1. Osmanlı Devleti’nde Hukuk Kaça Ayrılırdı?

Osmanlı Devleti’nde devlet ve toplum hayatını düzenleyen hukuk sistemi, iki temele dayanıyordu.
1)Şer’i Hukuk: Kaynağını Kuran Kerim ve hadisten alırdı.
2)Örfi Hukuk: Zaman içerisinde ortaya çıkan çeşitli anlaşmazlıklara çözüm olarak çıkarılan padişah fermanlarından meydana gelirdi.


2. Osmanlı Hukuk Sisteminin Aksayan Yönleri Nelerdir?

1)Osmanlı Devleti’nde hukuk birliği yoktu
: Tanzimat’tan önce üç çeşit mahkeme vardı. Çünkü çeşitli milliyet ve din farklılıklarından başka, mezhep ve tarikat ayrılıkları vardı. Şeriat Mahkemeleri, Müslümanlar arasındaki her çeşit anlaşmazlıklara bakardı. Cemaat Mahkemeleri, Müslüman olmayan halkın din ve mezhep yönünden bağlı oldukları cemaatlerin mahkemeleriydi. Çeşitli devletlere bağlı Hıristiyanların, kapitülasyonlara göre çalışan özel mahkemeleri vardı. Bunlara da Konsolosluk Mahkemeleri deniyordu.

Hukuk alanındaki bu karışıklığa çözüm bulmak için Tanzimat döneminde, Batının hukuk sisteminden, özellikle de Fransız kanunlarından yararlanma yoluna gidildi. Şer’i davaların dışındaki davalara bakmak için Nizamiye Mahkemeleri kuruldu. Tanzimat dönemi ile birlikte 1848’de arazi, 1850’de ticaret ve 1863’te deniz ticaret kanunları kabul edildi. 1868’de Şurayı Devlet(Danıştay) kuruldu. Ahmet Cevdet Paşa’nın başkanlığında bir kurul tarafından hazırlanan Mecelle (Adli Kurallar Kitabı)de Medeni Hukuk açısından önem taşımakla birlikte toplumun ihtiyaçlarına tümüyle cevap veremiyordu. Tanzimat Döneminde yapılan bu çalışmalardan da olumlu sonuç alınamadı. Çünkü batı tarzında mahkemelerin kurulmasına karşın, Şer’i mahkemeler ve kapitülasyonlara göre çalışan mahkemeler kaldırılmamıştı. Bu nedenle hukuk sistemi yine sağlanamadı.

2)Mahkemelerin tek yargıçtan(kadı) Oluşması.

3)Toplumda kadın-erkek eşitsizliği vardı. Osmanlı hukuku’nda kadınlara tanınan haklar sınırlıydı.