Soruların çözümünü görebilmek için sağ alt köşedeki teşekkür butonuna tıklamalısınız.


2006 MART ADLİ YARGI HAKİMLİGİ SINAVI TARİH SORULARI

1. İslamiyetten önceki Türk devletlerinde,
I. fresk,
II. minyatür,
III. heykel
sanatlarından hangileriyle ilgili yapıtlar bulunmustur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III

ÇÖZÜM:
[hide]İslamiyetten önceki Türklerde soruda verilen sanat dallarından hepsi kullanılmıstır. Fresk, yas sıva üzerine yapılan duvar resimleridir. talyanca taze anlamında fresco kelimesinden gelmistir. Özellikle Uygurlarda uygulanmıstır. Minyatür, çok ince islenmis ve küçük boyutlu resimlere ve bu tür resim sanatına verilen addır. Türk sanatında Uygurlarla birlikte baslamıstır. Heykel sanatı da slamiyetten önceki Türklerde uygulanmıstır. Bu heykellerin ilk örnekleri mezarların basına dikilen balbal adı verilen heykellerdir. Dolayısıyla her 3 alana ait yapıtlar bulunmustur.
(Cevap E)[/hide]

2. I. Timur’un Altın Orda Devleti’nin parçalanmasına neden olması
II. Timur’un Yıldırım Bayezid’i yenmesi
III. lhanlıların Anadolu Selçuklularını egemenligi altına alması
Yukarıdakilerden hangileri, Rusların Karadeniz’in kuzeyinde güçlerini artırmalarında etkili olmustur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

ÇÖZÜM:
[hide]Timurlular Devleti’nin kurucusu Timur (1336-1405) devletinin sınırların genisleterek bir dünya lideri olmak istiyordu. Karadenizin kuzeyinde yer alan Altın Orda devletine yaptıgı seferler sonucunda bu devletin parçalanmasına ve Rusların güneye inmesine neden olmustur. Diger gelismelerin ise Rusların Karadeniz’in kuzeyinde güçlerini arttırmasında etkisi yoktur.
(Cevap A)[/hide]

3. Asagıdakilerden hangisi, Osmanlı Devleti’nde mirî toprak yönetiminin özelliklerinden biri degildir?
A) Vergi karsılıgı köylüye verilmesi
B) Köylünün topragı islemek zorunda olması
C) Köylünün vergisini ürün üzerinden ödemesi
D) Topragın mülkiyetinin topragı isleyene ait olması
E) Köylünün ölümünden sonra topragı oglunun isletebilmesi

ÇÖZÜM:
[hide]Osmanlı Devleti’nde mirî arazilerin mülkiyeti devlete aitti. Topragı isletme hakkı ise bazı sartlara baglı olarak köylülere verilmisti. Bu yüzden topragın mülkiyeti topragı isleyene ait degil, devlete aittir.
(Cevap D)[/hide]

4. I. Üçüncü Murat
II. Üçüncü Selim
III. İkinci Osman
Yukarıdaki padisahlardan hangileri, devletin içinde bulundugu durum ve sorunların çözümü konusunda raporlar hazırlatıp, bu raporlar dogrultusunda
reformlara girismistir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

ÇÖZÜM:
[hide]3. Selim (1789-1807), iyi yetismis ileri görüslü bir padisahtı. Devletin kötü gidisatını durdurmak için alınması gereken önlemleri belirlemek üzere ülkenin ileri gelen devlet adamlarından bir mesveret (danısma) meclisi toplamıstır. bundan sonra 3. Selim Nizam-ı Cedid adı verilen yenilikleri yapmak amacıyla bir dizi ferman yayınladı. Soruda bizden istenen cevap 3. Selim’dir.
(Cevap B)[/hide]

5. I. Fransa’nın Tunus’u isgali
II. İngiltere’nin Mısır’ı isgali
III. İtalya’nın Trablusgarp’ı isgali
Yukarıdakilerden hangilerinin, Rodos ve Oniki Ada’nın kaybına yol açmakla kalmayıp Ege Adaları sorununun da dogmasına neden oldugu savunulabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III

