması
gibi uygulamalardan hangileri, orduda huzursuzluk çıkmasında daha etkili olmuştur?
A) Yalnız III B) I ve III C) Yalnız IV
D) II ve III E) I ve IV

11. - Osmanlı Devleti'nde çiftbozan vergisi toprağı boş bırakan veya terkeden köylülerden alınırdı.
Buna göre, aşağıdakilerden hangisinin bu vergi j ile sağlanmak istenen amaçlardan biri olduğu söylenemez?
A) Tarımsal üretimin sürekliliğini sağlamak
B) İç göçü denetim altına almak
C) Mültezimlerin halka baskı yapmasına engel olmak
D) Üretim-tüketim dengesinin bozulmasını önlemek
E) Vergi gelirlerinin düşmesini engellemek

12. XVIII. yüzyılın sonlarından itibaren Osmanlı Devleti'nde görülen bazı gelişmeler şunlardır:
I. Dış ticaret açığı hızla büyümüştür.
II. Ekonomi, tarımsal ürünlerin ihracı, sanayi ürünlerinin ithaline dayanmaktadır.
III. Ulusal ayaklanmalar giderek artmıştır.
IV. Merkezi otorite zayıflamıştır. i
i Bunlardan hangileri, Avrupa'da yaşanan Endüstri
Devrimi'nin Osmanlı Devleti'ne yansıması olarak
kabul edilebilir?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
D) III ve IV E) II ve IV