28 Mart 1966
TBMM Genel Kurulu’nda, Sıhhi Kurulun Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel’in görevini yapmasına tıbben imkan olmadığı yolundaki raporun okunup onaylanmasından sonra kontenjan senatörü Cevdet Sunay, cumhurbaşkanlığa seçildi.
9 Nisan 1966
30 Sendika Türk-İş’e karşı, “İstanbul ve Marmara Bölgesi İşçi Sendikaları Birliği (Hür-İş Birlik) adı altında güçlü bir sendikalar birliği” kurulmasını kararlaştırdılar.
20 Nisan 1966
Paşabahçe Şişe ve Cam Fabrikası’ndaki grev Bakanlar Kurulu kararıyla 30 gün süreyle ertelendi.
4 Mayıs 1966
Türkiye’de geçen yılın vergi rekortmeni Vehbi Koç bu yıl da 13 milyon 883 bin liralık gelir vergisiyle rekor kırdı. Mükelleflerin bu yıl 1 milyar 173 milyon lira gelir vergisi ödeyecekleri açıklandı. Gelir Vergisi tahakkukunda geçen yıla göre 199 milyon liralık artış sağlandı.
12 Mayıs 1966
Belediyeler “Levha Resmi” alamayacak. Anayasa Mahkemesi, belediyelerin levha resmi almasını anayasaya aykırı buldu. İptal kararı 6 ay sonra yürürlüğe girecek.
18 Mayıs 1966
Paşabahçe’de işveren ve işçi temsilcileri uzlaştı. İşveren Konfederasyonu ve Türk-İş aracıları uzlaştırma kararını kabul etti ve karar toplu sözleşme hükmünü kazandı.
21 Mayıs 1966
Sanayi Bakanı Mehmet Turgut, yaptığı açıklamada ilk yerli otomobilin Otosan firması tarafından Kasım ayında piyasaya çıkarılacağını ve 26 bin 800 liradan satılacağını bildirdi. İlk yıl otomobilin yüzde 45′i ikinci yıl da yüzde 65′i yerli malzeme ile imal edilecek. Aylardan beri devam eden çimento sıkıntısı had safhaya girdi. Fabrikadan bayilere 775 kuruştan verilen çimentonun torbası karaborsada 12-14 liradan satılıyor. Sıkıntıyı önlemek için Sovyet Rusya’dan ithal edilecek çimentonun torbası 11 liradan satılacak.
27 Mayıs 1966
Almanya, Türkiye’ye 176 milyon mark kredi verdi. 25 yıl vadeli kredinin faizi yüzde 3 olacak.
3 Haziran 1966
Çelik Sanayileri İşçileri Sendikası, 12 bin işçinin çalıştığı Türkiye Demir Çelik İşletmesi’nde “ücret anlaşmazlığı” nedeniyle greve gitme kararı aldı.
5 Haziran 1966
23 ilde yapılan senato kısmi seçimleri ile 1 ilde yapılan milletvekili seçimini AP farkla kazandı.
12 Haziran 1966
3 milyar 100 milyon liraya çıkacak olan Dünya’nın 13. büyük barajı Keban’ın ana gövde inşaatına bugün törenle başlandı.
14 Haziran 1966
Kredili konutlar 100 metrekareyi geçmeyecek. Bakanlar Kurulu kararına göre bundan böyle ipotek karşılığı banka kredisiyle veya kamu sektörünce yaptırılacak olan konutların inşaat sahası 100 metrekareyi aşmayacak. Karar, bugün yürürlüğe girdi.
15 Haziran 1966
Cumhuriyet tarihinin 20 liralık ilk banknotları tedavüle çıkarıldı.
16 Haziran 1966
Tanınmış işadamı Şakir Zümre vefat etti. Varna’da dünyaya gelen ve Bulgar parlamentosunda Türk azınlığı temsilen milletvekili olarak görev yapan Şakir Zümre ilk “Sanayi Harbiye ve Madeniye Fabrikatörü”ydü. 1920 yılından bu yana Türkiye’de yaptığı yatırımlarla tanınan ve son olarak “Şakir Zümre Madeni Eşya Fabrikası”nı kuran Şakir Zümre’nin adını taşıyan sobalar, bir dönemin en gözde ısınma aracıydı. İzmir’de kurulu BMC Kamyon Fabrikası yetkilileri TM 135 tipi kamyonların Haziran ayı sonunda piyasaya çıkarılacağını açıkladılar.
18 Haziran 1966
Tunçbilek Termik Santralı’nın kapasitesini 60 bin kilovatsaatten 120 bin kilovatsaate çıkaran ek tesisleri Başbakan Süleyman Demirel tarafından törenle açıldı. Demirel ayrıca Kütahya Suni Gübre Fabrikası’nın kapasitesini üç kat artıracak ek tesisin temelini attı.
30 Haziran 1966
Ankara Çimento Fabrikası’nın kapasitesini 180 bin tondan 600 bin tona yükseltecek ek inşaatın temeli Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay’ın da katıldığı törenle atıldı.
4 Temmuz 1966
Karadeniz Çimento A.Ş kuruldu. Trabzon’da faaliyet gösteren ve çimento üreten fabrika özelleştirme sonucu 1991 yılında Uzan Grubu’na satıldı.
8 Temmuz 1966
Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay, müebbet hapse mahkum Celal Bayar’ı Anayasa’nın 97. maddesine dayanarak affetti.
14 Temmuz 1966
Bursa Çimento AŞ bir kamu kuruluşu olarak faaliyete başladı. Kuruluş halen Bursa’da çimento üretimi yaparak Marmara bölgesinin ihtiyacını karşılıyor. Kuruluş çimento ve klinker üretimi yapmaktadır.
18 Temmuz 1966
Millet Meclisi 20-21 Mayıs ayları hükümlerinin kısmi affıyla ilgili kanunu, AP çoğunluğu ile kabul etti.
23 Temmuz 1966
TCDD- Wagon-Li (Yataklı Vagonlar Şirketi) ile olan mukavelesini feshetti.
25 Temmuz 1966
Türkiye’de Fiat marka otomobillerin yapımı için görüşmelere başlandı. Bir yetkilinin belirttiğine göre Fiat otomobilleri 25 bin liraya malolacak ve halka ayda 400 lira taksitle satılacak. Fiat marka otomobillerin yapımı için kurulacak şirketin sermayesi başlangıçta 150 milyon lira olacak. Bu sermayenin yüzde 35′ini İtalyan Fiat firması, yüzde 35′ini Makine Kimya Endüstrisi Kurumu kalan yüzde 30′unu da özel teşebbüs ve bankalar karşılayacak.
29 Temmuz 1966
Avrupa Yatırım Bankası, Fırat Nehri üzerine inşa edilecek Keban Barajı ve Hidroelektrik Santralı’nın bir kısmının finanse edilmesi için Türkiye’ye 30 milyon dolar kredi verdi. Barajın 337 milyon dolara çıkacağı sanılıyor.
1 Ağustos 1966
Batıçim Batı Anadolu Çimento Sanayii kuruldu. Kuruluş çimento, mıcır ve beton üretiyor.
4 Ağustos 1966
Nuh Çimento Fabrikası İzmit’in Körfez ilçesinde kuruldu. Çimento ve beton üretimi yapan kuruluş faaliyetini sürdürüyor.
8 Ağustos 1966
Koç Grubu yakında piyasaya çıkarılacak ilk Türk otomobilinin adı için “İsmi Ne Olsun” kampanyası başlattı. Gazetelerde yayınlanan ilanlarda belirtildiğine göre en uygun ismi bulana 10 lira mükafat verilecek.
11 Ağustos 1966
Dünya Bankası Türkiye’ye 15 yıl vadeli yüzde 6 faizli 25 milyon dolarlık kredi açtı. Krediyle ilgili anlaşma Washington’da imzalandı.
