ORTA ASYA UYGARLIĞI
+ Orta Asya'da kurulan kültürlerin merkezleri MÖ 5000 yıllarına dayanmaktadır.
+ Yapılan kazılar sonucu Yontma Taş Cağı'na uzanan kültür bölgeleri bulunmuştur.
+ Kazılarda ortaya çıkan pek çok buluntu, bu kültürlerin Orta Asya'da kurulan Türk devletlerini de etkilediğini göstermektedir.

Orta Asya Uygarlığını Oluşturan Kültürler
Anav Kültürü (MÖ 4500-MÖ 3000)
+ Türkmenistan'ın başkenti Aşkabat yakınlarındaki Anav bölgesinde yapılan kazılarda ortaya çıkmıştır.
+ Orta Asya'nın en eski kültürüdür.
+ Yerleşik hayata geçmiş, tuğladan yapılma evlerde oturmuşlardır.
+ Koyun, keçi, sığır ve deve yetiştirmişlerdir.
+ Tarımla uğraşmışlardır.

Afanasyevo Kültürü (MO 3000-MO 1700)
+ Altay ve Sayan Dağları'nın batısındaki bozkırlarda gelişen bir kültürdür.
+ Türklerin en eski kültürüdür. Koyun ve at beslemişler, avcılıkla uğraşmışlardır.

Andronova Kültürü (MÖ 700-MÖ 1200)
+ Altay-Tanrı Dağları, Güney Sibirya ve Hazar Denizi'nin doğusuna kadar olan bölgede oluşmuş bir kültürdür.
+ Orta Asya'da en geniş kültürdür.Tunç ve altından yapılmış eşyalar, hayvan figürleri yapmışlardır.
+ Atı binek ve yük hayvanı olarak kullanmışlardır.

Karasuk Kültürü (M01200-MÖ 700)
+ Karasuk nehri çevresinde oluşmuştur.
+ Demiri işlemişlerdir. Yünlü dokuma ve keçeden çadıır yapmışlardır.

Tagar Kültürü (MÖ 700-MÖ 100)
+ Abakan bölgesinde görülmüştür.
+ En geniş ve gelişmiş kültürdür.
+ Bu kültüre ait, iki yüzü keskin hançerler, ok uçları, iğne, bilezik bulunmuştur.