H. ATATÜRK DÖNEMİ TÜRK DIŞ POLİTİKASI
Konu öncesinde buraya tıklayarak Atatürk Dönemi Türk Dış Politikasına giriş yapabilirsiniz.

1. Dış Politikadaki Gelişmeler

a. Türkiye'nin Milletler Cemiyetine (Cemiyet-i Akvam) Girişi (18 Temmuz 1932) konu anlatımı için tıklayınız.

b. Balkan Antantı (9 Şubat 1934)
  • Türkiye 1923'te Arnavutluk, 1925'te de Bulgaristan ve Yugoslavya ile ikili dostluk antlaşmaları imzaladı. 1926'da Türkiye’nin Balkanlarda istikrarı sağlamak, sınırların karşılıklı olarak güvence altına alınması ve dışarıdan gelebilecek tehlikeleri engellemek için yaptığı girişimleri sonuçsuz kaldı.
  • İtalya’nın Balkanlar'da ve Doğu Akdeniz'de yayılmacı bir politika izlemesi Balkan Devletleri arasındaki bazı anlaşmazlıkların ortadan kalkmasına ve bir anlaşma zemini oluşmasına yol açtı.
  • 30 Ekim 1930 günü, Türkiye ve Yunanistan arasında Dostluk, Tarafsızlık ve Uzlaştırma Antlaşması'nın imzalandı. Atatürk ve Venizelos'un önderliğinde Türk-Yunan dostluğu gelişti.
  • 1933 yılında Türkiye sırasıyla Yunanistan, Bulgaristan, Romanya, Yugoslavya ile birer Dostluk ve Tarafsızlık Antlaşması yaptı. Bu ikili antlaşmalar Balkan Paktı'nın imzalanmasına zemin hazırladı.
  • Venizelos, Türk-Yunan ilişkilerinde ve Yakın Doğu'da barışın sağlanmasındaki büyük katkılarından dolayı Atatürk'ü 12 Ocak 1934'te Nobel Barış Ödülü'ne aday gösterdi.
  • Balkan Paktı, 9 Şubat 1934'te Atina'da Türkiye, Yunanistan, Yugoslavya ve Romanya Dışişleri Bakanlarınca imzalandı. Pakta girmeyen Bulgaristan ve Arnavutluk'a katılım hakkı açık tutuldu.
  • Bu antlaşmayla; Balkanlar'daki sınırlarını korumak ve bölgedeki mevcut durumu değiştirmek isteyen devletlere karşı önlem alınması amaçlandı. Bu anlaşmanın en önemli maddesi tarafların bu antlaşmayı imzalamayan diğer bir Balkan devletine karşı birbirine haber vermeden siyasi bir harekette bulunmamayı ve siyasi yükümlülük altına girmemeyi garanti etmesiydi.
  • Balkan Antantı, kuruluşundan itibaren çeşitli alanlarda başarılar elde etti. 1935'te İtalya'nın Habeşistan'a saldırması üzerine, Milletler Cemiyetinin aldığı zorlayıcı ekonomik önlemlere Antant'a üye dört devlet birlikte katıldı. 1936'da Montrö Konferansı'nda, Boğazlar statüsünün Türkiye lehine değiştirilmesinde üyelerin Türkiye'yi desteklemesi ve dayanışma politikası bu başarılara örnektir.
  • Büyük devletlerin ekonomik, siyasi yayılma ve etki politikaları, Antant'ın zayıflamasına yol açtı. Özellikle 1937'de, Yugoslavya'nın Bulgaristan ile bir dostluk antlaşması imzalaması, gittikçe güçlenen İtalya karşısında Yunanistan'ın bu devlete yaklaşması, bu durumu daha da hızlandırdı.

c. Montreux (Montrö) Boğazlar Sözleşmesi (20 Temmuz 1936) konu anlatımı için tıklayınız.
d. Sadabat Paktı (8 Temmuz 1937) konu anlatımı için tıklayınız.
e. Hatay Meselesi ve Hatay'ın Anavatana Katılması (30 Haziran 1939) konu anlatımı için tıklayınız.