13 Ağustos 1966
Fransa’da imal edilen, Denizcilik Bankası’nın ilk feribotu İstanbul Limanı’na geldi. 3 bin tonluk Truva, İzmir-Brindizi-Venedik hattında çalışacak ve bir seferde 100 oto ile 584 yolcu taşıyabilecek.
19 Ağustos 1966
Deprem Doğu Anadolu Bölgesi’nde özellikle Varto ve Hınıs ilçelerinde büyük can ve mal kaybına yol açtı. Saat 14.25′te meydana gelen 8 şiddetindeki deprem sonucu 2394 kişi öldü, 232 kişi yaralandı. 4056 ev yıkıldı.
30 Ağustos 1966
Keban’a dış yardım kredileri açıldı. Maliye Bakanı Gürsan ve Amerikan Büyükelçisi Mr. Hart arasında imzalanan son anlaşma ile 3.5 milyar liraya çıkacak Keban Barajı’nın 1.5 milyar liralık dış kredi taahhüt anlaşması yürürlüğe girdi.
1 Eylül 1966
Karabük Demir ve Çelik Fabrikası Çelik Konstriksiyon tesisleri hizmete girdi.
2 Eylül 1966
Akın Tekstil kuruldu. Firma mamul kumaş üretimi yapıyor.
11 Eylül 1966
Egeli sanayiciler büyük küpürlü paraların tedavülden kaldırılmasını istedi.
12 Eylül 1966
Eczacıbaşı’nın yeni sıhhi tesisat fabrikası Sanayi Bakanı Mehmet Turgut tarafından törenle açıldı. 1942 yılında 8 işçi ve küçük bir atölyeyle kurulan fabrika yeni hizmete giren fırınları ile üretim kapasitesini 9 bin tona çıkardı. 840 işçinin çalıştığı fabrika yılda 4 milyon dolar döviz tasarrufu sağlayacak.
13 Eylül 1966
Türkiye ile Avrupa Yatırım Bankası arasında Zonguldak’ın Çaycuma ilçesinde kurulacak kağıt ve kraft fabrikasının finansmanı ile ilgili anlaşma imzalandı.
14 Eylül 1966
Türkiye’nin dördüncü Cumhurbaşkanı 27 Mayıs ihtilalinin lideri Cemal Gürsel, 219 gün süren komadan sonra Ankara Gülhane Hastanesi’nde sabah saat 6.45′de hayata gözlerini yumdu.
20 Eylül 1966
Yarımca Bölgesi’nde kurulacak olan “Petro Kimya Sanayii”nin temeli törenle atıldı.
22 Eylül 1966
Beko Elektronik Bekoteknik adıyla kuruldu. Koç Topluluğu içerisinde yer alan şirket, elektronik ürünler alanında faaliyet gösteriyor.
26 Eylül 1966
İskenderun-Batman arası Pipe-Line işyerlerinin 1200 işçisinin almış olduğu grev kararı “Milli Güvenliği bozucu” nitelikte görüldüğünden Bakanlar Kurulu kararıyla 30 gün ertelendi. Emek Sigorta İstanbul’da kuruldu. Kuruluş tüm branşlarda sigortacılık yapıyor.
28 Eylül 1966
Hükümetin petrol boru hattı inşaatı işçilerinin grevini ertelemesine rağmen 1000 işçi kanunsuz greve başladı.
1 Ekim 1966
Danıştay Dava Daireleri Kurulu, hükümetin petrol hattı işçilerinin grevinin ertelenmesi için aldığı kararla ilgili olarak “Dava sonuna kadar yürütmenin durdurulmasına” karar verdi. Danıştay’ın verdiği kararla bugüne kadar kanunsuz olan grev kanuni hale geldi.
5 Ekim 1966
Almus Hidroelektrik Santralı Başbakan Süleyman Demirel tarafından açıldı.
7 Ekim 1966
İlk Türk Otomobiline “Anadol” adı kondu.
8 Ekim 1966
Batman-İskenderun boru hattı grevinde taraflar anlaşmaya vardılar.
26 Ekim 1966
Zonguldak Ereğli Kömürleri İşletmesi Kozlu Üretim Bölgesi’nde çalışan 6700 işçi, Zonguldak Maden İşçileri Sendikası’nın tutumunu protesto için ocağa inmedi.
6 Kasım 1966
Yurtdışında çalışan Türk işçilerinin tasarruflarını değerlendirmek amacını taşıyan “Türksan İşçi Emeği Anonim Şirketi”, Almanya’nın Köln kentinde 3 bin ortağın katılımıyla yapılan toplantıda kuruldu. Şirketin sermayesi 10 milyon lira.
8 Kasım 1966
“SASA” Suni ve Sentetik Elyaf Sanayi AŞ kuruldu. Kurucuları Hacı Ömer Holding, Güney Sanayi ve Akbank. Kuruluş suni, sentetik elyaf ve iplik üretiyor.
14 Kasım 1966
İstanbul’un Anadolu yakasında en sona bırakılan Üsküdar-Kadıköy ve Kadıköy-Hasanpaşa tramvay hatları da kaldırıldı.
29 Kasım 1966
Adalet Partisi Büyük Kongresi’nde yapılan seçim sonucu Süleyman Demirel 1239 oyla yeniden başkanlığa seçildi.
3 Aralık 1966
Bakanlar Kurulu, bankalarca dağıtılan tasarrufu teşvik ikramiyelerine 1967 yılı içinde uygulanacak esasları tespit etti. Buna göre bankalar bir kura numarasına 100 bin liranın üzerinde ikramiye vermeyecek. Her türlü vergi kazanana ait olacak.
8 Aralık 1966
Yurtdışında çalışan Türk işçilerinin tasarruflarını değerlendirmek amacıyla kurulan dünyadaki ilk işçi şirketi “Türksan”ın sözleşmesi İstanbul Birinci Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından tescil edildi.
11 Aralık 1966
Sarıyer Barajı Elektrik Santralı’nın gücünü 60 bin kilovat’tan 160 bin kilovata çıkaran iki ek tesis Başbakan Demirel tarafından açıldı.
19 Aralık 1966
Koç Grubu’na bağlı Otosan tarafından imal edilen ilk Türk otomobili “Anadol” bugün 26 bin 800 lira peşin fiyatla satışa çıkarıldı.
23 Aralık 1966
Ankara’da 1959 yılında yapımına başlanan lüks “Ankara Oteli” açıldı.
28 Aralık 1966
Ambarlı Termik Santralı’nın 110 bin kilovatlık birinci ünitesi açıldı. Burada üretilecek enerji İstanbul ve Edirne’ye verilecek.
31 Aralık 1966
1966 yılına ait bazı göstergeler1966′da 12 aylık ortalamaya göre toptan eşya fiyatlarındaki artış İstanbul Ticaret Odası Yüzde 7.1, Hazine Dış Ticaret Müsteşarlığı yüzde 4.8, Tüketici fiyatları endeksi DİE (Ankara) yüzde 4.4, Hazine Dış Ticaret Müsteşarlığı (Ankara) yüzde 5.5 .
4 Ocak 1967
494 kilometre uzunluğundaki “Batman-İskenderun” petrol boru hattı, Cumhurbaşkanı Sunay tarafından törenle açıldı.
24 Ocak 1967
Hayat pahalılığı durmadan artıyor. Geçen yıl en çok patates, vita ve et fiyatları artış gösterdi. Sadece pirinç fiyatlarında yüzde 16 oranında düşüş görüldü.
28 Ocak 1967
Ete Mensucat AŞ Bursa’da kuruldu. Temelleri 1927′de Sait Efe tarafından atılan şirket konfeksiyon üretimi yapıyor.
1 Şubat 1967
Tekel ürünlerine ortalama yüzde 15 oranında zam yapıldı.
