İbn-i Haldun (İbn Haldun) Hakkında Kısaca

Kısa Tarih Notlarım...
(Nusret Karaca)

...
27 Mayıs 1332 yılında Tunus'ta doğan İbn-i Haldun 14.yüzyıl tarihçi/düşünürüdür.Aynı zamanda iktisadın ve sosyoloji'nin modern historiyografinin ilklerindendir.
Yetiştiği siyasî ve içtimaî ortam İbn-i Haldun’un ilmî kişiliğinin oluşması bakımından büyük önem taşır. Onun zamanında Tunus’ta Hafsîler, Fas’ta Merînîler, Tilimsân’da Abdülvâdîler, Endülüs’te Nasrîler (Benî Ahmer), Mısır’da Memlükler hüküm sürmekteydi. Kuzey Afrika ve Endülüs’teki devletler hem birbiriyle mücadele ediyor hem de kendi içlerinde sık sık taht kavgalarına girişiyorlardı.
..
İbn-i Haldun
Bir dönem siyasal yaşamın içinde yer alır.Bedevileri iyi ta
nıdığında
an önem verilen ve tercih edilen bir de
vlet adamı oldu.Fas,Gırnata ve Mısır'da görevlerde bulundu.Çeşitli sorunlarla dolu siyasi yaşamında iki yıl hapis yattı.Daha sonraki dönemlerinde Kitâbu'l İber adlı yedi ciltlik dünya tarihini ve Mukaddime'yi(onun giriş kitabı) yazdı.Bu kitap Osmanlı tarih anlayışını derinden etkiledi.Onun teorileri analiz edildi.(Özellikle Naima,Katip Çelebi,Ahmet Cevdet Paşa tarafından)
Mukaddime;tarih felsefesini beşeri ve içtimai bilimleri temellendirdiği toplum metafiziği ile ilgili bir eseridir.Şifâ's-Sâil de tasavvuf konusundaki eseridir.
Arap milliyetçiliğinin gelişmesi ile Arap dünyası'nda adeta yeniden keşfedildi.
Şam'ı işgal eden Moğol Hükümdarı Timur ile görüşmesi de tarihe geçen
İbn-i Haldun 17 Mart 1406 yılında Kahire'de yaşamını yitirdi.
......
İBN-İ HALDUN'a(İBN HALDÛN)göre;


Yerleşik tarımcı yaşam biçimi nedeniyle barışçı,çoban.savaşçıdır.Asabiyyet denilen"birimiz hepimiz hepimiz birimiz için"şeklindeki kabile dayanışması çok güçlüdür.Göçebeler gücü asabiyetten bulur ve bundan devlet doğar.Hükümfar asabiyet kudretini kırdığında topluluklar savaşmakta tembelleşir,göçebelik alışkanlıklarını unuturlar.Devlet ihtiyarlık dönemine girer.Asabiyeti güçlü bir kabile tarafından yıkılmaya hazır hale gelir.Galip gelen kabile liderliğinde yeni devlet ortaya çıkar
...
Bir Toplumun Çöküş Alametleri


1)Dayanışmanın yok.olması
2)Üretimin zayıflamasi
3)Tüketim.çılgınlığı
4(Vergilerin artnası
5)Liyakatın esas alınmaması
6)Adaletsizliğin yaygınlaşması
7)Umutlarin kırılmasi
8)Göçün yayginlaşması
9)Gurur ve kibir
10)Gösteriş,riyakarlık,yalakalık(*)
...
"Çocuklarınızı terbiye etmeye çalışmayın. Kendinizi terbiye edin. Zira onlar size benzeyeceklerdir!
(İbn Haldûn)
.....
(*) KAYNAKLAR:Uygarlıklar Tarihi II (Tarih Vakfı)-Öğretmen ve Öğrencilere-Dilara Kahyaoğlu,Doğan Avcıoğlu(Türklerin Tarihi...İbn-i Haldun'dan...)T.D.V.İslam.Ansiklopedisi,Eğt.Enst.D ers Notlarım,Tarih Söyleşi ve Sohbetleri