YUNAN (GREK) MEDENİYETİ

- MÖ 1200'lerde Yunanistan'a gelen Dorlar, şehir devletleri kurarak bu uygarlığı meydana getirdiler.
- Kurulan şehir devletleri içerisinde en önemlileri Isparta, Atina, Korint, Teba vs gibi şehirlerdir.
- Şehir devletlerinin başında krallar, bunların etrafında da aristokratlar sınıfı meydana geldi.
- MÖ 7 ve 6 yy. Aristokratlar (asiller), kralı devirerek idareyi ele geçirdiler(Asiller yönetimi).
- Yönetimden memnun olmayan orta sınıflar ilk halde birleşerek Aristokratları iktidardan uzaklaştırdı. Böylece Tiranlıklar oluştu. Yeni kanunlar yapıldı. Halk bir takım haklar elde etti.
- Halk ve asiller birleşerek diktatörleşen Tiranlığı yıktılar.
- Bunun sonunda halkın katıldığı demokratik meclisler kuruldu.
- Tiranlıklar ilk defa İyonya'da görülmüştür.
- Orta sınıf (tüccar, sanayici, gemici, sanatkarlar) ticari hayatın canlanması ile meydana geldi.
- Yunanistan da şehir devleti (polisinin) amacı halkın (yurttaşın) mutluluğunu sağlamaktır.
- İlk çağın en demokratik devletleri eski Yunanistan şehir devletleridir.
- Isparta da 3 sınıf:Ispartalılar, Periyekler (dağlardaki Akalar), İlotlar (boyunduruk altındaki halk)
- Atina: üç sınıf- Soylular-küçük toprak sahipleri (köylüler), köleler vardı
- Isparta'yı yaşlılar meclisi, Atina'yı ise Arhonlar (9 kişiden oluşur) yönetiyordu.
- MÖ önce 490 yılında Pers-Yunan savaşlarında maratonda Yunanlılar Persleri bozguna uğrattı.
- Atina Isparta rekabeti 27 yıl devam eden Peloponnes savaşlarına neden oldu. Isparta üstün geldi.
- İskender'in Yunanistan'ı ele geçirmesiyle İskender medeniyeti başladı.

YUNANİSTAN'DA FELSEFE

- Sokrat, Eflatun ve Aristo, en ünlü filozoflarıdır.
- Sokrat insanları doğru yola getirmek için mücadele etmiş, çok düşman kazanmıştır. Yargılanmıştır.
Eflatun; ideal devlet fikrini savunmuştur. Akedemia adlı ilk üniversitenin kurucusudur.
Aristoàilimleri ilk defa tasnif etmiştir. Devlet yönetimiyle ilgili Politika adlı eserini yazmıştır.

YUNANİSTAN'DATARİHÇİLİK

- Herodot: Tarihçilerin babası kabul edilir. Ünlü Historia adlı eserinde Yunan tarihini yazmıştır. (MÖ 450 yıllarında yaşamıştır).
- Tukudides: Peloponnes(Atina ile Isparta arasındaki) savaşlarını anlatmıştır.
- Ksenofon: Hellenika ve Onbinlerin Ricatı adlı eserlerin sahibidir.

YUNANİSTAN'DA TIP

- Hipokrat: Her hastalığın bir sebebi olduğunu ileri sürmüştür. Günümüzde doktorlar Hipokrat yemini ile göreve başlarlar.

YUNANİSTAN'DA YAZI, DİL ve EDEBİYAT

- Fenike alfabesini kullanmışlardır (MÖ 8. Yy).
- Homeros: İlk destan yazarıdır (MÖ 8. Yy) Eserleri: İlyada: Truva savaşlarını anlatır; Odessa: Truva savaşlarına katılan İthake Kralının esaretten kaçışını konu edinir).
- Trajedi ve Komedi alanında ünlü isimler yetişti.

YUNANİSTAN'DA DİN

- Çok tanrılı dinleri vardır. Dini inanışlarının kaynağı Anadolu, Mezopotamya ve Girit'tir.
- Tanrılarını ölümsüz, insanlar gibi düşünmüşlerdir.
- Tanrılar evlenirler, savaşırlar, yerler ve içerlerdi. Yunan mitolojisi bu konuları işler.
- Tanrılar, Olimpus'da, tanrı Zeus'un çevresinde toplanmışlardır.
- Yunanlıların dini inanışları fikri gelişmeyi engellemez. Hayatta fedakârlık gerektirmez.
- Yunanlılar, Tanrıların gazabından korunmak için müzik, eğlence, spor ve şiir yarışları düzenlerler. (Günümüzdeki olimpiyatlar bu şekilde doğmuştur)
- Rahipler: Dini hizmetleri yerine getirmekle görevli memurlar sayılırlardı.

YUNANİSTAN'DA SOSYAL ve İKTİSADİ HAYAT

- Halk: Soylular (aristokratlar: büyük toprak sahipleri), tüccar ve sanayiciler, küçük toprak sahipleri (köylüler) ve köleler olmak üzere 4 sosyal sınıfa ayrılırdı.
- Köylüler: Gelirlerinin bir kısmını aristokratlara verirlerdi. Geçinemeyince borçlanırlar, borçlarını ödeyemeyince de topraklarını ve özgürlüklerini kaybederlerdi.
- Tüccar ve sanayiciler: Koloniler sayesinde zenginleştiler (orta sınıf)
- Köleler: Hiçbir hakkı yoktu.

YUNANİSTAN'DA ORDU

- Kölelerin ayaklanmasından çekinen şehir devletleri, güçlü birer ordu bulundurmuşlardır.
- Isparta'nın güçlü kara ordusuna sahipti. Krallığı devam ettiren tek şehirdir.
- Atina; Güçlü deniz ordusuna sahipti. Arhonlar yönetiminde demokrasiye geçmiştir.

YUNANİSTAN'DA HUKUK

- Yunan kanunları ağır cezalar ihtiva etmekteydi.
- Sınıf mücadelesi sırasında aristokratların haklarını korumak için yapmışlardır.
- Drakon: Soyluların haklarını korumak için şiddete dayalı kanunlar yapmıştır.
- Solon: Yaptığı kanunlarla köylülerin borçlarını sildi. Halkı gelirine göre 4 sosyal sınıfa ayırdı. Köleliği kaldırdı.
- Psistratos: Yaptığı kanunlarla orta sınıfı güçlendirdi. Tarım, ticaret ve sanayi gelişti.
- Klistenes: Yaptığı kanunlarla Atina'ya demokrasiyi getirdi. Sınıf farkını kaldırdı. Demokrasiyi uyguladı. (seçim sistemi, meclis)
- Demokrasiye karşı olanları tehlikeli insanlar ilan etti.

YUNANİSTAN'DA EKONOMİ

- Tarıma elverişli toprakların azlığından halk geçimini zeytin, balıkçılık, hayvancılık ve ticaret ile sağlıyordu.

YUNAN KOLONİLERİ

- Yunanlılar MÖ 750-550 yıllarında uzak ülkelerde koloniler kurmuşlardır.
- Kolonileri yerleşmek amacıyla kurmuşlardır.
- Kadıköy ve İstanbul Yunan kolonisidir.