Alaçatı Tarihi Hakkında

Araştırma: Nusret Karaca

Birkaç yıl arayla geliriz Alaçatı'ya.Bu arada yine notlar alırız.Bu kez Alaçatı Turizm Derneği metni düştü avuçlarımıza,okuduk,gezdik,fotoğraf çektik,en kolay notlari tuttuk dernek çalışması sayesinde.


...


Günümüzün nezih ve popüler tatil beldesi Alaçatı’nın tarihin çok eskilere uzanır. Arkaik dönem e(×) kadar.Tarihte“İyonya” olarak geçen bölge( İzmir’in güneyinden başlayan ve Menderes Irmağı’na kadar uzanan) bölgenin tam ortasında yer Antik dönemdeki adı “Agrilia”dır. Alaçatı, noktasını Osmanlı Kuruluş döneminde burası “Piyade” ya da “Süvari” yeri olarak bilinir.Bölgede oraya yerleşen “Alacaat Aşireti” ile anılmaya başlar. 17. yüzyıl da ise dönemin Güneyi bataklık olan bölgesi ıslahına karar verilir. 19.y.y.da ise Sakız Adası’ndaki Rum nüfusu bölgeye yerleştirilir. Alacaat köyünde hastalıklara yol açan bataklığı kurutmak üzere, limanda bir kanal açılır. Bu kanal sonradan gemilerin yanaştığı bir liman haline gelir. Yöredeki Türkler, kanal inşası için gelen Rum işçilere tarlalarını belli koşullarla verirler.Böylece denizden uzakta bir köy kurulur. Alaçatı’nın birer birer restore edilen taş evlerinin çoğu, 19.y.y.da inşa edilir.


Rumların bölgede yerleşmesiyle Alaçatı’da bağcılık da gelişmeye başlamış.Ekonomik durumları iyileşen Rumlar işlettikleri tarlaları satın aldıkçs ticaret hayatı canlanır.Bölge nüfusu tarihlerde 12.000’e ulaşır.1912-1913 yıllarındaki Balkan Savaşları sırasında Balkanlar’dan kaçan göçmenlerin yurda gelmesiyle Rumlar da göç etmeye başlar. 1923’te Türkiye ile Yunanistan arasında imzalanan “mübadele anlaşması” ile Türkiye’deki yerleşik Ortodoks Rumlar Yunanistan’a gönderilir.19. yüzyıl sonunda bağları ve şarabı ile ünlenen bölgenin geçim kaynağı, nüfus değişimi ile birlikte tütün ekimi, kavun yetiştiriciliği ve hayvancılık olarak dönüşür. Beldenin Alacaat’dan gelen ismi Rumlar tarafından Alatzada olarak kullanılırken, sonraları “Alaçatı” halini alır. 1990’lara gelindiğinde ise Alaçatı bu kez de rüzgarıyla ünlenmiş ve sörf ile birlikte, Alaçatı’nın “turistik belde dönemi başlar. Alaçatı tarihi dokusu ve doğal güzelliği ile turizmin ilgi çeken yerler arasındadır.Bilhasa yaz ayları Alaçatı sokaklarındaki kalabalık olağanüstüdür.


(×) ARKAİK DÖNEM(M.Ö.8.Y.Y. -5.Y.Y.arası dönem


Yunanistan tarihinde MÖ 8. yüzyılda Yunan Karanlık Çağı'nı takiben MÖ 480'de ikinci Pers saldırısına kadar olan bir dönemdir. (Vikipedi)


...


(Kaynak/Alaçatı Turizm Derneği Çalışmaları)


Çeşme,Ilıca ve Alaçatı gezilerimde gördüklerim,


dinlediklerim,okuduklarım,tanıtım dergi ve broşürleri,Belediye yayınları,web siteleri.