İSTANBUL HAKKINDA KISACA
...
Nusret Karaca(Tarih Araştırmaları)
....
İSTANBUL LOGOSU


İstanbul Logosu neyi ifade ediyor?
Bu kentte yaşayanların gün içinde ceşitli ortamlarda karşılalarına çıkan logosu'ndaki semboller şunları ifade ediyor.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin logosunda ilk önce cami minareleri göze çarpar. Bu minareler; İstanbul silüetinin vazgeçilmez imzaları olan camileri simgeler. Bu camiler; şehrin tarihini ve tarihsel dokusunu ve İstanbul’un İslamiyet açısından konumunu anlatır. Camilerle bütünleşmiş şehri; minarelerle anlatır.


Logonun ortasındaki yedi beyaz üçgen ise; şehrin üzerine kurulduğu yedi tepeyi simgeler. Tarihte “Yedi Tepeli Şehir” diye anılan, üzerine “İstanbul Yedi Tepe” diye şarkılar yapılan şehir, ilk kurulduğu dönemlerde yedi tepe üstünde konumlanmış bir şehirdi. Yedi beyaz üçgen işte bu yedi tepeyi simgeler.


İstanbul’un üstüne kurulduğu yedi tepe şunlardır:
1. Topkapı Sarayı, Ayasofya ve Sultanahmet Camii’nin bulundupu tepe
2. Çemberlitaş ve Nuruosmaniye Camilerinin bulunduğu tepe
3. Beyazıt Camii, İstanbul Üniversitesi ve Süleymaniye Camii’nin bulunduğu tepe
4. Fatih Camii’nin bulunduğu tepe
5. Yavuz Selim Camii’nin bulunduğu tepe
6. Mihrimah Sultan Camii’nin bulunduğu tepe (Edirnekapı semti)
7. Kocamustafapaşa semtinin bulunduğu tepe


Logonun alt tarafında ise; iki sur görülür. Bu surlar, şehrin tarih boyunca fethedilmesinin zor olduğunu hatırlatır. Tarih boyunca İstanbul; güçlü surlarıyla kendini fethetmeye çalışan her devleti püskürtmüştür. Ta ki; İkinci Mehmed’e kadar. Zaten İkinci Mehmed; İstanbul’u fethedince Fatih Sultan Mehmed olmuştur. Bu iki sur; işte İstanbul’un tarih boyuncaki bu güçlü konumunu temsil eder. Bu surların iki tane olmasının sebebi ise; şehrin iki yaka halinde iki kıta üzerinde kurulduğunu temsil eder. Asya ve Avrupa kıtalarında kurulu bulunan şehir; Avrupa Yakası ve Anadolu Yakası adı verilen iki yaka üzerinde yer alır. İki surun arasındaki boşluk ise; iki yakayı ayıran ve güzelliği dillere destan olan ünlü Boğaz’ı simgelemektedir. İstanbul Boğazı; tarih boyunca tüm devletleri ve tüm halkları güzelliği ile büyülemiş bir su yoludur. Bu güzel ve önemli su yolu da; İBB logosunda temsil edilmiştir


...
29 Mayıs 1453 tarihinde II.Mehmed(Fatih Sultan)
tarafından fethedilen ve Osmanlı Devletine Başkent olan bu dünya güzeli,boğazın incisi savaş sonrası en acı günlerini yaşadı.
Birinci Dünya Savaşı sonrasında 30 Ekim 1918’de imzalanan Mondros Ateşkes Antlaşması’nı delil göstererek İtilaf Devletleri’nin bazıları (Fransa, Britanya İmparatorluğu ve İtalya) 13 Kasım 1918 tarihinde Haydarpaşa civarlarında demirleyip İstanbul’a giriş yaptılar. İtilaf Devletleri arasında kafayı en çok İstanbul’a takmış olan ise Britanya İmparatorluğu’ydu. Bu giriş barışçıl olmamasına karşın ilk anda fiili işgal gerçekleştirmemişlerdi. Aynı zamanda işgalden çok boğazı da kendi kontrollerinde tutmak istiyorlardı.


