Atatürk'ün Yatı Savanora - İstanbul'a Geliş Öyküsü

Nusret Karaca

...
Projesi William Franches tarafından çizilen ve omurgası 29 Temmuz 1930 tarihinde konan,28 Şubat 1931 tarihinde yapımı tamamlanan "SAVARONA" Amerikalı Mrs.Richard M.Cadwalader tarafından Almanya'nın Hamburg şehrindeki Blohm und Woss tezgahlarına sipariş edildi.6130 ton ağırlığındaki bu yatın ağır vergisi,sahibi tarafından verilemedi ve satışa çıkarıldı.10. 400.000 dolara malolan yat için Alman teknolojisi'nin bütün teknuk olanakları kullanılmıştı.
Başbakan Celal Bayar Yün İş temsilcileri'nden Zeki Rıza Sporel ve Mahmut Baler ile yakın dosttu.Sporel aynı zamanda İngiliz Vitol ailesi'nin kızıyla da evliydi.Onun İngiliz Konsoluğu'nda çalışan kardeşlerinin satışı haber vermeleriyle daha önce de yat için girişimlerde bulunan Celal Bayar konuyla yakından ilgilenmeğe başladı.Almanya hacizli olan"SAVARONA"yı elinden kaçırmak istemiyordu.ABD başkanı ROOSEWELT haczin kaldırılmasını ve "SAVARONA"nın Türkiye'ye satılmasını,yoksa NEW YORK' ta bulunan Alman Transatliğinin haczedileceğini HİTLER'e bildirdi.Sonunda haciz kalkdırılarak "SAVARONA"nın Hamburg limanı'ndan çıkarılmasına izin verildi.Yat 24 Mart 1938 tarihinde Türk Bayrağı çekilerek, gelen heyete teslim edildi. "SAVARONA"1 Haziran 1938 günü Çarşamba günü saat 06.30'da Florya önlerine,13.45'te ise Dolmabahçe önüne demirledi.Atatürk aynı gün saat 15.30'da Salih Bozok,Hasan Rıza Soyak,Kılıç Ali ve Yaver Celal bey ile beraber Acar adlı motorla "SAVARONA" yatına gelir ve 26 Temmuz gününe kadar orada kalır.(*)
...
Savarona için...
"Bir çocuğun oyuncağını beklediği gibi bekledim."
M.Kemal ATATÜRK
......
SAVARONA


Bazı özellikleri
...
Yat mazotla çalışıyordu.Dış cephesi süt beyazdı.54 büyük dinamosu vardı.144 bölümden oluşuyordu.1500 kitaplık bir kütüphanesi,XV.Lui'ye ait yemek masası,12 sandalyesi vardı.Yatak odası,banyo,tuvalet,kuaför bölümü,küçük bir ekmek fırını,erzak deposu bulunuyordu.
Savarona'nın
uzunluğu 136 metre, direği 16 metre, iskeleti 6.1 metre ve en yüksek hızı 18 deniz mili, gezinti hızı ise 16 deniz milidir. Ana süitin yanı sıra 17 lüks süitin alanı ortalama 50 metre karedir.
...
(*)Araştırmalarım,katıldığım imza günleri(Maltepe Üniversitesi),Günaydın.Marmara(10 KASIM.2002-Maltepe Üniversitesi Yayınları/Öğretim Görevlileri,Öğrencileri,Kütüphane dökümanları)Eğitim Enstitüsü T.C.İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük ders notlarım,anektodlar,tarih sohbetleri.Atatürk'ün Doğumunun 125.yıl Etkinlikleri(Kadıköy),T.C.Kültür Bakanlığı.