Adı : Aldığı not: .
Soyadı :
Numarası : Tarih Öğretmeni
Sınıfı : 11 Sosyal Fatih ÖNAL
Tarih : 04/11/2009 A GRUBU
İyidere Lisesi 2009-2010 Eğitim-Öğretim Yılı, Tarih 3 Dersi
11. sosyal sınıfı I. Dönem I. yazılı Sınav Sorularıdır. Süre: 40 dakika başarılar..

A. Aşağıdaki Boşlukları uygun bir şekilde doldurunuz. (10x3 puan)
Orta Asya Türk tarihi hakkındaki bilgilerimizi daha çok ………….. kaynaklarından öğrenmekteyiz.
Türk boylarının Orta Asya’da kurduğu ilk devlet …………………………. dır
Çinliler Hun akınlarından korunmak amacıyla ………………………………… yapmışlardır.
Avrupa Hun Devletinin en ünlü hükümdarı ……………………………………….. dır.
Tarihte ilk defa Türk adıyla kurulan devlet, …………………………..……….’dir.
Kutluk Bilge Kül Kağan tarafından Karabalsagun merkez olmak üzere kurulan devletin adı ……………………. dır.
Orta Asya Türklerinde temelini at ve demirin oluşturduğu kültüre ………………….…………….kültürü adı verilir.
Emevi ordularını durduran …………………………………………..….., Orta Asya'nın Araplaşmasını önlediler.
En eski Türk alfabesi 38 harften oluşan ………………..…………. Alfabesidir.
Ergenekon destanı ………………………………… aittir.
B- Aşağıdaki soruları cevaplayınız. (4x5 puan)
Kavimler göçünün sonuçları hakkında bilgi veriniz?
-
-
-
Orta Asya’dan Doğu Roma’ya (Bizans) giden ilk resmi heyet ve amacı hakkında bilgi veriniz?
-
-
-
Türk Ordusunun başlıca özellikleri hakkında bilgi veriniz?
-
-
-
İkili Yönetim (Çifte Krallık) hakkında bilgi veriniz?
-
-
-

C- Aşağıdaki kavramları açıklayınız. (5x4 puan)
İl:
Tudun:
Kengeş:
Balbal :
Kam:








D. Aşağıdaki sorularda uygun olan şıkkı işaretleyiniz. (6x5 puan)

1) Eski Türklerde “Boylar”, obalardan oluşan bir siyasi yapı idi. Başındaki Boy Beyi adaleti sağlar, Boy’ un çıkarlarını korurdu. Fakat Boy Beyi yaptıklarından dolayı Boy Meclisi’ ne karşı sorumluydu.
Buna göre, bu teşkilatlanma için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Boy Beyleri sınırsız mutlak otoriter güçtür.
B) Boylar önemli bir idari mekanizmadır.
C) Boy Beyleri, teşkilatın en üstün yönetim görevlileridir.
D) Halkın katılımıyla oluşan danışma kurulu Boy yönetiminde etkilidir.
E) Türk devletlerinde hukukun üstünlüğü ilkesi hakimdir.

2) Orhun Kitabeleri’nde “Hakan, törelere uyarak yapacağı her işi halkın refahı için yapmalı, milleti zenginleştirmeli, açları doyurmalı, çıplakları giydirmelidir.” Şeklinde ifadeler yer almıştır.
Bu ifadelere dayanarak,
I. Hakan, halkın refahı için çalışmıştır
II. Ülke sınırları içindeki boylara baskı yapılmıştır.
III. Yöneticiler halk tarafında belirlenmiştir.
IV. Hakan, törelere dayanarak ülkeyi yönetmiştir.
Yargılarından hangilerine varılamaz?
A) I B) IV C) I ve II D) II ve III E) III ve IV

3) Türklerin Orta Asya’ dan göç etmeleri, yer değiştirmeleri her zaman kolay olmamıştır. Göçler sırasında karşılaşılan zorluklar ve bazen savaşlar, her Türk’ ü tehlikeye göğüs gerip, her an bir ölüm – kalım mücadelesine hazır hale getirdi.
Bu bilgilere göre göçler Türkler üzerinde hangi yönde doğrudan etkili olmuştur?
A) Teşkilatçılıklarında
B) Hayvancılıkta ilerlemelerine
C) Gittikleri coğrafyada hakimiyet kurmalarına
D) Savaşçılık özelliklerinin gelişmesine
E) Türk birliğinin kurulmasına

