Dağılma ve Islahatlar

1) II. Mahmut;

- Yönetime müdahale eden Yeniçeri Ocağı’ nı ortadan kaldırmıştır.
- Sened – i İttifakla varlığını tanıdığı ajanları daha sonra ortadan kaldırılmıştır.
Buna göre; II. Mahmut bu faaliyetleriyle, aşağıdakilerden hangisini gerçekleştirmeyi amaçlamıştır?

A) Meşrutiyet düzenine geçişi sağlamayı
B) Anayasal düzene geçişi sağlamayı
C) Osmanlı hanedanının sürekliliğini sağlamayı
D) Devlet adamları arasındaki sürtüşmeleri önlemeyi
E) Merkezi otoriteyi güçlendirmeyi

2) Osmanlı Devleti XVIII. Yüzyıldan itibaren bozulan devlet düzenini yeniden güçlendirmek için ıslahatlara başlamıştır.
Aşağıdakilerden hangisi ile Osmanlı aydınları devletin “egemenlik anlayışını değiştirmeyi” düşünmemişlerdir?

A) Islahat Fermanının ilanıyla
B) Tanzimat Fermanı’ nın ilanıyla
C) Meşrutiyetin ilanıyla
D) Mecelle’ nin hazırlanmasıyla
E) Kanun – u Esasi’ nin hazırlanmasıyla

3) II. Mahmut döneminde, valilerin keyfi idarelerini engellemek için valilere maaş bağlanmış, böylece valilerin bulundukları bölge gelirlerinden pay alması ve halka baskı yapması da önlenmiştir.
II. Mahmut dönemindeki bu uygulamayla aşağıdakilerden hangisinin öncelikle gerçekleştirmek istendiği söylenebilir?

A) Dış müdahaleleri önlemek
B) Devlet otoritesini yeniden sağlamak
C) Yeniçeri isyanlarını önlemek
D) Valilere özerk bir yönetim anlayışını benimsetmek
E) Valilerin halktan rüşvet almasını özendirmek

4) Tanzimat ve Islahat Fermanı ile getirilen yenilikler halka iyi anlatılamamış, ıslahatları uygulayacak altyapı oluşturulamamış ve ıslahatlarla Avrupalı Devletler ile azınlıklara hoş görünmek istenmiştir.
Buna göre; aşağıdaki yargılardan hangisine varılamaz?

A) Islahatlar sistemli bir şekle dönüştürülememiştir.
B) Ülke gerçekleri, göz önünde tutulamamıştır.
C) Islahatları uygulayacak eğitilmiş elemanlar yetiştirilmemiştir.
D) Islahatlar değişik kesimler memnun etmek için yapılmıştır.
E) Islahatlarda hep askeri alan hedeflenmiştir.

5) Tanzimat Fermanı’ nda din farkı gözetmeksizin herkese eşit hak, mal ve can güvenliği sağlanmıştır. Ferman, bu yönüyle Fransız İhtilali sonrası yayınlanan İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’ ne benzemektir.
Tanzimat Fermanı’ nın ilan ediliş şekli dikkate alındığında, bu fermanı İnsan Hakları Beyannamesi’ nden ayıran en önemli fark aşağıdakilerden hangisidir?

A) Halk hareketi sonucu ilan edilmemesi
B) Eşitliği savunması
C) Özel mülkiyete yer vermesi
D) Hukuki bir belge olması
E) Sosyal eşitliğe önem vermesi

6) 1839 yılında ilan edilen Tanzimat Fermanı’ ndaki bazı esaslar şunlardır:

- Vergiler herkesin gelirine göre düzenli toplanacak
- Herkes kendi mal ve mülküne sahip olacak
- Hiç kimse haksız yere ve yargısız idam edilmeyecek
Buna göre Tanzimat Fermanı’ nın aşağıdaki kavramlardan hangisi üzerine temellendirildiği söylenebilir?

A) Bilimsellik B) Ulusçuluk C) Feodalizm D) Bağımsızlığı E) Eşitlik

7) I. Meşrutiyetin ilanı ile Mebusan Meclisi açılarak halk yönetimine ortak edilmiş ve Kanun- i Esasi ile Osmanlıda anayasal dönem başlamıştır.
Buna göre meşrutiyetin Osmanlı halkına kazandırdıkları arasında aşağıdakilerden hangisi yer almaz?

A) Siyasi yapıda değişiklik olmuştur.
B) Padişahın mutlak otoritesi sınırlanmıştır.
C) Teokratik yönetime geçilmiştir.
D) Halkın hukuki eşitliği sağlanmıştır.
E) Halk yönetiminde söz sahibi olmuştur.

8) Osmanlı Devleti’ nde II. Meşrutiyete karşı 31 Mart Ayaklanması hareket ordusu tarafından; Cumhuriyet döneminde de rejime karşı çıkan Menemen ve Şey Sait İsyanları Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından bastırılmıştır.
Bu durum aşağıdakilerden hangisinin bir göstergesi olamaz?

A) Rejim karşıtları için askeri gücün caydırıcı etkisi olduğunun
B) Ordunun ülke savunması dışında bir görevi olmadığının
C) Ordunun, siyasi rejimin güvencesi olduğunun
D) Yeniliklerin yok edilmeye çalışıldığının
E) Ordunun yenilikçi bir yapıda olduğunun

9) Meşrutiyet döneminde, Osmanlı Devletinde siyasi partiler kurulmuş, parlamento açılmış ve halk yönetime ortak olmuştur.
Aşağıdakilerden hangisinin bu durumun sonuçlarından biri olduğu savunulamaz?

A) Monarşik yönetiminin güçlenmesi
B) Devletin yönetim biçiminin değişmesi
C) Anayasal düzenin egemen olması
D) Demokratik anlayışın önem kazanması
E) Parlamenter sisteme geçilmesi

10) I. Meşrutiyeti kendisinden önce gerçekleştirilen hareketlerden farklı kılan en önemli özelliği aşağıdakilerden hangisidir?

A) Batılılaşmak amacıyla ilan edilmesi
B) Azınlık haklarının gözetilmesi
C) Devletin çöküşünün önlenmek istenmesi
D) Halkın yönetime katılımının sağlanması
E) Batılı devletlere hoş görünmek amacıyla yapılması

11) I. Meşrutiyet döneminde çıkarılan kanunlar, üst bir meclis olan Ayan Meclisine gönderilir. Burada da görüşüldükten sonra, padişah onayıyla yasalar kesinlikle kazanırdı.
Bu bilgilere dayanarak I. Meşrutiyet döneminde kurulan Mebuslar Meclisi hakkında aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?

A) Demokratik özellikler taşımadığı
B) Çok uluslu olduğu
C) En yüksek kurul olduğu
D) Güçler ayrılığı sistemini getirdiği
E) Son karar organı olmadığı

12) II. Meşrutiyetin ilanından sonra Ahrar Fırkası, İttihat ve Terakki Fırkası ile Hürriyet ve İtilaf Fırkası’ nın kurulmuş olması, aşağıdaki kavramlardan hangisi yönünde bir gelişme olamaz?

A) Çoğulculuk
B) Mutlakıyet
C) Çok partili hayat
D) Demokratikleşme
E) Halkın yönetime katılımı