İşgalin ilk tohumları atılırken padişah bu baskıya dayanamadı ve 21 Aralık 1918 günü meclisi dağıtma kararı aldı. Tevfik Paşa, Damat Ferit Paşa ve Ali Rıza Paşa art arda Osmanlı Hükümeti’ni kurdular. Ankara’da ise İtilaf Devletleri’ne karşı savaş zaten başlamıştı. Mustafa Kemal Paşa, Kurtuluş Savaşı’nı çoktan başlatmış ve sonrasında da Tevfik paşa, Damat Ferit Paşa ve Ali Rıza Paşa’nın kurmuş olduğu Osmanlı Hükümeti’ni de tanımadığını beyan etti. Bu durum İstanbul’un kurtuluşu ile ilgili Ankara’nın tavrını net bir biçimde ortaya koymaktadır.
Ali Rıza Paşa, Anadolu’daki çalkantıyı fark etti ve Mustafa Kemal Paşa’yı kızdırmamak için Ankara Temsil Heyeti fikrini buyurdu. Mustafa Kemal Paşa bu isteğini bir şartla kabul edeceğini söyledi. O şart da Meclis-i Mebusan’ın derhal toplanması ve Sivas Kongresi’nde alınan kararları hemen tanıyacak ve bunu duyuracaktı. Derhal seçimler yapıldı ve seçilen insanlar İstanbul’a gelerek yeniden Meclis-i Mebusan’ı oluşturarak Erzurum ve Sivas Kongreleri’nde alınan kararları ve Misak-ı Milli’yi tanıdılar ve akabinde bu kabul bütün dünyaya duyuruldu.
Bu sefer İtilaf Devletleri korkarak 16 Mart 1920’de İstanbul’a fiili işgali başlattı. Akabinde Mustafa Kemal Paşa da Anadolu’da çalışmalarını sürdürüyordu. Daha sonrasında İstanbul’a gelen ve düşman gemilerini gören Gazi Mustafa Kemal Paşa “Geldikleri gibi giderler.”demişti. Gazi Mustafa Kemal Paşa’nın İstanbul’da olduğu süreç sırasında kanlı olaylar baş göstermeye başladı ve bunlar Paşa’ya raport edildi. Meclis-i Mebusan bir kez daha dağıtıldı ve halkın bizzat seçmiş olduğu milletvekli de İtilaf Devletleri tarafından Malta’ya sürgün edildi.
......
İSTANBUL"UN DÜŞMAN İŞGALİ'NDEN KURTULUŞU


Kurtuluş Savaşı’nın zaferle sonuçlanmasının ardından Refet (Bele) Bey komutasında görevli bir Türk Askeri Birliği İstanbul’a girmiş olsa da işgali resmi olarak sona erdiremedi. Batı Anadolu ancak 18 Eylül 1923’te düşmanlardan temizlendi ve hemen ardından Mudanya Ateşkes Antlaşması ile İstanbul, Boğazlar Bölgesi ve Doğu Trakya güvence altına alındı. Ardından imzalanan Lozan Barış Antlaşması yüzünden düşman askerlerinin önlerinde ki bir buçuk aylık süreçte İstanbul’dan ayrılmaları gerekiyordu, ki Lozan Barış Antlaşması’ndan sonra 23 Ağustos 1923 itibariyle İstanbul’dan ayrılmaya başladılar. Bu durum İstanbul’un kurtuluşu sürecini resmi olarak başlatmıştır.
Son düşman birliği de Türk Alay Sancağı’nı 2 Ekim 1923 tarihinde Dolmabahçe Sarayı önünde yer alan bir törenle neredeyse 5 yıl kadar sürmüş olan işgalin ardından İstanbul’dan ayrıldılar. Türk Ordusu 6 Ekim 1923 tarihinde sevinç gözyaşları, çiçekler, övgülerle dolu bir kutlama eşliğinde İstanbul’da ağırlandı. İstanbul’un kurtuluşu gerçekleşmişti. O zamadan beri her yıl 6 Ekim, İstanbul’un kurtuluşu olarak ülkemizde kutlanıyor ve alınmış bir zafer daha günümüzde yaşatılıyor.
....
İSTANBUL'UN DEĞİŞİK DÖNEMLERDE ADLARI


Çeşitli dil ve medeniyetlerde farklı şekillerde adlandırılan İstanbul, Grekçe'de ''Vizantion'', Latince'de ''Bizantium, Antoninya, Alma Roma, Nova Roma'', Rumca'da ''Konstantinopolis, Istinpolin, Megali Polis, Kalipolis'', Slavca'da ''Çargrad, Konstantingrad'', Vikingce'de ''Miklagord'', Ermenice'de ''Vizant, Stimbol, ...
....
İSTANBUL KUŞATMALARI


Tarihte kenti fetih amacıyla gerçekleştirilen ve dikkat çeken kuşatmalardan bazıları şöyle:
''M.Ö 340 Makedonya Kralı Phillippe, M.Ö 194 Roma İmparatoru Septim Severus, M.S 616 İran Hükümdarı Keyhüsrev, M.S 626 İranlılar ve Avar Türkleri ortak, M.S 665 Emevi Halifesi Muaviye, M.S 667 Emevi Halifesi Muaviye, M.S 672 Emevi Halifesi Muaviye, M.S 712 Emevi Halifesi I. Velid, M.S 722 Emevi Halifesi I. Velid, M.S 782 Abbasiler, M.S 854 Abbasi Halifesi Mütevekkil, M.S 864 Ruslar, M.S 869 Abbasi Halifesi Mütevekkil, M.S 936 Ruslar, M.S 959 Macarlar, M.S 970 Abbasiler, M.S 1203 Latinler, M.S 1302 Venedikliler, M.S 1348 Cenovalılar, M.S 1391-1396 Osmanlı Padişahı I. Bayazid, M.S 1412 Osmanlı Şehzadesi Musa Çelebi, M.S 1422 Osmanlı Padişahı 2. Murad, M.S 1437 Cenovalılar, M.S 1453 Osmanlı Padişahı 2. Mehmed.''
Bunun yanında Atilla'nın, Vikinglerin, Bulgarların ve Gotların da kuşatma yaptığı bazı kaynaklarda yer alıyor.(×)
....
(×)Eğitim Enstitüsü notlarım.İstanbul Ansiklopedisi.İB.B.Kültür A.Ş.Yayınları.Tarih sohbet ve toplantıları.İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Etkinlikleri.Web siteleri