6 Şubat 1967
Geçen yıl ithalat rekoru kırıldı. İthalatımız bir önceki yıla oranla yüzde 25 artarak 143 milyon dolar fazlalıkla 715 milyon dolara çıktı. İhracatımız ise yüzde 5 gelişerek 489 milyon dolar oldu. Dış ticaret açığımız bir misli artarak 226 milyon dolara çıktı.
7 Şubat 1967
Şekerin kilosuna 50, tuzun kilosuna 7 kuruş zam yapıldı. Zamların bütçeye 25 milyon liralık ek gelir sağlayacağı bildirildi. TPAO’nun Batman ve Malatya tesislerinde çalışan petrol işçilerinin Bakanlar Kurulu kararıyla 3 ay grevi bir süre dolduktan sonra tekrar başladı.
12 Şubat 1967
Son bir hafta içinde 42.5 milyon lira değerinde 5 tona yakın altın satıldı. Merkez Bankası’na yakın çevreler altın elden çıkarmanın, dövizle altın alacak durumda olmayan Hazine’nin güç durumda bulunduğunu gösterdiğini bildirdiler.
13 Şubat 1967
“Damga Resmi Kanunu” yürürlüğe girdi. Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu” (DİSK) kuruldu. Konfederasyon Türkiye Maden-İş, Lastik-İş, Gıda-İş, Basın-İş ve Türk Maden-İş sendikalarından oluşuyor.
14 Şubat 1967
Uluslararası Para Fonu, Türkiye’ye 27 milyon dolar (243 milyon lira) kredi açtı. Bu kredi, 31 Aralık 1967 tarihine kadar Türk hükümetinin emrine hazır bulundurulacak.
16 Şubat 1967
Elektrik, demir ve kömüre zam yapıldı. Yapılan zamlarla bütçeye ortalama 230 milyon lira ek gelir bekleniyor.
21 Şubat 1967
Polylen AŞ kuruldu. Bursa’daki tesislerinde sentetik iplik üreten firma Nergis Holding’e bağlı. Kuruluş polyester iplik üretiyor.
27 Şubat 1967
Batman’ın Çelikli Bölgesi’nde TPAO’ya ait 6 numaralı petrol sondaj kuyusundan bol miktarda yüksek graviteli petrol fışkırdı. Kuyuda 3280 metre derinlikte fışkıran petrolün gravitesi 34,5.
1 Mart 1967
3.5 milyar liraya malolacak Keban Projesi’nin beheri 176 bin kilovat gücünde dört tirbünün yapımı müteahhide ihale edildi ve bu konudaki anlaşma DSİ Genel Müdürlüğü’nde imzalandı.
8 Mart 1967
Marmaris Martı Otel İşletmeleri açıldı. Kuruluş otel ve tatil köyü işletmesi alanında çalışma yapıyor.
9 Mart 1967
Türkiye Cumhuriyeti tarihinde ilk defa inşa edilecek Refakat muhribinin omurgası törenle kızağa konuldu.
20 Mart 1967
Amerika’nın konsorsiyum çerçevesinde 1967 yılı için Türkiye’ye vereceği 65 milyon dolarlık krediyle ilgili anlaşma imzalandı. Kredi Türkiye’nin 1967 yılı içinde yapacağı ithalat için kullanılacak.
25 Mart 1967
Almanya’da kurulan ilk Türk işçi şirketi “Türksan” Almanya’dan 80 milyon mark kredi aldı. Alınan kredi Türksan ile Etibank’ın ortaklaşa kuracakları Karadeniz Bakır Tesisleri’nin yapımında kullanılacak ve 5 yılda geri ödenecek. Türk-Sovyet İktisadi Anlaşması imzalandı. Anlaşma gereğince Sovyetler Birliği Türkiye’de bir alüminyum fabrikası, bir asit sülfürik fabrikası, yılda 1 milyon ton kapasiteli demir-çelik fabrikası ile yılda 3 milyon ton ham petrol işleyebilecek bir rafineri kurulmasına yardımcı olacak. Türkiye, bu Sovyet kredilerini tarım ürünleri ve hammadde satışı ile ödeyecek.
31 Mart 1967
Netaş Northern Electric Telekomünikasyon şirketi kuruldu. Kuruluş iletişim araçları üretimi yapıyor.
9 Nisan 1967
Akaryakıta zam yapıldı. Zamdan sonra İstanbul’da benzinin litresi 108 kuruş oldu ve böylece benzin ilk kez 1 lira sınırını aştı.
17 Nisan 1967
“Hacı Ömer Sabancı Holding” kuruldu. Ortaklarını Sabancı ailesi fertlerinin oluşturduğu kuruluşun ilk sermayesi 50 milyon lira.
30 Nisan 1967
“Deniz-İş Kanunu” Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girdi. Kanuna göre, gemi adamına çalışma karnesi, kimlik karnesi, yıllık izin ve hafta tatili izni vermeyen işveren veya vekili para cezasına çarptırılacak. CHP’den 33 milletvekili ile 15 senatör istifa etti. İstifa edenler yeni parti kuracak.
4 Mayıs 1967
İşadamı Vehbi Koç ve 204 arkadaşı 100′er lira vererek “Türk Eğitim Vakfı”nı kurdular.
4 Mayıs 1967
İşadamı Vehbi Koç bu yıl da 16.5 milyon lira vergi ödüyor. İstanbul’da vergi tahsilatı rekor seviyeye çıkarak 850 milyon 114 bin lirayı buldu.
8 Mayıs 1967
100 kw uzun dalga Erzurum Radyo Verici İstasyonu yayına başladı. Yüksek Planlama Kurulu ikinci Beş Yıllık Plana televizyon, İstanbul Boğaz Köprüsü, Alüminyum Tesisleri, Üçüncü Demir Çelik Tesisi, İstanbul-İskenderun anayolu, bakır tesisleri, suni gübre tesisleri, dördüncü rafineri projelerini dahil etti. Tekel Genel Müdürlüğü’nün İktisadi Devlet Teşekkülü haline gelmesi hususu da karara bağlandı.
12 Mayıs 1967
CHP’den ayrılan Turhan Feyzioğlu ve arkadaşları “Güven Partisi”ni kurdular.
16 Mayıs 1967
Türkiye’de yüzde 50 yerli malzeme kullanılarak imal edilen ilk Türk TV alıcısı 3375 lira fiyatla satışa çıkarıldı. “Phillips” marka ve 650 parçanın biraraya getirilmesiyle imal edilen TV alıcısının ekran genişliği 59 santim ve 12 kanallı.
17 Mayıs 1967
“İkinci Beş Yıllık Plan” açıklandı. 111.5 milyar liralık yatırımı öngören planda TV ve Boğaz Asma Köprüsü’yle birlikte 10 büyük tesisin yapımı yeralıyor. Plan ayrıca vergi politikası yönünden de önemli değişiklikler getiriyor.
28 Mayıs 1967
Ankara’nın 110 kilometre güneydoğusunda Kızılırmak Nehri üzerinde inşa edilen Kesikköprü Barajı ve Hidroelektrik Santralı hizmete girdi. 8 yılda tamamlanan baraj 250 milyon liraya mal oldu.
4 Haziran 1967
Almanya, Türkiye’ye Yardım Konsorsiyum’u 1967 programı içinde 184 milyon mark veriyor. Bu paranın 119 milyonu eski borçların tescili ve faizlerinde kullanılacak. 65 milyonu da plan ve program yardımı için harcanacak.
9 Haziran 1967
Bedelsiz otomobil ithali yasaklandı. Dövize çevrilebilir mevduat uygulamasına başlandı.
12 Haziran 1967
Kalkınma Planı gereğince İzmir’de yapılması öngörülen 4. Rafineri yapım antlaşması Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nda, Sovyetler Birliği yetkilileriyle imzalandı. Yapılacak rafineri yılda 3 milyon ton hampetrol işleyecek.
