Nusret Karaca

(Tarih Araştırmaları)


...


Anayasa temel kanundur.Bu kanunda devletin yönetim sekli,kişi, temel haklar,özgürlükleri,sorumlulukları,temel hak,özgürlük ve sorumluluklar,yasama,yürütme,yargı'nın temel kuralları belirtilir.Genel tanım budur.


...


Osmanlı Devleti'nin 1876 tarihli 119 maddelik Kanun-i Esasi si vardı.1.Dunya Savaşı,Anadolu


topraklarının işgali ,ardından.Milli Mücadele.


Türk siyasi yaşamında Milli Egemenlik ilkesine ilk defa yer vermesi açısından önem taşır.Meclisin 1876 Anayasası olan Kanun-i Esasi ye göre işlemesi mümkün olmadığından Meclis e yeni bir tasarı sunulmuş bu tasarı redd edilince 13 Eylül 1920 de 31 maddelik yeni bir tasarı sunulmuştur.


20 Ocak 1921 tarihinde 23 maddeli ve 1 münferid maddeden ibaret TEŞKİLAT-I ESASİYE kanunu kabul edilmiştir.Bu anayasa T.B.M.M. ni layıkıyla temsil eden bir Meclis tarafından yapılmıştır.Bu Anayasa da o dönem koşullarına göre Güçler Birliği ilkesi yer almıştır.Anayasa'nın ilginç özelliklerinden biri de yerel yönetimlere ve yerinden yönetim ilkesine ağırlık verilmesi,şeriat işlerinden T.B.M.M.nin sorumlu olmasıdır.


Prof.Bernard Lewis'e göre (*)Sevr Antlaşması'nın öngördüğü devlet karikatürüne karşı milli şuurun ve toplumun gücünün ifadesi olan yeni devlet 20 OCAK 1921 Anayasası ile varlığını ilan etmiştir.Kısadır ve kişi hürriyetleri e ilgili hüküm taşımaz yargı sisteminden söz açmaz.Halk iradesi rejimini getirmiştir.Bu Anayasa'da devletin T.B.M.M.tarafından yönetilmesi esası belirtilmiştir.T.C.Devleti'nin temeli olmuştur.Bu Anayasa 1924 yılına kadar yürürlükte kalmış T.B.M.M.'nin ilk Anayasası olma özelliğini taşır.(×)


...


(×)Eğitim Enstitüsü notlarım,Tarih ders notlarım,E.Z.Karal(T.C.Tarihi) ,Prof.Dr.İsmet Giritli/Yrd.Doç.Dr.Necati Ulunay Ucuzsatar


(Türk Devrim Tarihi ve Atatürkçü Düşünce),Toktamış Ateş(Türk Devrim Tarihi),Cemal Kutay(Moda- Tarih Söyleşileri)
..
(*)Bernard Lewis(İngiliz asıllı Amerikan tarihçi)