Mustafa Muğlalı olayı

Teğm. Zeki Teoman

2 Ocak 1943 günü bölüğümün devir işlerini yapıyorum. Kapıköy’den telefon geldi.İran’ın Hoy bölgesinde yerleşen Molla Mustafa’nın (Mesut Barzani’nin babası) adamları Rus ve Ermeni askerlerinin desteğinde Çilli Deresinden sınırı geçmişler.

- Komutan gitti,artık bize kimse bir şey yapamaz. Deyip bizim köylere doğru ilerliyorlarmış. 40 kişi kadar varmışlar. Heretil takımıyla Özalp’ten birer manga gönderdim.Çapulcular,akşam üzeri Avzerik ve Kavlik köylerimizi basmışlar sığır ve koyun sürülerimizi almışlar.Köylüyle çatışmışlar. Gönderdiğim birlikler çapulcuları yakalamışlar,ellerinden hayvanları alıp sahiplerine vermişler. Çarpışmada 7 kişi kaçmış,33 kişi kalmış. Mangalar bu kişileri alıp Özalp’e getirmişler. Karşılarında beni görünce şaşırdılar.Üsteğmen Rifat Evrenos’la çapulcuları biraz konuşturduk.Hepsi Özalp ilçesi köy nüfuslarında yazılıymışlar. 1939 da İran’a geçmişler,bu kez Hoy ilçesi köyleri nüfusuna yazılmışlar.Görünüşte hem Türkiye,hem de İran uyrukluydular.
İfadeleri alındıktan sonra bir asteğmen komutasındaki bir manga askerin korumasında Van’a gönderildiler. Ellerinden birbirine bağlı durumdaydılar. Şimdi Özalp ilçe merkezi olan Kargalı’ya gelince çapulcuların akraba ve arkadaşları tutukluların etrafını çevirmiş,

- Ölmeyi istemiyorsanız,tutukluları bize geri verin.

Söz düellosu ateşe dönüşmüş.çapulcuların ellerinden alınacağını anlayan Asteğmen,mangaya emir vermiş.Tutukluları öldürtmüş. Vuruşmayı ve silah seslerini işiten yakındaki Jandarma karakolu erleri,bizim mangaya yardım etmişler.Çapulcuların arkadaşları İran’a doğru kaçmışlar.Kaçarken de birkaç ölü bırakmışlar.

Durum, Jandarma karakolunca Van’ ve Özalp’e bildirilmiş. Hemen Van’dan bir kurul gelmiş, duruma el koymuş. Durum: çapulcuların,arkadaşları tarafından birliğimizin elinden alınmak istenmesi. Suçluları vermemek için birliğimizin suçluları kurşunlamaları. Bu durum o sırada Erciş’te teftişi bulunan Org. Mustafa Muğlalı’ya sunulmuş.

Öldürülen Çapulcuların Durumları TBMM’de :

266. Alay komutanı Yarbay Recep Altan,eşi Ermeni dönmesi olduğu için Mustafa Muğlalı tarafından Albaylığa yükseltilmemiş,emekliye ayrılmış. 1950 de çok partili bir dönem başladı. O sırada Em.Yarbay Recep Altan, durumu DP milletvekillerine ihbar etmiş.Kargalı’da öldürülen 33 kişi suçsuzdu. Vur emrini Mustafa Muğlalı verdi demiş. TBMM’de bir gürültüdür koptu. Halbuki olay günü ,Recep Altan alay merkezi olan Hakkari’deydi. Ama Mustafa Muğlalı,ordunun lekelenmesini istemediğinden,suçu üzerine almış, (vur) emrini ben verdim demiş. Savunmamız alındı,askerin görevi yaptığı kanısına varıldı. İşittiğimize göre,Recep Altan,Beşiktaş’ta bir alacaklısı tarafından kim vurduya gitmiş. Van ilimiz’in tarihine sürülmek istenen bir leke böylece silinmiş oldu.

Kaynak : T.Dünyası Tarih Dergisi 46.sayı,17.sf.