ÇÖZÜM:
[hide]İtalyanın 1911’de Trablusgarp’ı isgal etmesi üzerine Osmanlı Devleti buraya ordu gönderemedi. Basta Mustafa Kemal olmak üzere az sayıda vatansever subay, gizlice buraya giderek yerel halkı teskilatlandırdı ve talyanları maglup ettiler. Bu basarısızlık üzerine Osmanlı Devleti’ni barısa zorlamak isteyen İtalya, Rodos ve 12 Adayı isgal etti. Osmanlı Devleti barısa razı olmadı, fakat bu sırada patlak veren Balkan Savasları üzerine İtalya ile 1912 Usi Antlasması imzalandı. Bu antlasmaya göre Trablusgarp İtalya’ya bırakıldı. Rodos ve 12 Ada ise geçici olarak talya’ya verildi. Fakat İtalya
daha sonra bu adaları geri vermedi. Daha sonra 1947 de Yunanistan’a bıraktı.
(Cevap C)[/hide]

6. Osmanlı Devleti, Birinci Dünya Savası’nda Süveys
Kanalı Seferi’nde,
I. Romanya,
II. İngiltere,
III. Fransa
devletlerinden hangilerine karsı savasmıstır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

ÇÖZÜM:
[hide]Osmanlı Devleti I. Dünya Savasında Süveys Kanalını alabilmek için burayı elinde bulunduran İngiltere’ye karsı savasmıstır. Kanalı almak için iki sefer düzenlenmistir. Fakat her ikisi de basarıya ulasamamıstır.
(Cevap B)[/hide]

7. İstanbul Hükümeti, Sivas Kongresi’nin toplanmasına açıkça karsı çıkmıstır.
Asagıdakilerden hangisi, İstanbul Hükümetinin bu
tutumuna bir kanıttır?
A) Ali Galip Olayı
B) Anzavur Ayaklanması
C) Hilafet Ordusu
D) Yozgat Ayaklanması
E) Milli Asireti Ayaklanması

ÇÖZÜM:
[hide]İstanbul Hükümeti, Sivas Kongresinden önce Elazıg Valisi Ali Galip’i görevlendirmistir. Ali Galip kongreyi dagıtmak ve hatta Mustafa Kemal Pasa’yı tutuklamayı amaçlıyordu. Mustafa Kemal Pasa’nın aldıgı tedbirler ve üzerine gönderilen kuvvetler karsısında tutunamayan Ali Galip kaçmıstır.
(Cevap A)[/hide]

8. Amasya Görüsmelerinde, Temsilciler Kurulu ile İstanbul Hükümeti temsilcisi arasında asagıdakilerden hangisi yönünde anlasmaya
varılamamıstır?
A) Seçimlerin yenilenmesi
B) Mebuslar Meclisinin stanbul dısında toplanması
C) Erzurum Kongresi kararlarının kabul edilmesi
D) Sivas Kongresi kararlarının kabul edilmesi
E) Barıs görüsmelerine gidecek temsilcilerin seçimi

ÇÖZÜM:
Amasya görüsmeleri 20-22 Ekim 1919 tarihleri arasında temsilciler kurulu baskanı Mustafa Kemal Pasa ile İstanbul Hükümeti adına Salih Pasa arasında
gerçeklestirilmistir. bu görüsmelerde Mustafa Kemal Pasa Melis-i Mebusan’ın stanbul dısında toplanmasını önermis, fakat bu öneri Salih Pasa tarafından benimsenmemistir. Diger konularda ise mutabakat saglanmıstır.
(Cevap B)

9. Mustafa Kemal’in 24 Nisan 1920 tarihinde TBMM’ye sundugu önergede asagıdaki konulardan hangisine yer verilmemistir?
A) Meclisin üstünlügü
B) Hükümetin olusumu
C) Meclise verilecek ad
D) Hükümet kurma zorunlulugu
E) Meclis baskanının yetki ve sorumlulugu

ÇÖZÜM:
[hide]Mustafa Kemal Pasa’nın 24 Nisan 1920’de TBMM’ye sundugu önergede özetle:
» Hükümet kurmak zorunludur,
» geçici oldugu bildirilerek bir hükümet baskanı tanımak ya da bir padisah vekili ortaya çıkarmak uygun degildir,
» TBMM’nin üstünde bir güç yoktur,
» TBMM yasama ve yürütme yetkilerini kendide toplamıstır,
» meclis baskanı aynı zamanda hükümet baskanıdır.”
diyerek kuvvetler birligine dayanan bir hükümet önerilmistir. Açıklamadan anlasılacagı üzere meclisin adı ile ilgili bir öneri yoktur.
(Cevap C)
[/hide]