12 Haziran 1967
Atlas Halıcılık AŞ kurularak Kayseri’de faaliyete geçti. Makine halısı üreterek ihraç ediyor.
24 Haziran 1967
Yeni İhracat Rejimi Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girdi. 29 Haziran 1966 tarihli ihracat rejimi yürürlükten kaldırıldı.
25 Haziran 1967
Sakarya Nehri üzerinde kurulacak “Gökçekaya Baraj ve Hidroelektrik Santralı”nın temeli atıldı.
2 Temmuz 1967
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile yabancı petrol şirketleri arasında yapılan anlaşma uyarınca ithal edilen hampetrolde varil başına 360 kuruş (40 cent) indirim yapılması kararlaştırıldı.
3 Temmuz 1967
İzmir’deki Dewilux Boya, Sentetik Reçine ve Polyester Fabrikası sabaha karşı çıkan yangın sonucu tamamen yandı. Fabrika 6 milyon liraya sigortalı.
4 Temmuz 1967
Vergi rekortmenleri açıklandı. Geçen yıl 13 milyon 284 bin 822 lira vergi ödeyen işadamı Vehbi Koç bu yıl 3 milyon fazlasıyla 16 milyon 391 bin 440 lira 29 kuruş vergi ödüyor. İkinci sırada ise işadamı Selahattin Beyazıt 4 milyon 660 bin 537 lira ile yeralıyor. Kurumlar Vergisi’nde ise en yüksek vergiyi 16 milyon 504 bin 999 lira ile U.S. Royal Firması verdi.
6 Temmuz 1967
Birleşik Amerika Yardım Teşkilatı (AID) Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları TAŞ’nin genişletilmesinde kullanılmak üzere 22.3 milyon dolarlık kredi verdi. Kredi 10 yılı ödemesiz olarak 40 yılda ve yüzde 1 faizle ödenecek.
9 Temmuz 1967
Almanya’daki Türk işçilerinin katkılarıyla kurulan TÜRKSAN’ın yatırımı olan Ambarlı Kağıt ve Kaplama Tesisleri’nin temeli Başbakan Süleyman Demirel tarafından atıldı. 3,5 milyon lira sermayeli yeni kuruluşun ilk imalatı okul defterleri olacak ve piyasaya göre yüzde 30 ucuza satılacak. Ambarlı Termik Santralı’nın ikinci ünitesi hizmete açıldı, üçüncü ünitesinin temeli atıldı. PE-RE-JA Kolonya Tesisleri’nin açılışı yapıldı. Sümerbank’a ait Bolu Formika Fabrikası üretime başladı.
11 Temmuz 1967
Türk Tuborg Bira ve Malt Sanayi İzmir’de kuruldu. Kuruluş Danimarka patentli Tuborg markasıyla bira, malt ve soda üretimi yaparak pazarlıyor.
16 Temmuz 1967
Ünlü milyarder Rotchild’nin sahibi olduğu kulübün kiraladığı “Foça Tatil Köyü” törenle açıldı. Club Mediterranee’ye yıllığı iki milyon liradan 15 yıl süreyle kiralanan 700 yataklı tatil köyünde bar, pavyon, lokanta ve çeşitli sosyal tesisler yeralıyor. Burada para yerine boncuk geçiyor.
19 Temmuz 1967
Enerji Bakanlığı ile yabancı petrol şirketleri prensip anlaşmasına vardı. Petrol ithal fiyatı indirildi. Varil başına 4 liralık indirim yapıldı. Böylece daha öncekilerle birlikte indirim oranı yüzde 20′yi buldu.
20 Temmuz 1967
Samsun Makine Sanayi A.Ş kuruldu. Aydıner Grubu’na bağlı olarak pompalı vana üreten şirket ortadoğu ülkelerine önemli miktarda ihracat gerçekleştiriyor.
22 Temmuz 1967
Adapazarı ve Mudurnu’da gece 7.2 şiddetinde deprem oldu. 173 kişi öldü, 1078 ev hasar gördü.
27 Temmuz 1967
Doğu’da depremGece saat 21.30 sıralarında meydana gelen depremde Tunceli ve Pülümür’de ilk anda 108 kişi öldü, 200 kişi yaralandı.
28 Temmuz 1967
İş Kanunu TBMM’de kabul edildi.
4 Ağustos 1967
Toplu sözleşme görüşmelerindeki anlaşmazlıklar nedeniyle SSK’nın 18 şubesinde greve başlandı. SSK’nın 18 şubesi ve bunlara bağlı işyerlerinde 7 bin memur ve hizmetlinin katıldığı grev 56 bin işyerini ve 533 bin sigortalı işçiyi etkiliyor.
5 Ağustos 1967
Konya Akınapa Barajı Başbakan tarafından açıldı.
7 Ağustos 1967
Bursa Çimento Fabrikası’nın temeli Başbakan Demirel tarafından atıldı. Fabrika 61 milyon liraya mal olacak.
10 Ağustos 1967
Samsun’da 450 milyon liraya malolacak Karadeniz Bakır Kompleksi ile Kimyevi Gübre Fabrikası’nın temelleri Başbakan Süleyman Demirel tarafından atıldı.
14 Ağustos 1967
Giresun Kağıt Fabrikası, Sanayi Bakanı Mehmet Turgut tarafından üretime açıldı.
17 Ağustos 1967
İzmir Aliağa Rafinerisi’nin temeli Başbakan Demirel tarafından atıldı. 1970 yılında hizmete girecek tesis için 4 milyon metrekarelik yer alındı. TPAO’nun Aliağa’da kuracağı rafineri yılda asgari 3 milyon ton ham petrol işleyecek. Tesisin girmesinden sonra yılda 120-180 milyon lira tutarında döviz tasarrufu bekleniyor. Tesis 530 milyon liraya mal olacak.
21 Ağustos 1967
75 milyon liraya mal olacak Batı Anadolu Çimento Fabrikası ile Türk Tuborg Bira ve Malt Sanayi AŞ, tarafından kurulacak Bira Fabrikası’nın temelleri atıldı. TARİŞ Alkol Fabrikası törenle açıldı.
28 Ağustos 1967
Porselen ve seramik eşya ithali Bakanlar Kurulu kararıyla yasaklandı.
3 Eylül 1967
Teba kuruldu. İzmir’deki tesislerinde beyaz eşya üretiminin yanı sıra birçok yabancı markanın distrübitörlüğünü yapıyor.
5 Eylül 1967
Devlet Planlama Teşkilatı hükümete verdiği özel tedbirler raporunda enflasyona karşı kısmi tedbirler yerine Türkiye ekonomisinin şartlarına uygun temel tedbirler alınmasını istedi.
10 Eylül 1967
DPT “Yeterli Etüd Yapılmadığı” gerekçesiyle televizyonu, 1968 yılı icra programına almadı. Türkiye’de TV’nin gerçekleşmesi 1970 yılına kaldı. Ancak program dışı olup Alman yardımı ile Ankara’da yaptırılan bölge istasyonu ile Ankara TV’si 1968 yılında faaliyete geçecek.
22 Eylül 1967
Harp-İş Federasyonu İncirlik’ten sonra bu sabah da Ankara’da Amerikalılar’a ait 7 işyerinde greve başladı. Greve 600 işçi katılıyor.
28 Eylül 1967
2 Ekim 1964′de onarımına başlanan ve 3 milyon lira harcanarak turistik tesis haline dönüştürülen Galata Kulesi, Belediye Başkanı Haşim İşcan tarafından açıldı. Kulenin üst katında gece kulübü ve lokanta bulunuyor. Kuleye 5 liraya girilebiliyor.
