İlk Türk-İslam Devletleri

Karahanlılar (840-1212)



Karahanlı Devleti'nin Diğer Adları: İlighanlılar, Hakaniye
Başkenti: Balasagun
Bilinen İlk Hükümdarı: Bilge Kül Kadir Han
Karahanlı Devleti'ni Kuran Türk Boyları: Karluk, Yağma, Çiğil, Tuhsi

+ Satuk Buğra Han (Abdülkerim) zamanında devleti oluşturan topluluklar arasında, islamiyet benimsenmeye balamıştır.
+ Talas Savaşı'ndan sonra ortaya çıkan bu durum nedeniyle, Karahanlılar, ilk Müslüman Türk devleti sayılmıştır.
+ Samanogulları Devleti'ne son vererek Maveraünnehir bölgesine sahip oldular.
+ Devleti oluşturan boylar iç işlerinde serbest olduğundan, devlet konfederatif bir özellik göstermiştir.
+ Gaznelilerle komşu olunca, onlarla mücadele etmeye başladılar.
+ En parlak dönemlerini Yusuf Kadir Han zamanında yaşamışlardır.
+ Yusuf Kadir Han'ın ölümünden sonra, taht kavgaları ve Gaznelilerle mücadele devleti yıpratmış, doğu ve batı olarak ikiye ayrılmışlardır. Doğunun merkezi Kaşgar, batının merkezi Semerkant olmuştur.
+ Doğu Karahanlılara, Karahıtaylar; Batı Karahanlılara Harzemşahlar son vermiştir.
+ Arapça ile karşılaşmalarına rağmen, resmi dil olarak Türkçeyi kullanmışlardır. Bundan sonraki Türk devletleri Arapça ve Farsçayı resmi dil yapmışlardır.
+ Bu nedenle Karahanlılar, resmi dili Türkçe olan ilk Türk devleti sayılmıştır.
+ Uygur alfabesi ile yazışmışlardır.
+ Türk edebiyat tarihinin iki önemli eseri olan Divan-ı Lugati't Türk ve Kutadgu Bilig bu devlet zamanında yazılmıştır.
+ Ribat adı verilen kervansaraylar yapmışlardır.
+ İkili devlet teşkilatını kullanmışlardır.
+ İlk Türk-İslam medresesini yapmışlar ve öğrencilere burs vermişlerdir.

Karahanlı Devleti Ders Anlatım videosu için tıklayınız.