Çelebi Mehmet (I. Mehmet) Dönemi Ders Notu

[ziberkan]

ÇELEBİ MEHMET ( I.MEHMET ) DÖNEMİ ( 1413-1421)

Katkıları :

Dağılma tehlikesi geçiren devleti yeniden bir araya toplamayı başarmıştır.
Bunun için kendisi devletin ikinci kurucusu olarak kabul edilir.
Kapıkulu Ordusunu yeniden düzenledi. ( Devşirme sistemi başladı.)

Gelişmeler :

Saruhan, Aydın,Menteşe beyliklerini ortadan kaldırarak, Karamanoğullarına karşı üstünlük sağladı.
Arnavutluk,Mora,Bosna beylerinin Osmanlılara bağlılığı yeniden sağlandı.
Eflak Osmanlı hakimiyetini tanıdı.
Venedik'le ilk deniz savaşı yapıldı, kaybedildi. ( 1416 ) ( Çalıbey Deniz Savaşı)

Şeyh Bedrettin İsyanı ( 1418-1420 ) : Musa Çelebinin dinsel danışmanı ve Kazaskeri. İznik'e sürgün edildi. Toplumsal, ekonomik ve siyasal yönleriyle ele alındığında Osmanlı merkezi düzenine duyulan tepkiler gözlemlenir. Merkezin gittikçe güçlenen otoriter yapısına karşı, sınır eyaletlerinde, göçebeler ve Türkmenler arasında kendini gösteren hoşnutsuzluk, Şeyh Bedrettin' in ortaya atılmasına etken olmuştur. Bunun dışında, taht kavgalarının, çapulların, haksızlıkların bunalttığı küçük tımarlı sipahiler, köylüler, işsiz-güçsüz kalmış dirlik bulamamış Türkmenler isyanın vurucu güçleridir. Dinler arasında bir ayrım olmadığını vurgulayan Şeyh Bedrettin, " İnsanın insana tapmasına, boyun eğmesine, sömürülmesine, zulme karşıdır" (ölümünden sonra derlenen eseri," Varidat" ) . Şeyh Bedrettin 'in müritlerinin , "kadınlardan başka her şeyin - yani yiyecek, çift ve ekilmiş tarlaların insanlar arasında ortak olması düşüncesini telkin ettiğini " Bizans Tarihçisi Dukas belirtmektedir.
Osmanlı tarihlerinde Bedrettin için ileri sürülen suçlamalardan bazıları şunlardır : " Peygamberlik iddiasında bulunmak ; Müslümanlığın haram kıldığı şeyleri helal kılmak ; mal-mülk gibi kadınları da herkesin ortak malı saymak "
Müritlerinin ( Börklüce Mustafa, Torlak Kemal ) Ege bölgesinde çıkardıkları isyanlar kanlı biçimde bastırılmış, Şeyh Bedrettin Deliorman' da yakalanmış, Serez' de idam edilmiştir.
Not : Daha geniş bilgi için kaynaklar : İ.Zeki Eyuboğlu, Şeyh Bedrettin ve Varidat , Cemil Yener - Şeyh Bedrettin-Varidat, Dukas - Bizans Tarihi

Düzmece Mustafa İsyanı ( 1418-1420 ) : Edirne'yi ele geçirip padişah olmak istedi.İsyan bastırılmış ve Bizans'a sığınmıştır. ( Bizans'a para verildi )

[sinan08]

I. MEHMET DÖNEMİ (1413–1421)

1- Anadolu Türk birliği sağlamak için;
— Cüneytoğullarından İzmir’i aldı
— Karamanoğullarından, Akşehir, Beyşehir ve Seydişehir alındı.
— Candaroğulları Osmanlı hakimiyetini kabul etti.
— Samsun alındı.
— Saruhanoğulları Beyliği ortadan kaldırıldı.
— Menteşeoğulları Osmanlı egemenliğini kabul etti.
2- Venediklilerle ilk deniz savaşı (1416- Çalı Bey savaşı)
3- Eflak’ın Osmanlı hakimiyetini kabul etmesi(1416)
4- Şeyh Bedrettin İsyanı
5-Düzmece Mustafa Çelebi İsyanı