3 Ekim 1967
Tat Konserve Sanayi kuruldu. Koç Holding kuruluşlarından birisi olan Tat’da salça, konserve ve dondurulmuş gıda üretiliyor.
5 Ekim 1967
Harp-İş grevi anlaşmayla bitti.
10 Ekim 1967
Otomobil lastiği fiyatlarda yüzde 15 oranında indirim yapılması konusunda anlaşmaya varıldı.
26 Ekim 1967
Sümerbank’da pamuklu kumaş satış fiyatları indirildi.
27 Ekim 1967
Magirus otobüslerinin satış fiyatları yüzde 15 oranında indirildi.
30 Ekim 1967
Makine ve Kimya Endüstrisi Kurumu, çelik mamullerinin fiyatlarında yüzde 10 oranında indirim yaptı.
31 Ekim 1967
Kıbrıs Türk Topluluğu Lideri Rauf Denktaş, Kıbrıs’ta Rum yönetimi tarafından tutuklandı. İstanbul Meşrubat Sanayi (İMSA) İsveç’e Coca Cola konsantresi ihracına başladı. Bu Türkiye’den yapılan ilk meşrubat ihracatı oluyor.
11 Kasım 1967
Denktaş’ın tutuklanması Ankara, İstanbul, Eskişehir ve Diyarbakır’da düzenlenen mitinglerde protesto edildi.
12 Kasım 1967
Lefkoşe Cezaevi’nden Türkiye’ye dönmek şartıyla serbest bırakılan Kıbrıs Türk Cemaati Başkanı Rauf Denktaş Ankara’ya geldi. Denktaş “Enois fiilen olmuştur. Yeni bir siyaset takip etmek lazım. Beklemekle birşey elde edemeyiz” dedi.
15 Kasım 1967
Kıbrıs’ta Grivas Komutasındaki Yunan, Rum birlikleri ağır silahlarla stratejik önemi büyük olan Boğaziçi ve Geçitkale Türk köylerine saldırarak işgal etti. Türk Silahlı Kuvvetleri alarm halinde. Çarpışmalar sürüyor. Kamyon ve minibüs satış fiyatları indirildi.
17 Kasım 1967
Türkiye Büyük Millet Meclisi hükümete “Lüzum, hudut şumulu hükümetçe takdir ve tayin olunacak şekilde Türk Silahlı Kuvvetlerini yabancı ülkelere gönderme” yetkisini verdi.
18 Kasım 1967
Türkiye savaşa hazırAskeri yığınak tamamlandı. Türk jetleri Kıbrıs üzerinde 4 ihtar uçuşu yaptı. Atina’ya Kıbrıs’daki Yunan askerleri çekilmezse aynı sayıda Türk askerinin adaya gönderileceğini bildirdik.
20 Kasım 1967
Kriz hızla tırmanıyor. Yunan Cuntası, Türk notası karşısında olumsuz tavır aldı. Atina, Türkiye’nin isteklerine “Hayır” diyor.
20 Kasım 1967
Sterlinin yeni alış ve satış kurları açıklandı. 1 İngiliz Sterlini 21.60 Türk Lirası’na ve 1 Amerikan Doları 0.416667 İngiliz Sterlini’ne eşit. İngiliz Sterlini’nin asgari alış ve azami satış fiyatları da belirlendi. Buna göre İngiliz Sterlini’nin asgari değeri 20.95, esas fiyatı 21.60, azami satış bedeli 22.24 Türk Lirası.
21 Kasım 1967
Kriz doruktaYunanistan adaya silah yığıyor. Yunan Genelkurmay Başkan Yardımcısı, hazırlıkları kontrol için Lefkoşa’ya geldi.
22 Kasım 1967
Başkan Johnson, Kıbrıs anlaşmazlığı nedeniyle bir Türk-Yunan çatışmasının çıkmasını önlemek amacıyla özel temsilcisi Cyrus Vance’ı uçakla Ankara’ya gönderdi.
26 Kasım 1967
Türkiye ile Yunanistan arasında anlaşma oldu. Atina adada bulunan anlaşma dışı askerlerini BM Barış Gücü kontrolünde ve 1.5 ay içinde çekmeyi kabul etti. Böylece Kıbrıs buhranı Yunanistan’ın, Türkiye’nin isteklerini kabul etmesiyle sona erdi.
5 Aralık 1967
Tekel Diyarbakır İçki Fabrikası kuruldu. Rakı üretimi yapan fabrika, 26 ilin rakı ihtiyacını karşılıyor.
7 Aralık 1967
Ortak Pazar’da bize güçlükler çıkarıldı. Türkiye ile Ortak Pazar ülkeleri Ortaklık Konseyi’nin son toplantısında, Ortak Pazar’a dahil altı ülkenin Türkiye’den indirimli gümrük tarifesine tabi 12 yeni kalem ihraç maddesi alması kabul edildi. Ancak Fransa, İtalya ve Hollanda zeytinyağı ihracatımız konusunda Yunanistan’a büyük avantajlar sağlandığı halde aynı avantajın Türkiye’ye sağlanmasını ertelettiler. Bu nedenle zeytinyağının Ortak Pazar üyesi ülkelere ihracı meselesi sonuca bağlanmadı.
11 Aralık 1967
Hazine’nin nakit açığı 3 milyar lirayı aştı. 1968 programında ek finansman ihtiyacı 1 milyar 265 milyon lira. 1968 bütçe kanun tasarısının gerekçesinde ilk plan döneminde yüzde 6.5′lik kalkınma hızı sağlandığı belirtildi.
29 Aralık 1967
Kıbrıs’ta “Geçici Türk Yönetimi” ilan edildi. Kıbrıs Türk Cemaati, Makarios’un Kıbrıs Anayasası’nı ve anlaşmaları ihlal ederek yarattığı fiili durum karşısında Geçici Türk Yönetimi’ni kurdu. Türk yönetim başkanlığına Dr. Fazıl Küçük, yardımcılığına ise Rauf Denktaş getirildi. Türk milletvekilleri bir Meclis oluşturdu ve bunlar 10 kişilik bir yürütme kurulu seçti.
1 Ocak 1968
Tofaş Türk Otomobil Fabrikaları kuruldu. Kuruluş otomobil ve yedek parça üretimi yapıyor.
12 Ocak 1968
Feniş Alüminyum Sanayi Şirketi kuruldu. Alüminyum profil ile İtalyan Hydro lisansı ile Aldom isimli doğrama sistemi İngiltere’den aldığı Alcan lisansla radyatör üretiyor.
15 Ocak 1968
Bakanlar Kurulu, ilaç fiyatlarına yüzde 20 ile 50 arasında indirim yapılmasını kararlaştırdı. Kararname 1 Mart’ta yürürlüğe girecek.
23 Ocak 1968
İstanbul Boğaz Köprüsü’nün projesi Freman Fox adındaki İngiliz firması tarafından yapılacak. Bu husustaki anlaşma Londra’da Türk Hükümeti yetkilileri ve firmanın yetkilileri arasında imzalandı. Firma köprü projesini 1 milyon sterline (Yaklaşık 22 milyon lira karşılığı) yapacak, köprü ise 9 milyon sterline çıkacak.
27 Ocak 1968
Türkiye’ye yardım konsorsiyumunun Paris’te yaptığı istediği. Bunun 100 milyon doları proje yardımı, 214 milyon doları program yardımı. Geçen yıl Konsorsiyumun yaptığı yardımın üçte ikisini sağlayan Amerika, talep hakkında herhangi bir taahhüde girmek istemedi.
27 Ocak 1968
Jantaş AŞ kuruldu. Manisa’da jant ve jant kapakları üretimi gerçekleştiriyor.
