XVIII. YÜZYILDA OSMANLI DEVLETİ’NDEKİ DEĞİŞİM VE ISLAHATLAR

1. OSMANLI DEVLETİ’NDEKİ DEĞİŞİM VE ISLAHATLAR

Taşra Teşkilatı

  • 18. yüzyılda tımar sisteminin bozulması Osmanlı Devleti'nde pek çok aksaklığın yaşanmasma neden oldu.
  • 18. yüzyıla kadar devlet vergilen toplanması işini açık artıma ile mültezim denen kişilere kiralıyordu.
  • Bu yüzyıldan itibaren bu uygulamadan vazgeçilerek vergi kaynaklarının hayat boyu kiralandığı malikane sistemine geçilmiştir. Ancak, İstanbul'da oturan malikane sahipleri, malikanelerini mültezimler yolu ile idare etmeye başladılar.
  • Mültezimler, bu topraklara yerleşmiş olan ayanlardı.
  • Mültezimler, zamanlar bu topraklan ellerine geçirdiler. Daha sonra, mütesellimlik, voyvodalık ve muhassıllık gibi görevlerle yönetimde ve orduda etkili duruma geldiler.


Ayanlık

  • Osmanlı Devleti'nde şehirlerde ve taşrada yaşayan zengin ve itibarlı zümreye ayan ve eşraf denilirdi.
  • Ayanlar vergilerin belirlenmesi ve toplanmasında görevlilere yardımcı olurdu.
  • 18. yüzyılda güçlenen ayanlar, savaşlarda devlete para ve asker yardımında da bulundular.
  • Ayanlar, Rumeli, Anadolu ve Arap eyaletlerinde hanedanlık kurmuşlardı.
  • Devlet tarafından ayanıvilayet olarak tanındılar.
  • Kendi aralarındaki mücadeleler ve halk üzerinde kurdukları baskıdan ötürü 1786 yılında güçleri kınldıysa da 1787 Osmanlı-Rus ve Avusturya Savaşları'nda yardımlarına ihtiyaç duyuldu.
  • 1808 yılında II. Ma hmut,ayanlarla yaptıgı Sened-i ittifak'la onları resmen tanımış oldu.
  • Ayanların siyasi ve toplumsal hayattaki etkisi Tanzimat dönemine kadar devam etti.

XVIII. yüzyılda âyanların güçlenmesinin nedenleri neler olabilir?