4. MISIR UYGARLIĞI

+ Uygarlık, Nil deltası ile Nil nehri çevresinde gelişmiştir. (Aşağı Mısır-Yukarı Mısır)
+ Mısır uygarlığı daha çok Mısır'da yaşayanlarca geliştirilmiştir. (MÖ 6. yyda Pers işgaline kadar kendi dinamikleriyle gelişmiştir.)
+ Nom adı verilen şehir devletlerinin birleşmesiyle ilk merkezi devlet kurulmuştur. Bu devlet dünya tarihindeki ilk merkezi devlettir. (Kral Menes MÖ 3000)
+ Kuzey Suriye'nin verimli topraklarını almak için Hititler ile Kadeş Savaşı'nı yapmışlardır. (M.Ö.1280) Tarihin
ilk büyük meydan savaşı sayılan bu savaşta taraflar birbirlerine kesin üstünlük sağlayamamıştır.
+ Daha sonra taraflar Kadeş Antlaşması'nı yapmışlardır. (M.Ö.1295) Bu antlaşma tarihin ilk yazılı antlaşmasıdır.
+ Mısır'da, şehir devletlerinin birle mesiyle ilk merkezi devlet kurulmuştur. Bu devlet, dunya tarihindeki ilk merkezi devlettir.
+ Mısır'da devletin başında Firavun adı verilen krallar bulunurdu.
+ Firavunlar Tanrı-kraldı. Yetkileri sınırsızdı. Bu nedenle devletin siyasi yapısı teoraktik monarşi idi.
+ Ülke yönetiminde firavuna , vezir, asiller , rahipler, askerler ve katipler (sırların başı) yardımcı olmuştur.
+ Mısır'da yaşayanlar birden çok Tanrıya inanmışlardır. En büyük Tanrı güneş tanrısı idi. Ölümden sonra hayatın devamına inanmışlardır. Bu inanış şekli mumyacılıkta, eczacılıkta, tıpta, mimaride, resimde ve heykelcilikte önemli gelişmeleri sağlamıştır.
+ Tanrılarını yarı insan yarı hayvan olarak hayal ederlerdi.
+ Firavun IV. Amenofis zamanında "Aton" adı verilen bir din ortaya çıkmıştır. Tek tanrılı bir dine benzeyen bu inanış, isyanlar nedeniyle Mısır'da yayılamamıştır.
+ Mısırlılar, Hiyeroglif denilen yazının yanı sıra Hiyeratik ve demotik denilen yazı türlerini geliştirildi.
+ Yazılarını papirüs bitkisinden yapılan kağıtlara yazmışlardır.
+ Mısırlılar, Aritmetikte, Geometride ve Astrolojide önemli çalışmalar gerçekleştirmişlerdir.
+ Matematikte ondalık sayı sistemini bulmuşlar, ilk defa dört işlemi kullanmış, “pi sayısı”nı bugünkü değerine yakın hesaplamışlardır.
+ Nil Nehri'nin hareketlerini incelemeleri astronomide gelişmelerine katkıda bulunmuş, bu da takvimi icat etmelerini sağlamıştır.
+ Mısır’da firavunlar için piramitler, halk için ise labirent adı verilen mezarlar yapılmış; bu mezarlara her türlü araç, gereç ve yiyecekler konulmuştur. Bu anlayış Mısırlıların ölümden sonraki yaşama inanmalarından kaynaklanmaktadır.
+ Bu dönemde yapılan 3 büyük piramit; Keops, Kefren ve Mikerinos'tur.
+ Hayvan vücutlu insan başlı heykellere sfenks denirdi.
+ Mısır'da ekonomi tarıma dayanmıştır. Vergiler tarım ürünlerinden oluşmuştur. Köylüler ile köleler, asillerin,
rahiplerin ve askerlerin topraklannda çalışmışlardır. Şehirliler ise ticaret ve sanatla uğraşmışlardır.
+ Mısır'da hukuk pek gelişmemiştir. En büyük mahkemeleri "Altı Büyük Ev"dir.

Bir başka Mısır Uygarlığı Ders Notu için tıklayınız.