31 Ocak 1968
Ankara TV’si bu akşam saat 19.30′da deneme yayınına başladı. TV Müdürü Mahmut Tali Öngören’in açılış konuşmasından sonra, Prof. Afet İnan’ın hazırladığı “Türk Devrim Tarihi” adlı program izlendi. Bu programda Kurtuluş Savaşı’na ait filmler gösterildi. Son bölümde ise Atatürk’ün Cumhuriyet’in onuncu yıl nutku yer aldı. Haberler programında ise Libya’dan dönen C. Sunay’ın karşılanışına ilişkin film gösterildi. Haber programını Zafer Cilasun sundu. 1.5 saat süren bu ilk yayını halk, mağazalardaki TV alıcılarından izledi. Ankara TV’si şimdilik Salı, Çarşamba, Cuma günleri yayın yapacak.
6 Şubat 1968
Ereğli Kömürleri İşletmesi’nin Kozlu üretim bölgesindeki ocaklarda çalışan 4 bin işçi işbaşı yapmadı. Bu hareket, akşam saatlerinde diğer bölgelere de sıçradı ve gece 10 bin işçi şehre yürüdü. Maden-İş Sendikası önünde toplanan işçilere polis müdahale etmedi. İşçiler gece saat 1.30′da sessizce dağıldı.
7 Şubat 1968
Burçelik Bursa Çelik Döküm Sanayi kuruldu. Firma çelik döküm makina ve vana imalatı yapmaktadır.
9 Şubat 1968
EKİ’de üç gündür sürmekte olan olaylar bugün sona erdi, işçiler ocağa indi. Toplam zararın 10 milyon lirayı bulduğu açıklandı. Bu arada olaylar sırasında işçileri tahrik ettiği iddiasıyla yakalanan 2 işçi tutuklandı.
11 Şubat 1968
3306 üyesi olan Türk-İş’e bağlı Metal-İş Sendikası yaptığı olağanüstü kongrede kendisini feshedip DİSK’e bağlı Maden-İş Sendikası’na katılma kararı aldı.
17 Şubat 1968
Gümrük ve Tekel Bakanlığı, Türkiye’de yapılan malların yurtdışından ithalatını yasakladı. Resmi Gazete’de yayınlanan listeye göre Boraks-küçük dizel motorlar, radyo, pikap, çamaşır makineleri, dikiş makinesi, pil, tükenmez ve dolma kalem, mobilya, yapma bebekler, sosyete oyunlarına ait eşyalar, giyim eşyası, likit gazların ithali yasaklandı.
22 Şubat 1968
Maden işçilerine, imzalanan yeni toplu iş sözleşmesiyle sağlanan sosyal haklar dışında, 1968 iş programı gereğince 38 milyon 838 bin lira tutarında prim dağıtılacağı açıklandı. Sosyal yardımların tutarı ise 87 milyon lirayı buldu.
27 Şubat 1968
1 Mart’ta yürürlüğe girecek yeni tasarruf bonosu sistemine göre 1 milyon 400 bine yakın memur, işçi ve müstahdem 10-40 lira arasında daha fazla maaş alacak. Maaşı 1363 lirayı geçmeyenlerden tasarruf bonosu için para kesilmeyecek.
1 Mart 1968
Seçim Kanunu’ndan “Milli Bakiye” sistemini kaldıran değişiklik Millet Meclisi’nde AP’lilerin oylarıyla kabul edildi.
3 Mart 1968
300 kilowatlık Çukurova Radyosu deneme yayınlarına başladı.
4 Mart 1968
“Turist Kuru” ihdas edildi. Bakanlar Kurulu’nun bugün Resmi Gazete’de yayınlanan kararına göre bundan böyle yabancı turistlere, bozduracakları her dolar için 12 lira ödenecek. Öteki dövizlerin alış fiyatlarında da yüzde 33 oranında bir artış olacak.
6 Mart 1968
İstanbul’da mimarlar odasında yapılan basın toplantısında Boğaz Köprüsü’nün bugün için gereksiz olduğu öne sürüldü ve Asma Köprü “Özellikle otomobil sahiplerinin kullanacakları ve keyiflenecekleri dev bir oyuncak” olarak nitelendi. Toplantıda ayrıca “İstanbul köprüsünün politik tercihlerle alınan kararlara bağlı olarak yürütülmesi yakın bir gelecekte dönüşü olmayan tam bir felaket dönemi açacak, köprünün çevre yolları etrafında 15 ile 30 milyar liralık bir arazi spekülasyonu başlayacaktır” denildi.
8 Mart 1968
Türk Siemens Kablo Elektrik San AŞ Bursa’da kuruldu. Dünyaca ünlü Siemens firması ortaklığı ile kurulan şirket halen oto elektrik sistemleri ve kablo üretimi gerçekleştiriyor.
17 Mart 1968
PTT ile Northern Electric Firması işbirliğiyle kurulan telefon fabrikasında yapılan ilk yerli telefonlar 157 liradan satışa çıkarıldı. Kırmızı, bej, fildişi ve yeşil renkli telefonların bir özelliği de yere düştüğü zaman kırılmaması.
18 Mart 1968
Amerika Türk Hükümeti’ne başvurarak boğaza yapılacak köprünün denizden 22 metre daha yüksek olmasını istedi. Ön projede 45 metre yükseklikte olması öngörülen köprünün yüksekliği Amerikalılar’ın isteği kabul edildiği takdirde 67 metreyi bulacak. Amerika “Interprise” gibi uçak gemilerinin, 45 metre yükseklikteki köprünün altından geçemeyeceğini bildirdi. Bu istek kabul edilirse köprünün faturası 60 milyon lira daha artacak.
22 Mart 1968
Türkiye ile Bulgaristan arasındaki göç antlaşması imzalandı. Antlaşmaya göre, 1952 yılına kadar Türkiye’ye göçenlerle yakın akrabalık bağları olanlar anavatana gelebilecek. Göç hakkı kazananlar her yıl Nisan ve Kasım ayları arasında 300′er kişilik gruplar halinde Türkiye’ye gelebilecek.
24 Mart 1968
Ankara Radyosu, 3. programı FM bandından yayın yapmaya başladı.
27 Mart 1968
Taksim Belediye Gazinosu’nun yerine yapılacak olan Taksim Oteli’nin temeli Başbakan Demirel tarafından atıldı. Denizden yüksekliği 87 metreyi bulacak olan otelin yapımı 4 yıl sürecek ve 130 milyon liraya mal olacak. 21 katlı otelde 459 oda bulunacak.
27 Mart 1968
Yarımca Sümerbank Seramik Fabrikası törenle açıldı. İPRAŞ’ın ikinci bölümünün temeli Başbakan Demirel tarafından atıldı.
29 Mart 1968
İngiltere, 62.5 milyon lira (2.5 milyor sterlin) faizsiz borç verdi. Bu para ikinci beş yıllık kalkınma planında kullanılacak.
2 Nisan 1968
109 ton altınımızın 98 tonu rehinde. 1966 yılında 132.5 ton olan altın stoğumuz 109 tona düştü. Bunun 98 tonu ise rehinde bulunuyor. Son altı yıl içinde altın rezervimiz 14.9, serbest altın miktarı ise 30.1 ton azaldı. Yetkililer ise altınların rehin verilip döviz alındığını bildirdiler.
3 Nisan 1968
Boğaz Köprüsü’nün yüksekliğinin 69 metre olması kesinleşti. Bu arada köprü konusunda senato araştırması istemi reddedildi.
4 Nisan 1968
Akaryakıt fiyatları yüzde 30 oranında ucuzlatıldı.
6 Nisan 1968
Türkiye Maden-İş Sendikası’nın olağanüstü kongresinde DİSK’ten ayrılma kararı alındı.
8 Nisan 1968
Oruçoğlu Yağ Fabrikası kurularak faaliyete geçti. Oruçoğlu Holding bünyesinde Afyon’da üretim yapan firma, ürettiği ayçiçek yağını Oruçoğlu markasıyla piyasaya sunuyor.