4) Göktürkler döneminde;
I. Göktürk alfabesinin kullanılması
II. ikili teşkilat sisteminin uygulanması
III. Gök tanrı inancının benimsenmesi
Gibi gelişmelerden hangileri, Türk milliyetçiliğinin göstergesi sayılabilir?
A) Yalnız III B) Yalnız II C) Yalnız I
D) I ve II E) II ve III


5) I. Mete Çin topraklarına girmeyip Çin’ i baskı altında tutmayı tercih etmiştir.
II. Uygurlar farklı dinlere girmelerine rağmen dini terimlerin Türkçe karşılıklarını kullandılar.
III. Karahanlılar İslam’ ı benimsemelerinden sonra bile Türk dilini kullanmışlardır.
Bu durumda, aşağıdakilerden hangisinin korunmaya çalışıldığı anlaşılmaktadır?
A) Yönetim biçiminin
B) Milli benliklerinin
C) Toprak bütünlüğünün
D) Adalet ve hoşgörünün
E) İnanç sisteminin


6) İslamiyet’ ten önce Türk devletleri töre ile yönetilirdi. Kurultay adı verilen birçok boy beyinin de katıldığı meclis devlet yönetiminde etkiliydi. Devlet yönetiminde hatun da söz sahibidir.
Buna göre İslam öncesi Türk devletlerinde Kağan’ ın durumu ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Kağan’ ın yetkileri sınırsız değildir.
B) Devlet hükümdar ailesinin ortak malıdır.
C) Kağan seçimle iş başına gelmektedir.
D) Kağan’ ın dışında boylar da yönetime katılmıştır.
E) Yönetimde soylular hakimdir.
-------------------------------------------------------

B GRUBU

Adı : Aldığı not: .
Soyadı :
Numarası : Tarih Öğretmeni
Sınıfı : 11 Sosyal Fatih ÖNAL
Tarih : 04/11/2009 B
İyidere Lisesi 2009-2010 Eğitim-Öğretim Yılı, Tarih 3 Dersi
11. sosyal sınıfı I. Dönem I. yazılı Sınav Sorularıdır. Süre: 40 dakika başarılar..

A. Aşağıdaki Boşlukları uygun bir şekilde doldurunuz. (10x3 puan)
Hindistan ve Afganistan dolaylarına yapılan Türk göçleri sonucu Eftalit adıyla bilinen ………….. devleti kurulmuştur.
Hun devletinin bilinen ilk hükümdarı ………….…………..……… dır.
Atilla, Bizans’ı ……………………………….. ve …………………..……………. antlaşmaları ile ağır ve vergilere bağlamıştır
Kutluk Çin esaretine son vererek Türkleri tekrar bir araya topladığı için ………….…….. ünvanını almıştır.
Basmiller, Karluklar ve Uygurlar birleşerek …………………………… devletine son verdiler.
Kültürel alanda gelişmiş olan …………….…………..……. Cengiz Han egemenliğine girdikten sonra Moğolların Türkleşmesinde etkili olmuşlardır.
Hıristiyanlık, Musevilik ve İslam dininin bir arada yaşadığı Türk devleti …………………………….… dır.
İskitlere ait olan iki destan ………………………………ve ……..… destanıdır.
Oğuz Kağan destanı …………………………….. aittir.
İstanbul’u ilk kuşatan Türk topluluğu ………………..………dır.
B- Aşağıdaki soruları cevaplayınız. (4x5 puan)
Orhun Abideleri hakkında bilgi veriniz?
-
-
-

Kürşat ihtilali hakkında bilgi veriniz?
-
-
-
Türklerin ana yurdu hakkında bilgi veriniz?
-
-
-
Göktürk- Bizans işbirliğinin İslam tarihi açısından önemi nedir?
-
-

C- Aşağıdaki kavramları açıklayınız. ( 5x4 puan )
Şaman:
İlteriş:
Töre:
Buyruk:
Budun :




D. Aşağıdaki sorularda uygun olan şıkkı işaretleyiniz. (6x5 puan)

1) Türkler M.Ö. 700 yıllarından M.S. XI. Yüzyıla kadar kuraklık, nüfus artışı salgın hayvan hastalıkları, otlak sıkıntısı, boylar arası anlaşmazlıklar, Çinlilerin baskısı ve yeni yerler fethetme isteği gibi nedenlerden dolayı Orta Asya’dan Avrupa’ya, Ön Asya’ya, Hindistan’a ve Çin’e göç etmişlerdir.
Bu bilgilere göre;
I. Türkler değişik kültürlerle tanışmıştır.
II. Türkler gittikleri yerlerde göçebe yaşam şeklini devam ettirmiştir.
III. Çin Türkleşmiştir.
IV. Türk tarihinin bütün halinde araştırılması zorlaşmıştır.
V. Türkler dünyanın değişik bölgelerine dağılmıştır.
Yargılarından hangisine ulaşılamaz?
A) I ve II B) II ve III C) Yalnız IV D) II ve V E) IV ve V

