Keşmir Meselesi (Sorunu)

Keşmir'in Coğrafi Konumu: Pakistan, Afganistan, Hindistan ve Çin’in kesişme noktasında yer alır.

Keşmir Meselesi'nin Sebepleri: Hindistan ve Pakistan bağımsızlıklarını ilan ettikleri andan itibaren birbirleriyle problem yaşamışlardır. Çatışmaların en önemli sebebi Keşmir’in; verimli topraklara ve yer altı zenginliklerine sahip olmasıdır. Halkının büyük çoğunluğunun Müslüman olması sebebiyle Keşmir’in Pakistan’a verilmesi istenmiştir. Hindistan ise Keşmir Mihracesi’nin kendi topraklarıyla birleşme kararından dolayı burada hak iddia etmiştir.

Pakistan-Hindistan Savaşları: Hindistan ve Pakistan 1948’de ilk kez savaştı. Birleşmiş Milletler araya girdi ve Keşmir’de halk oylaması (plesibit) yapılması kararıyla ateşkes sağlandı. Hindistan elinde tuttuğu Keşmir topraklarında halk oylaması yapmamıştır. Keşmir meselesi iki devletin dış politikasınıda etkiledi.

Pakistan’ın 1955’te Bağdat paktına üye olmasıyla da SSCB, iki devlet arasındaki tüm anlaşmazlıklarda Hindistan’ın yanında yer aldı. 1959’da Çin’in Tibet’i işgali Hindistan ile çatışmasına sebep oldu. Pakistan ‘da bu süreçte Çin ile yakınlaşarak Keşmir meselesinde bu devletin desteğini aldı ve uluslararası alanda dengeyi sağlamaya çalıştı. Keşmir’de Hindularla Müslümanlar arasında başlayan çatışmalar 1965’te savaşa dönüştü. Çin Hindistan üzerindeki baskısını artırınca Uzak Doğu’da dengeleri korumak isteyen ABD, Hindistan’ın yanında yer aldı. Bu süreçte SSCB, Çin ile uzlaşma yolu arayarak Keşmir meselesinde tarafsız kalmaya çalıştı.

1966'da SSCB aracılığıyla Pakistan ve Hindistan arasında Taşkent Deklarasyonu imzalanarak, 1965 savaşından önceki sınırlara çekilindi.

Günümüzde Keşmir bölgesi Hindistan ve Pakistan arasında toprakları paylaşılmıştır. Keşmir halkı bağımsızlık istemektedir. Keşmir Sorunu Hindistan-Pakistan arasında her an için bir nükleer kriz çıkma ihtimalini gündeme getirmektedir.