III. Ahmet Dönemi Siyasi Olayları

* Osmanlı Devleti'nin II. Viyana Bozgunu sonrası yaşadığı toprak kayıpları, halkın devlet yöneticilerine olan güvenini sarsmıştı.
* İstanbul'da çıkan bir ayaklanma ile II. Mustafa tahttan indirilerek III. Ahmet padişah oldu.
* III. Ahmet öncelikle iç güvenliği sağlamaya yönelik tedbirler aldı.
* Karlofça Antlaşması ile kaybettiği toprakları geri alabilmek amacıyla Rusya, Venedik ve Avusturya ile savalar yaptı. Fakat kaybettiği toprakları geri alamadığı gibi yeni topraklar da kaybetti.
* Bu dönemde İran'la da Savaşlar yapıldı.

III. Ahmet döneminde gerçekleşen siyasi olaylar nelerdir?

Osmanlı-Rus ilişkileri

* Rusya, 18. Yüzyılda Baltık Denizi üzerinden sıcak denizlere çıkabilmek için İsveç'le mücadeleye başladı.
* İsveç kralı Demirbaş Şarl'ın Poltova Savaşı'nda Rus çarı I. Petro'ya yenilerek Osmanlı topraklarına sığındı.
* İsveç kralını takip eden Rus ordularının Osmanlı topraklarını tahrip etmeleri üzerine Osmanlı-Rus Savaşı başladı.
* 1711 yılında yapılan Savaşı Osmanlılar kazandı.
* Prut bataklıklarında Rus ordusunu yok etme fırsatını bulan Sadrazam Baltacı Mehmet Paşa'nın yeniçerilere güvenmemesi üzerine Rusların teklifi ile Prut Antlaşması yapıldı (1711).

Prut Antlaşması'yla:

* Kaybedilen Azak Kalesi geri alındı.
* Rusya, İstanbul'da elçi bulunduramayacaktı.
* Rusya, Lehistan'ın iç işlerine karışmayacaktı.
* Demirbaş Şarl ülkesine serbestçe geri dönebilecekti.

Prut Antlaşması'nın Önemi


* Prut Antlaşması, Osmanlı Devleti'ne fazla bir katkı sağlamamış, ancak kaybedilen toprakların geri alınabileceği düşüncesini artırmıştır.

Osmanlı-Venedik İlişkileri

* Osmanlı Devleti, Karlofça Antlaşması'yla Venedik'e bıraktığı Mora Yarımadası'nı geri almak istiyordu.
* Venedik'in Ortodoks Mora halkına baskı yapması üzerine Mora halkı Osmanlılardan yardım istedi. Ayrıca, Venedik'in Akdeniz'de Osmanlı gemilerine saldırmasıyla Osmanlılar, Mora Yarımadası'nı aldı (1715)

Osmanlı-Avusturya İlişkileri

* Osmanlıların Ruslara ve Venedik'e karşı başarılı olması, Avusturya'yı rahatsız etti.
* Karlofça Antlaşması'nın şartlarının çiğnendiğini ileri süren Avusturya, Osmanlı Devleti'ne savaş açtı.
* 1716'da Osmanlı-Avusturya Savaşları başladı.
* Osmanlı Devleti, Petervaradin Savaşı'nda yenildi.
* Sadrazam Damat İbrahim Paşa'nın istegi, İngiltere ve Hollanda'nın aracılığyla 1718 yılında Pasarofça Antlaşması imzalandı.

Pasarofça Antlaşması'na göre;

* Mora Yarımadası, Osmanlı Devleti'ne bırakıldı.
* Dalmaçya kıyıları, Arnavutluk ve Hersek kıyılarındaki bazı kaleler Venediklilere bırakıldı. Böylece, Venedikliler Ege kıyılarından uzaklaştırılmış oldu.
* Belgrad, Banat, Sırbistan'ın kuzeyi ve Eflak'ın batısı Avusturya'ya verildi.

Belgrad'ın Kaybedilmesinin Osmanlı Devleti Açısından Sonuçları neler olabilir?

* Avrupa'da güçler dengesi Osmanlı'nın aleyhine döndü.
* Avusturya'nın Osmanlı topraklarına göz dikmesi, Osmanlı'yı yeni tedbirler alma yoluna itti.
* Osmanlı Devleti, Balkanlarda merkezi otoriteyi güçlendirdi.
* Kaybedilen toprakların geri alınma umudu sona erdi.
* Avrupa'yı yakından tanıma çabasına girildi.

Osmanlı-İran ilişkileri

* 18. Yüzyılda İran'da iç karışıklıklar çıktı. Bu sureçte Dağıstan, Osmanlı kontrolüne girdi.
* 16. ve 17. Yüzyıllarda Osmanlı-İran mücadelesinden faydalanan Ruslar güneye inip Azerbaycan'a komşu oldular.
* Osmanlılar, Rus yayılmasını engellemeye çalıştılarsa da başarılı olamadılar.
* Rus çarı I. Petro, İran ve Orta Asya üzerinden Hindistan'la doğrudan ticaret yapmak istiyordu. Bu amaçla, Hazar Denizi'ne donanma indirerek Hazar kıyılarına ve Kafkaslara hakim olmak istiyordu.
* Prut yenilgisi sonrası hedefini İran olarak belirleyen Rusya, İran'ın kuzeybatısını ele geçirdi.
* Osmanlı Devleti, Rusya'yı durdurmak için İran Seferi'ne çıktı.
* İran'ın Kafkasya topraklarına giren Osmanlılar, Rusya'nın daha güneye inmesini engelledi.
* Osmanlı-Rus Savaşının çıkma ihtimali üzerine Fransa'nın arabuluculuğu ile İstanbul Antlaşması imzalandı (1724).
* Bu antlaşmaya göre, İran'ın Kafkasya'daki toprakları iki devlet arasında paylaşıldı.
* Rusya, Azerbaycan topraklarını işgal etti.

Osmanlı Devleti’nin İran topraklarını Rusya ile paylaşma yoluna gitmesinin nedenleri nelerdir?
İran'ın Rusya ile baş etmesi mümkün değildi. Bu durumda Rusya Osmanlı'nın doğu sınırına komşu olacaktı. İran'a giren Osmanlı'nın burada daimi olarak kalması mümkün olmadığından ve Çar Petro'da Osmanlı ile savaşmak istemediğinden İran topraklarını Rusya ile paylaşarak durdurmayı tercih etti.

* Bu paylaşımı kabul etmeyen İran ile Osmanlı Devleti arasında aralıklarla devam eden savaşlar 1779 yılına kadar sürdü.
* Bu savaşlar sonunda, Ahmet Paşa Antlaşması (1731), İstanbul Antlaşması (1732), II. Kasr-ı Şirin (Kerden) Antlaşması (1746) antlaşmaları imzalandı.
* 1776-79 Savaşlarından bir sonuç alınamadı.
* 1639'da imzalanan Kasr-ı Şirin Antlaşmasi ile belirlenen sınırlar günümüzde de büyük ölçüde geçerliliini korumaktadır.