Türk Parasının Kıymetini Koruma Kanunu
...
Nusret Karaca (Tarih Araştırmaları)
...
Gümrük vergilerinin yükseltileceği kamuoyunca önceden biliniyordu. Yıl 1929. İthalatta meydana gelen bir artış ve dış ticaret dengesinin Kara Perşembe'den sonra (1929 Ekonomik Buhranı) Dünya Ekonomik Buhranının etkisiyle bozulması sonucunda Türk Lirasının değeri aniden düştü bu da hükümeti bazı önlemler almaya yöneltti.

Menkul Kıymetler ve Borsalar Kanunu çıkarıldı. Kambiyo denetimi başlatıldı. Çıkarılan kanunla kambiyo alım satımı sınırlandırıldı, spekülasyon yasaklandı. Bunlara rağmen alınan önlemler yetersiz kaldı. Dış ticaret dengesi 100 milyon lirayı aşan bir açık verdi. Bunun üzerine 1930 yılında Türk Parasının Kıymetini Koruma hakkında kanun çıkarıldı. Amaç 1929 Ekonomik Buhranına karşı Türk parasının değerini korumaktı. Bu kanunda çok etkili ceza yükümleri ve yargılama usulleri yer aldı. Bakanlar Kurulu kararnameleriyle döviz talepleri kontrol edilebiliyordu. Önce 3 yıllık uygulanmak amacıyla çıkarılan Türk Parasının kıymetini Koruma Hakkındaki kanun 1970 yılına kadar 13 kez uzatıldıktan sonra bu tarihten itibaren sürekli hale getirildi.(*)
...
(*)Nahit Töre (Atatürk dönemi dış ekonomik ilişkiler politikası-AÜSBF yayını), Türkiye’de toplumsal ve ekonomik gelişmenin 50 yılı (D.İ.1973), YÖK yayınları Ankara 1989 Atatürk ilkeleri ve İnkılâp tarihi.