II. Meşrutiyet (1908)

Genç Osmanlılar (Jön Türkler), İttihat ve Terakki Cemiyeti'ni kurmuştur.
Rusya ve İngiltere Reval Görüşmesi’nde Boğazlar Meselesi’ni ve Balkanlar’ın durumunu görüşmüşlerdir (1908).
İttihatçılar Osmanlı’nın parçalanacağından endişe etmişler, II. Abdülhamid’e meşrutiyeti ilan etmesi için baskı yapmışlar ve Rumeli'de ayaklanmışlardır.
II. Abdülhamid baskılar sonucu meşrutiyeti ilan etmiştir (1908).
İttihatçıların meşrutiyet yönetimi için ciddi bir hazırlığı olmadığından beklenen sonuçlar alınamamıştır.
Meşrutiyete geçişte iktidar boşluğu ve kargaşa yaşanmıştır.

II.Meşrutiyet’in Sonuçları;

Bulgaristan bağımsızlığını ilan etmiştir.
Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, Bosna-Hersek’i topraklarına katmıştır.
Girit, Yunanistan’a bağlanma kararı almıştır.
Osmanlı Devleti’nde ilk siyasi partiler kurulmuştur;

- İttihat ve Terakki Partisi
- Hürriyet ve İtilaf Partisi
- Ahrar (Hürler) Partisi

Osmanlı'da ilk kez parlamenter sistemin denemeleri yapılmıştır.
Meşrutiyete karşı olan İstanbul'daki avcı taburları 31 Mart Olayı’nı çıkarmışlardır (13 Nisan 1909).
İsyancılar sadrazamın ve meclis başkanının istifa etmesini istemişler, bazı İttihatçıları öldürmüş ve gazete binalarını bastırmışlardır.
II. Abdülhamid isyanı bastırmakta başarılı olamamıştır.
Komutanlığını Mahmut Şevket Paşa’nın, Kurmay Başkanlığı’nı Mustafa Kemal’in yaptığı Hareket Ordusu Selanik’ten İstanbul’a gelerek, 31 Mart Ayaklanması’nı bastırmıştır.
II. Abdülhamid tahttan indirilmiş, V.Mehmet Reşat tahta çıkarılmıştır (1909).
İlk kez kızlar için yükseköğrenim kurumları açılmıştır.
Kanun-i Esasi'de değişiklikler yapılmıştır.
I. Balkan Savaşı sonucu Londra Görüşmeleri devam ederken İttihatçılar, Bâb-ı Âlî Baskını'nı gerçekleştirmiş ve yönetime hakim olmuşlardır (1913).

Kanun-i Esasi'de Yapılan Bazı Değişiklikler:

Bakanlar, Meb'usan Meclisi'ne karşı sorumlu olmuştur.
Barış antlaşmalarını Meb'usan Meclisi'nin onaylaması kararlaştırılmıştır.
Padişahın meclisi açma, kapama ve üyeleri sürgüne gönderme yetkileri kısıtlanmıştır.
Basına geniş özgürlükler verilmiş, sansür kaldırılmıştır.
Hükümet üyelerini sadrazam seçmeye başlamıştır.
Siyasi partiler kurulmuştur.

* 31 Mart Olayı Türk tarihinde rejime karşı yapılan ilk isyandır. Cumhuriyet rejimine karşı yapılan Şeyh Said İsyanı ile benzerlik gösterir.
* II.Meşrutiyet'ten sonra Türkçülük politikası önem kazanmıştır.

İş bu ders notu değerli üyemiz "hanım" tarafından sitemize ulaştırılmıştır.