ORTA ÇAĞ AVRUPA SANATLARI (primitif Hıristiyan sanatı
Bizans
Roman
Gotik)

Ortaçağ Avrupa sanatları, Hıristiyanlık etkisinde oluşmuştur. İlkçağdaki özgür sanat ve bilim ortamı yerini dinsel buluntuların sınırladığı görüş


*İLK DÖNEM HIRİSTİYANLIK SANATI:

Bu dönemin sanatına ilişkin örnekler yer altı tapınakları olarak kabul edilen KATAKOMB’ larda görülür. Katakomblar; sığınak, kilise ve yer altı şehri olarak kullanılan yerlerdir. Bazı katakombların duvarlarında mozaik ve fresk tekniği ile yapılmış simgesel resimler vardır.

Yurdumuzun Kapadokya yöresinde çok sayıda yeraltı şehri, Katakomb ve peribacalarının içine oyulmuş kiliseler vardır.

Niğde-Ihlara vadisi Nevşehir-Göreme Elmalı-Yılanlı kiliseler.
Nevşehir-Derinkuyu ve Nevşehir-Kaymaklı yer altı şehirleri.

*BİZANS SANATI: (395-1453)

Hristiyanlığın resmi dil olmasıyla birlikte kiliseler yapılmaya başlanır. İlk örnekleri bazilika tipindedir. Gelişmiş olanları ise kubbeli ve Haç planlı olarak yapılmışlardır.

Bizans mimarisinden günümüze gelebilmiş en önemli örnekler arasında kiliseler, su kemerleri, sarnıçlar ve surlar vardır.
Bunlar içerisinde en önemli olanı AYASOFYA’DIR.
Jüstinyen 532 537 de Aydın’lı Antemos ile Milet’li İzidoros’a yaptırmıştır.
Plan olarak: dört filayağının taşıdığı (31 m) kubbeyle örtülüdür. Ana kubbe önce yarımşar kubbelerle doğu batı yönünde sonrada yarımşar kubbeler çeyrek kubbelerle genişletilir. Girişte nartekisi (sütunlu halerisi) vardır. Fatih tarafından camiye dönüştürülmüştür. Atatürk döneminde müzeye çevrilmiştir.(1935)

b)ROMAN VE GOTİK SANAT:

Ortaçağ Avrupasında toplum üzerinde etkili olan iki önemli kurum vardır. Papalık ve Feodalite.
Bu anlamda; mimarinin ortaya koyduğu yapıtlar kiliseler ve şatolardır.
Dinsel etkiler yüzünden resim-heykel sanatı yüzeysel özellikler taşıyan süslemelere dönüşmüştür.

ROMAN SANATI(900-1200)

Ahşap çatılı bazilikalar zamanla Roma kemerlerine tonozlarına benzeyen biçimlerde örtüldüğü için Roman sanatı denmiştir (kimine göre Norman sanatından, Sanatın Öyküsü.).

-İlk örneklerin görüldüğü yer Almanya’dır.
-Roman mimarisinde genellikle yuvarlak kemer ve yuvarlak tonoz kullanılmıştır.
-Kiliselerin-Şatoların tonoz örtüsünü taşıyan duvarları kalın olarak ve az pencereli olarak yapılmışlardır.

ÖRNEKLER

ALMANYA: Aachen’de Şarlman’ın Saray- Kilisesi
Hildesheim’de Sen Micheal Katedrali
Ren bölgesinde Worms,Mainz ve Spaier kilisesi

İTALYA: Piza Kompleksi (katedral, kule, vaftizhane)

FRANSA: Arl’da St.Trafim (taçkapısı zafer kemerine benzer)
Caen’ de St.Etienne kilisesi

GOTİK SANAT: (13.yy. -15.yy. başına kadar)

-Gotik sanat Fransa’da görülmeye başlanır.
-Yapılarda sivri kemerler kullanılmıştır.
-Kiliselerin yapısı: gergin sivri kemerler, çapraz tonozlara gergin kaburgalardan ve bunları taşıyan payelerden oluşmuş, iskelet biçimindedir. Payelerin sağlamlığını artırmak için payandalar yapılır.
-Gotik kiliselerin cephe düzenlemesi ve tapı süslemeleri çok görkemli yapılır.
-Kiliselerde yapının yükünü kemerler ve payeler taşıdığı için duvarların önemi kalmamıştır. Bu neden duvarlarda pencere açıklığı çoğalmış ve büyümüştür.
-Pencerelerde renkli camlardan yapılmış nakışlar bulunur.(VİTRAY)
Bu yapının mistik etkisini daha çok artırır.

GOTİK KİLİSELERE ÖRNEKLER:

FRANSA: Paris Notre Dame Kilisesi (12-13.yy.)
Reims katedrali
Amiens Katedrali(en olgun örnek)

İNGİLTERE: Salisbury ve Lincoln Katedralleri

ALMANYA: Köln Katedrali (13-19.yy.)6.yy.da bitmiş.
Ulm katedrali dünyanın en yüksek çan kulesi 161 m.

NİZAMİ ÇUBUK Hoca'ya teşekkür ederiz...

Lütfen bu belgeyi kaynak göstermeden,teşekkür etmeden alıntılamayın,kopyalamayın,başka bir

sitede yayınlamayın...Emeğe saygı gösterelim....