2) Orta Asya Türk toplumunda görülen;
- Hayvancılıkla uğraşılması
- Göçebe yaşamın savaşçılık özelliğini geliştirmesi
gibi özelliklerin ortaya çıkmasında temel etmen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Dış baskılar B) Coğrafi çevre
C) Siyasi yapı D) İnanç sistemi E) Boylar arası mücadele

3) Orta Asya’ da kurulan Göktürkler; çadır sanatı, hayvancılık, demir işlemeciliği, dokumacılık gibi alanlarda ileri gitmişler, ilk Türk alfabesini hazırlamışlar ve Orhun Kitabelerini yazdırarak ilk Türkçe eserleri bırakmışlardır.
Bu bilgilere dayanarak Göktürkler için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Göçebe yaşadıkları
B) Maden işleyebildikleri
C) Uzun süre yaşadıkları
D) Türk kültürüne önem verdikleri
E) Türkçe’ yi geliştirdikleri

4) Tanım: Tarih; geçmişte yaşamış insan topluluklarının bütün faaliyetlerini yer ve zaman göstererek sebep-sonuç ilişkisi içerisinde belgelere dayanarak inceleyen bilimdir.
Durum: Orta Asya Türklerinin en çok ilişki kurdukları devlet Çin’dir. Türkler Çin topraklarına akınlar düzenlemişler, İpek Yolu ticareti ve Orta Asya egemenliği için Çinlilerle sürekli mücadele etmişlerdir. Bundan dolayı Çin kaynakları Türkler hakkında bilgi veren en eski kaynaklardır.
Tanımla durum karşılaştırıldığında Çin tarihinin Türk tarihi açısından önemi aşağıdakilerden hangisiyle en iyi açıklanabilir?
A) Türk-Çin ilişkileri Milat öncesi döneme dayanmaktadır.
B) Türkler ile Çinliler arasında büyük savaşlar olmuştur.
C) Türkler Çin kültür ve medeniyetini etkilemişlerdir.
D) Türkler yazıyı kullanmaya çok geç başlamışlardır.
E) Türk tarihini aydınlatan en eski belgeler Çin’dedir.

5) Orta Asya Türk tarihinde, Türk devletlerinin kısa sürede yıkılıp, kısa sürede de kurulduğu bilinmektedir.
Bu durumun nedenleri arasında hangisini gösteremeyiz?
A) Türklerin teşkilatçı olması
B) Dış baskılara maruz kalması
C) Boyların isyan etmesi
D) Veraset sisteminin etkisi
E) Askerliğe önem verilmemesi

6) İslam öncesi Türk devletlerinde genelde düzenli bir veraset sistemi yoktur.
Aşağıdakilerden hangisi bu durumun yol açtığı sonuçlardan biri değildir?
A) Güçlü ve yetenekli olan kimseler yönetimini ele geçirmiştir.
B) Taht kavgaları olmuştur.
C) Devletin yıkılışı çabuklaşmıştır.
D) İç çatışmalarla devlet zayıf düşmüştür.
E) Devlet yönetimi sık sık el değiştirmiştir.
---------------------------------

C GRUBU

Adı : Aldığı not: .
Soyadı :
Numarası : Tarih Öğretmeni
Sınıfı : 11 Sosyal Fatih ÖNAL
Tarih : 04/11/2009 C
İyidere Lisesi 2009-2010 Eğitim-Öğretim Yılı, Tarih 3 Dersi
11. sosyal sınıfı I. Dönem I. yazılı Sınav Sorularıdır. Süre: 40 dakika başarılar..