10 Nisan 1968
Hakkari’de iki ortak tarafından açılan “Oto tamir atölyesi” kent tarihinine sanayi ile ilgili olarak kurulan ilk tesis olarak geçti. Halk Bankası’nın teşvik ve yardımlarıyla açılan atölyeden bütün motorlu araçlar onarılıyor.
16 Nisan 1968
İşadamı Vehbi Koç 19 milyon lira ile yeni bir vergi rekoru kırdı. Geçen yıl 16 milyon 571 bin 440 lira vergi ödeyen Koç, bu yıl da rekoru kimseye bırakmadı. Politikacılardan İnönü 116 bin, Demirel 24 bin lira vergi ödeyecek.
17 Nisan 1968
Maliye Bakanlığı, Türk Lirası’nın kıymetini koruma hakkındaki kararda yaptığı bazı değişikliklerle yurtdışına gidenlerin 1000 liralık eşya getirme hakkını kaldırdı. Ayrıca turizm tedavi ve öğrenim için yurtdışına gidenler otomobil getiremeyecek.
8 Mayıs 1968
Türkiye’de Fiat Lisansı ile otomobil imal edilmesini öngören kararname Bakanlar Kurulu’nda imzalandı. Kararnameye göre bu amaçla kurulacak şirketin yüzde 42.5 hissesi İtalyanlar’a, yüzde 57.5 hissesi de Türkler’e ait olacak. Şirketin Türk ortakları arasında Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu (Yüzde 25), Koç Holding (Yüzde 22) yer alıyor. İtalyanlar sermaye üzerinden azami yüzde 16.5 kâr sağlayacak.
8 Mayıs 1968
Çinkur AŞ kuruldu. Kayseri’de devlet tarafından kurularak çinko üretimi gerçekleştiren firma iki yıl önce özelleştirildi.
15 Mayıs 1968
Banvit Bandırma Vitaminli Yem Sanayi kuruldu. Banvit piliç eti üretimi, kesimi ve pazarlamasını yapıyor.
23 Mayıs 1968
Arıza yüzünden ATAŞ Rafinerisi’nde üretim yirmi günden beri durmuş vaziyette. Rafineriden mal alan yabancı petrol şirketlerin, petrol ithaline gidilmesi teklifi kabul edilmedi. Şirketler ihtiyaçlarını Petrol Ofisi’nden sağlıyor.
2 Haziran 1968
Kısmi senato seçimleri olaylı geçti. 20 ayrı yerde çıkan kavgalarda 15 kişi öldü, 26’sı ağır olmak üzere 47 kişi de yaralandı. Seçim sonuçları AP 38, CHP 13, GP 1, MP 1 senatörlük. Ayrıca açık bulunan 5 milletvekilliği için yapılan seçimde AP 5 milletvekilliğini de kazandı.
5 Haziran 1968
Mobil şirketine yeni petrol arama izni verildi. Siirt’te 3507 hektarlık arazide petrol arama için Mobil ile Panoil’e verilen iznin süresi 40 yıl. İşletmede yüzde 80 hisse Mobil’e, yüzde 20 hisse de Panoil şirketine ait olacak.
13 Haziran 1968
Üniversitelerde başlayan boykot ve işgal eylemleri hızla yayılıyor. İstanbul’dan sonra Ankara’da da 10 fakülte öğrencileri dersleri boykot etti. Ankara Fen Fakültesi işgal edildi.
14 Haziran 1968
Sekiz yıl önce Dicle Nehri üzerinde yapımına başlanan 220 metre uzunluğundaki Dicle Köprüsü ulaşıma açıldı. 6.5 milyon liraya mal olan köprüden Türkiye’yi İran ve Irak’a bağlayacak olan anayol geçecek.
2 Temmuz 1968
Kömüre yine zam yapıldı. Kok, taş ve linyit kömürleri ile sanayi kömürüne yapılan zam 10-25 lira arasında değişiyor. (Ton başına.)
3 Temmuz 1968
Boğaz Köprüsü Projesi’nin yapımı bir İngiliz firmasına ihale edildi. Bayındırlık Bakanı Orhan Alp uzunluğu 22 kilometreyi bulacak çevre yolu, kavşak ve köprülerle birlikte toplam 1 milyar 250 milyon lira harcanacağını bildirdi.
9 Temmuz 1968
4 Temmuz’da başlayan Derby Lastik Fabrikası’ndaki işgal ve boykot, tarafların anlaşmaya varmasıyla sona erdi. Taraflar Lastik-İş Sendikası’nın biran önce toplu sözleşme görüşmelerine başlamasında ayrıca işgale katılan işçilerden hiçbirinin işten çıkarılmamasında anlaştılar.
17 Temmuz 1968
Dünya Bankası’ndan 150 milyon dolar kredi istedik. Hayvancılık ve gıda endüstrisinde kullanılacak bu kredi ile ihtiyacımız yüzde 200 oranında artacak.
20 Temmuz 1968
Beş ay içinde 202 bin senet protesto edildi. Protesto edilen senet sayısı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 53 oranında arttı. Senetlerin parasal değeri 533 milyonu buluyor.
1 Ağustos 1968
Türkiye’de ilk kez bir toplu iş sözleşmesi tartışma ve anlaşmazlık konusu olmadan Türkiye Teknisyen Gazeteciler Sendikası ile Hürriyet Gazetesi arasında imzalandı. İşveren daha önceki toplu sözleşme hükümlerine ek olarak işçilere izin ikramiyesi vermeyi, ayrıca kış aylarında yakacak yardımında bulunmayı kabul etti.
2 Ağustos 1968
Federal Almanya, Türkiye’nin 1968 yılı içinde vadesi gelen 95 milyon mark tutarındaki borç faizini ertelemeyi, ayrıca 80 milyon mark kredi vermeyi kabul etti. Verilen kredi 7 yılı ödemesiz dönem olmak üzere 25 yıl vade ile ödenecek, yıllık faizi yüzde 3 olacak.
5 Ağustos 1968
Bolu Çimento Fabrikası kuruldu. Fabrika çimento ve hazır beton alanında üretim yapıyor.
23 Ağustos 1968
Olmuksa Mukavva Sanayi ve Ticaret AŞ. kuruldu.
25 Ağustos 1968
Koç Grubu’nun Servis Turistik AŞ. tarafından kredi kartı ile alışveriş yöntemi bizde de kuruldu. Dünyanın birçok ülkesinde uygulanan “Diners Club” kredi kartıyla alışverişte kulüp üyeleri para ödemeyecek. Ordu Yardımlaşma Kurumu ile İsveç Volvo Şirketi’nin Bursa’da kuracakları Volvo Otomobil Fabrikası’nın temeli Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay tarafından atıldı. 700 bin metrekarelik alan üzerine kurulacak fabrika 350 milyon liraya mal olacak ve iki yıl sonra faaliyete geçerek yılda 20 bin otomobil imal edecek. Fabrikada 4 bin işçi çalışacak.
9 Eylül 1968
Kavel Kablo Fabrikası, işçiler tarafından işgal edildi. İşgal bir gün sonra anlaşmayla sona erdi.
11 Eylül 1968
Yabancılara dolar 12 liradan bozuluyor. Yeşilköy Havaalanı’nın yeni pist ve tesislerinin yapımı 85 milyon liraya Fritzpatrick İngiliz Şirketi’ne ihale edildi.
15 Eylül 1968
“Halkın küçük tasarruflarını harekete geçirmek ve değerlendirmek amacıyla” 100 milyon lira sermayeli HASTAŞ AŞ, (Daha sonra holding) kuruldu. HASTAŞ hisselerinin yüzde yüzü halka açık ve bu haliyle yurdumuzda ilk gerçek anonim ortaklık. Politika dışında olan kuruluş eğitim, sağlık, turizm ve sanayi alanlarında yatırım yapacak.
