Osmanlı Devleti ile Avusturya ve Müttefikleri Arasındaki Barış Müzakerelerinde (1689) Hollanda'nın Arabuluculuk Girişimleri

Osmanlı Devleti II. Viyana kuşatmasının başarısız sonuçlanmasından sonra (1683) Avusturya başta olmak üzere müttefikleri Venedik ve Lehistan ile farklı cephelerde savaşmaya başlamış, bu cephelerden en fazla Avusturya karşısında zarara uğramıştır. Bu sebeple Zülfikar Paşa başkanlığındaki bir elçilik heyeti Viyana'ya gönderilmiştir. Heyet, görünürde İmparator I. Leopold'e tahta yeni oturan Sultan II. Süleyman'ın cülusunu bildirecek gerçekte ise sulh arayacaktı. Viyana'ya giden heyet Avusturya ve müttefikleri ile barış görüşmelerinde bulunmuştur.
Yapılan barış müzakerelerinde arabuluculuk görevini Hollanda elçisi Hop üstlenmiştir. Holanda, 1612'den beri Osmanlı Devleti"nde elde ettikleri ahidnâme-i hümâyun gereğince ticari haklara sahipti ve 1668'den beri de Osmanlı Devleti nezdinde daimi elçi bulunduruyordu. Ticarî menfeatleri dolayısıyla da Osmanlı Devleti ile Avusturya arasında barışın yeniden tesisi işlerine geliyordu. Hollanda elçisi arabuluculuk görevini yerine getirmekle yükümlü olduğu bu süreçte zaman zaman heyeti kıracak söz ve davranışlarda bulunmuştur. Özellikle Avusturya eline henüz geçmemiş bazı kalelerin verilmesi yönündeki önerisi ve Osmanlı Devleti'nin içinde bulunduğu askerî, ekonomik ve sosyal alandaki buhranları dile getirmesi heyeti hayli üzmüş ve elçinin Avusturya lehine davrandığı kanaatinin uyanmasına neden olmuştur. Osmanlı heyeti müzakerelerden Hop'un arabuluculuğuna rağmen olumlu bir sonuç elde edemeyeceklerini anlayınca, bu defa İstanbul'a avdet ettirilmeleri için kendisinden yardım umar duruma gelmişler, fakat bu konuda da kendisinden bir fayda görememişlerdir
Songül ÇOLAK
BELLETEN Dergisi, 262, Cilt: LXXI - Sayı: 262 - Yıl: 2007 Aralık