A. Aşağıdaki Boşlukları uygun bir şekilde doldurunuz. (10x3 puan)
Asya Hun devleti en parlak dönemini …………… …………..hükümdarlığında yaşamıştır.
Bizans ile ilk kez savaşan ve barış yapan Türk devleti …………………….….......... dır.
Almanlar’ın Nibelüngen destanına konu olan ………………. Batı Roma'nın asker deposu olarak görülen Galya (Fransa) üzerine sefere çıkmıştır.
Kök-Türkler, 552 yılında Aşina Sülalesinden ………………………….….. tarafından kurulmuşlardır.
Uygur hükümdarı ……………………………..………..…. Türklerin şehir kuran ilk hükümdarıdır.
Uygur devleti 840 yılında ……….……………..…….. tarafından yıkılmıştır.
Baga Tarkan tarafından kurulan ………….……… devleti, parayı ilk kullanan Türk devletidir.
Onlu sistemi kurarak Türk ordu teşkilatının temelini atan hükümdar ………………………………… dir.
On sekiz harften oluşan …………………………..…….. alfabesi Türklerin ikinci alfabesidir.
Türeyiş ve Göç destanları ………………….…………. aittir.
B- Aşağıdaki soruları cevaplayınız. (4x5 puan)
Kut inanışı hakkında bilgi veriniz?
-
-
-
Mani dininin Uygurlar üzerindeki etkileri hakkında bilgi veriniz?
-
-
-
İstemi Yabgu’nun ipek yoluna hakim olmak amacıyla uyguladığı politika hakkında bilgi veriniz?
-
-
-
Mete’nin Çin siyaseti hakkında bilgi veriniz?
-
-
-


C- Aşağıdaki kavramları açıklayınız. (5x4 puan )
Kurultay:
Ötüken:
Oguş :
Balbal:
Yuğ:





D. Aşağıdaki sorularda uygun olan şıkkı işaretleyiniz. (6x5 puan)

1) Çin, Hint ve Arap tarihini bir bütün olarak incelemek mümkünken Türk tarihini bir bütün olarak inceleyebilmek mümkün değildir.
Bu durum Türklerin hangi özelliğinden kaynaklanmaktadır?
A) Yazıyı geç kullanmalarından
B) Mimariye önem vermemelerinden
C) Dünyanın çeşitli bölgelerine yayılmalarından
D) Türklerde tarih yazıcılığının geç başlamış olmasından
E) Türklerin genellikle başka kavimlerin egemenliklerinde yaşamış olmalarından


2) Türk devletlerinde Hakan, yaptığı her işi halkının refahını temin için yapmaktadır. Orhun kitabelerinde “Fakir milletin zenginleştirilmesi, açların doyurulması, çıplakların giydirilmesi” gibi anlatımlar bize Türk devlet anlayışının nasıl bir yapıda olduğunu göstermektedir?
A) Sosyal devlet anlayışına sahip
B) Laik devlet anlayışına sahip
C) Teokratik devlet anlayışına sahip
D) Ulusal devlet anlayışına sahip
E) Kutsal devlet anlayışına sahip


3) Orta Asya Türk Devletleri, Türk boylarının birleşmesi ile oluşmuştur. Boy beyleri, halk tarafından adaletli, yetenekli, güçlü ve bilgili kişiler arasından seçilirdi. Devletle ilgili kararların alındığı ”toy meclisine” boy beyleri de katılırdı.
Yalnızca bu bilgilere dayanarak Orta Asya Türk Devletleri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Orta Asya Türk Devletleri alt kurumların da bir araya gelmesiyle oluşmuştur.
B) Orta Asya Türk Devletleri’nde halk devlet yönetimine ortak olmuştur.
C) Türk Devletleri’nde hükümdarlığın kaynağının ilahi olduğu inancı ortaya çıkmıştır.
D) Halk devlet yönetiminde güvenilir kişilerin olmasına önem vermiştir.
E) Boy beyleri yönetimde söz sahibidir.

4) İslamiyet’ ten önceki Türk devletlerinden günümüze kalan sanat eserleri kullanılabilir ve taşınabilir cinsten eserlerdi.
Bunun en önemli nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Türklerin yerleşik sanat eserlerine ilgi duymaması
B) Türklerin göçebe yaşamaları
C) Sanat eserlerini satmaları
D) Türklerin yerleşerek sanat yapımına önem vermeleri
E) Sanat yapımında Çinlilerden etkilenmeleri

5) Orta Asya’ da devlet yönetme yetkisi “kut anlayışına”
- Osmanlı’ da “Halifelik’ e” dayandırılmıştır.
- Böylece devlet o hanedanın ortak malı kabul edilmiştir.
Buna göre, Türk yönetim anlayışıyla ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?
A) Seçimlere önem verilmiştir.
B) Yönetme yetkisinin Tanrısal güce dayanması
C) Ailenin en yaşlı kadını devleti yönetebilir
D) Laik yönetime sahiptir.
E) Türklerde veraset sistemi değişmemiştir.,

6) Aşağıdakilerden hangisinin Orta Asya’ da Türklerin hayvancılık yapmalarında etkili olduğu söylenemez?
A) Derin vadilerden akan nehirlerin
B) Bozkır bitki örtüsünün yaygın olması
C) İstilalara açık bir bölge olması
D) Otlakların bolluğu
E) Yüksek plato ve geniş düzlüklerin olması