10. İtalya’nın Anadolu’daki güçsüz isgal kuvvetlerini geri çekerek askeri tarafsızlıgını göstermesinde,
I. Fransızlarla Ankara Antlasması’nın yapılması,
II. İkinci nönü Savası’nın kazanılması,
III. TBMM’yi tanıyan devlet sayısının artması
gelismelerinden hangilerinin etkili oldugu savunulabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III

ÇÖZÜM:
[hide]İtalya Mondros Ateskes Antlasmasından sonra I. Dünya Savası’nda yapılan gizli antlasmalarda belirtildigi gibi güneybatı Anadolu’yu isgal etmisti. Yunanlılara karsı 2. İnönü Zaferinin kazanılması, TBMM’nin güçlenmesi ve TBMM’yi tanıyan devlet sayısının artması, İtalya’nın isgal ettigi bölgeleri bosaltmasında etkili olmustur. Fransızlarla yapılan Ankara Antlasması ise bu gelismelerden sonra gerçeklesmistir.
(Cevap E)[/hide]

11. Kars Antlasması’nın yapılmasında,
I. Sakarya Savası’nın kazanılması,
II. Baskomutanlık Savası’nın kazanılması,
III. Mudanya Anlasması’nın yapılması
gelismelerinden hangilerinin etkisi oldugu savunulabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

ÇÖZÜM:
[hide]Kars Antlasması, 13 Ekim 1921’de Kafkas Devletleri ile (Azerbaycan, Gürcistan, Ermenistan) imzalanan antlasmadır. Bu antlasma ile dogu sınırımız kesinlik kazandı. Bu antlasmanın imzalanmasında Sakarya Zaferinin kazanılması etkili olmustur. (23 Agustos - 13 Eylül 1921) Baskomutanlık Savası ve Mudanya Ateskes antlasması ise daha sonraları gerçeklesen gelismelerdir.
(Cevap A)[/hide]

12. 27 Ekim 1923 tarihinde, Ali Fethi Okyar’ın baskanlıgındaki hükümetin istifa etmesi üzerine, kabine bunalımı ortaya çıkmıstır. Kabine bunalımının ortaya çıkmasında,
I. milletvekili seçimlerinin iki yılda bir yapılması,
II. milletvekillerinin hükümet üyelerini kendi aralarından seçmesi,
III. milletvekillerinin iki dereceli seçim sistemiyle seçilmesi
yöntemlerinden hangileri etkili olmustur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

ÇÖZÜM:
[hide]TBMM 23 Nisan 1920’de açıldıktan sonra çalısmalarında güçler birligi ilkesini ve meclis hükümeti sistemini benimsemisti. Bu sistemde hükümet üyeleri
(bakanlar) meclis tarafından seçiliyordu. Bu sistemin Ekim 1923’te tıkanması sonucunda yasanan hükümet bunalımı 29 Ekim 1923’te cumhuriyetin ilan edilmesi ile çözümlenmistir. Cumhuriyetin ilanıyla meclis hükümeti sisteminin yerine kabine sistemi getirilmistir.
(Cevap B)[/hide]

13. Cumhuriyet’in ilanıyla,
I. cumhurbaskanının meclis tarafından bir seçim dönemi için seçilmesi,
II. bakanların basbakan tarafından seçilmesi,
III. egemenligin kayıtsız sartsız milletin olması
hükümlerinden hangileri Anayasa’ya eklenmistir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

ÇÖZÜM:
[hide]Cumhuriyetin ilanıyla;
» cumhurbaskanının meclis tarafından bir seçim dönemi için seçilmesi
» bakanların basbakan tarafından seçilmesi hükümleri
1921 anayasasına eklenmistir.
Egemenligin kayıtsız sartsız milletin olması hükmü ise 1921 Anayasası’nda zaten bulunmaktaydı.
(Cevap D)[/hide]

14. I. Musul’un Irak’a bırakılması
II. Hatay’ın Türk topraklarına katılması
III. Azınlıkların Türk vatandası kabul edilmesi
Yukarıdakilerden hangileri Lozan Antlasması kararları arasındadır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

ÇÖZÜM:
[hide]Musul’un Irak’a bırakılması, Türkiye ile İngiltere arasında 1926’da imzalanan Ankara Antlasması ile belirlenmistir.
Hatayın Türk topraklarına katılması 1939’da gerçeklesmistir. Azınlıkların türk vatandası kabul edilmesi Lozan Antlasmasında kararlastırılmıstır. (24
Temmuz 1923)
(Cevap C)[/hide]

15. I. Yabancı okullar
II. Medreseler
III. Azınlık okulları
Yukarıdakilerden hangileri Ögretim Birligi (Tevhid-i Tedrisat) Kanunu’nun geregi olarak kapatılmıstır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

ÇÖZÜM:
[hide]3 Mart 1924’te kabul edilen Tevhid-i Tedrisat (ögretim birligi) yasası ile Türkiye Cumhuriyetinde faaliyet gösteren bütün okullar milli egitim bakanlıgına
baglanmıstır. Bu yasanın kabulünden hemen sonra tüm medreseler kapatılmıstır (11 mart 1924). Yabancı okullar ve azınlık okulları da milli egitim bakanlıgının denetimi altına alındı.
(Cevap B)[/hide]

16. I. Tesvik-i Sanayi Kanunu
II. Sermaye birikimi
III. Sermayeye sahip bir kesim
Yukarıdakilerden hangilerinin bulunmaması, Türkiye ekonomisinde “devletçilik” sisteminin uygulanmasını zorunlu hale getirmistir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III

ÇÖZÜM:
[hide]Cumhuriyet döneminde kalkınmada sanayilesmenin önemi kavrandıgından 28 Mayıs 1927’de Tesvik-i Sanayi Kanunu çıkarıldı. Bu kanunla özel sektör eliyle sanayi yatırımlarının yapılması planlanıyordu. Fakat sermaye birikimi ve sermayeye sahip bir kesimin bulunmaması Türkiye ekonomisinde devletcilik sisteminin uygulanmasını zorunlu hale getirmistir.
(Cevap E)[/hide]

17. Türk Dil Kurumunun kurulmasında,
I. milliyetçilik,
II. devletçilik,
III. halkçılık
ilkelerinden hangilerinin etkisi oldugu savunulabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) II ve III

ÇÖZÜM:
[hide]Türk Dil Kurumu Atatürkün direktifiyle 1932’de kurulmustur. Türk Dil Kurumunun kurulmasında milliyetçilik ve halkçılık ilkeleri etkili olmustur.
Örnek verirsek Atatürk dil konusundaki hassasiyetini söyle ifade etmistir: “Türk demek, dil demektir. Milliyetin çok bariz vasıflarından biri dildir. Türk milletindenim diyen insanlar her seyden evvel ve mutlaka Türkçe konusmalıdır.” Devletçilik ilkesinin ise Türk Dil Kurumunun kurulusuna
etkisi yoktur.
(Cevap D)[/hide]

18. Atatürk döneminde çok partili döneme geçis amacıyla kurulan Serbest Cumhuriyet Partisinin kendisini dagıtmasından sonra asagıdakilerden
hangisi gerçeklesmistir?
A) Menemen Olayı
B) Seyh Sait Ayaklanması
C) Saltanatın kaldırılması
D) Tekke ve türbelerin kapatılması
E) Halifeligin kaldırılması

ÇÖZÜM:
[hide]Serbest Cumhuriyet Partisi 12 Agustos 1930’da Fethi Okyar Bey tarafından kurulmustur. Bu partinin kısa sürede yenilik karsıtlarının toplandıgı bir merkez haline gelmesi üzerine parti, Fethi Beyin girisimiyle kendini feshetti (17 Aralık 1930). Bu gelismeden hemen sonra 23 Aralık 1930’da Menemen Olayı gerçeklesmistir. Menemen Olayı cumhuriyet yönetimini yıkmaya yönelik bir ayaklanmadır. Bu ayaklanma sırasında olaylara müdahale eden yedek subay Kubilay, isyancılar tarafından sehit edilmistir. Bu gelismelerin haber alınması üzerine bölgede sıkıyönetim ilan edilmistir. İsyancıların ele basları yakalanarak cezalandırılmıstır.
(Cevap A)

KAYNAK: Yediiklim
[/hide]