16 Eylül 1968
İhracatı teşvik tedbirleri açıklandı. Buna göre ihracat için açılacak krediden hiçbir vergi alınmayacak. İhraç edilecek malların ambalaj maddeleri için döviz verilecek.
22 Eylül 1968
Yurtdışındaki işçilerin tasarruflarıyla kurulan İŞBİR’in Balıkesir’de yaptıracağı Sentetik Dokuma Fabrikası’nın temeli atıldı. Türünde Türkiye’de ilk kurulan fabrika 15 milyon liraya mal olacak, 1969 yılında çalışmaya başlayacak olan fabrikada yılda 10 milyon sanayi tipi çuval yapılacak.
23 Eylül 1968
İzmit’te Kimya-İş Sendikası ile Mutfakgaz Fabrikası işvereni arasında iki yıl süreli yapılan toplu sözleşme ile işçiler Türkiye’de ilk kez fabrika yönetimine yarı yarıya katıldı. Beş kişilik yönetim kurulunda iki işçi, iki işveren temsilcisi ve bir de tarafsız başkan bulunmakta. Türkiye’de ilk kez dış hatlarda çalışacak olan bir feribotun yapımına İstanbul Cami Altı Tersanesi’nde başlandı. Truva Feribotu’nun benzeri olan gemiye “Efes” adı verildi.
8 Ekim 1968
Boğaz Köprüsü ile ilgili olarak İstanbul Belediyesi mevzii planının iptali için Mimarlar Odası Danıştay’a başvurdu. Mimarlar odası başvurusunda Boğaz Köprüsü çevre yolları mevzii planının bakanlıkça onaylanmasından sonra bir ay süreyle belediyede askıya çıkarılması ve ilan edilmesi gerekirken bunun yapılmadığı belirtilerek, planın iptali istendi.
13 Ekim 1968
Avustralya’ya da işçi göndermeye başladık167 kişilik ilk işçi kafilesi Avustralya’ya hareket etti.
18 Ekim 1968
Deniz Kuvvetleri’ne ait Gölcük Tersanesi’nde yapılan Amiral Sadık Altıncan şilebi denize indirildi. Türkiye’de bugüne kadar inşa edilen gemilerin en büyüğü olan şilep 155.5 metre boyunda, 19.5 metre eninde. Saatte 18 mil hız yapabilen gemi 40 milyon liraya maloldu.
30 Ekim 1968
Türkiye Almanya’ya resmen başvurarak buğday istedi. Elinde 300 bin tonluk buğday stoku olan Almanya’nın bu talebi incelediği bildirildi. İnşaat Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi, Türkiye’nin bugünkü şartlar içinde Boğaz Köprüsü yapıldığını bunun sadece bir anıt olacağını, ekonomik hiçbir değer taşımayacağını öne sürdü. “Çevre yolu ve köprü inşaatının küçük bir azınlığa milyarlarca vurgun kazandırması önlenmelidir” dedi.
31 Ekim 1968
Yapı Kredi Bankası’nın sermayesi 80 milyon liradan 100 milyon liraya çıkarıldı. Bankanın 208 şube ve 3800 personeli bulunuyor.
9 Kasım 1968
HASTAŞ’ın yaptırdığı Eskişehir Eğitim Sitesi’ndeki ilk tesisler, Yabancı Dil Enstitüsü ile Eczacılık ve Kimya Mühendisliği Yüksek Okulları açıldı. Site için 8 milyon lira harcandı.
14 Kasım 1968
Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları bu yıl içinde Amerika’ya 750 bin dolarlık ihracat yaptı. Bu rakamın önümüzdeki yıl bir milyon dolara çıkması bekleniyor.
15 Kasım 1968
Almanya ile Türk parası karşılığı 400 bin ton buğday ithali için anlaşmaya varıldı. Amerika “Yarısı döviz, yarısı Türk Lirası”, Kanada “Tümü dövizle ödenmek şartıyla” buğday verebileceğini bildirdi.
17 Kasım 1968
HASTAŞ Holding, 100 milyon liralık hisse senetlerini, Ziraat Bankası aracılığıyla 18-30 Kasım tarihleri arasında satışa çıkardı.
18 Kasım 1968
Aksa Akrelik Kimya Sanayi kuruldu. Firma 1972 yılında 5 ton yıl kapasite ile akrelik esaslı tow, elyaf, tops üretmeye başladı. Şu anda 200 bin ton yıl kapasite ve 621 personelle çalışmaktadır.
23 Kasım 1968
Aroma Meyve Suyu AŞ Bursa’da kuruldu. Meyve suyu ve konsantresi üretimi ve pazarlaması gerçekleştiriyor
24 Kasım 1968
İstanbul’da 18 Ocak 1875 günü çalışmaya başlayan arıza ve kayış yokluğu nedeniyle seferlerini durdurduğu süreler dışında aralıksız çalışarak halka hizmet veren tarihi Galata Tüneli gençlik aşısı yapılmak üzere kapatıldı. Tünel vagonları son kez buharla çalıştırıldı. Yapılacak çalışmalarla tünel elektrikli hale getirilecek. (Yeniden açılışı3 Kasım 1971)
4 Aralık 1968
Coats Türkiye AŞ. Bursa’da kuruldu. İplik ve fermuar üreten şirket birçok ülkeye ihracat yapıyor.
14 Aralık 1968
HASTAŞ, 11 günde 100 milyon liralık hisse senedi sattı. Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Saphi Baykam “Böylece az gelişmiş ülkeler için yepyeni bir kalkınma modeli ortaya çıkmış bulunmaktadır” dedi.
16 Aralık 1968
Gazetelere, Radyo ve TV gibi yayın organlarına haber, fotoğraf ve aktüalite filmlerini daha süratli bir şekilde sağlamak için başlıca basın kuruluşları tarafından organize edilen “Türk Haberler Ajansı” kuruldu. Ajansın genel müdürlüğüne Kadri Kayabal getirildi.
17 Aralık 1968
Emekli, dul ve yetimlerle malullere bağlanan maaşları yüzde 50′den 70′e, bunların ikramiyelerini de 12 maaştan 15 maaşa çıkaran kanun tasarısı Millet Meclisi’nde kabul edildi.
24 Aralık 1968
Türkiye’nin kalkınma hızı yüzde 7.7′ye ulaştı. Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarı Turgut Özal, Türkiye’nin iktisadi durumu ile ilgili yaptığı açıklamada son üç yıldaki ortalama hızının yüzde 7.7 olduğunu ortalama kalkınma hızının yüzde 7.7 olduğunu bildirdi. Özal, OECD üyesi ülkelerin yıllık ortalama kalkınma hızının son beş yıl içinde yüzde 4.9 olduğunu açıkladı.
31 Aralık 1968
Tüketici fiyatları endeksi DİE 0.4, Hazine Dış Ticaret Müsteşarlığı 4.1 Toptan Eşya Fiyatları Endeksi İTO 2.5, Hazine Dış Ticaret Müsteşarlığı 3.2
4 Ocak 1969
TCDD Eskişehir Fabrikası’nda dizel lokomotif imaline başlandı. Lokomotif yüzde yüz yerli malzeme ile yapılıyor.
5 Ocak 1969
Sasa Suni Sentetik ve Elyaf San. kuruldu. Sabancı Holding’in Adana’daki fabrikalarından biri olan Sasa’da elyaf üretimi ve ihracatı gerçekleştiriliyor.
8 Ocak 1969
Erciyas Biracılık ve Malt Sanayi piyasaya çıkaracağı Pilsen Bira’sına Öztürkçe isim arıyor. Seçilecek ismi önerene 5 bin lira ödül verilecek. (Efes-Pilsen adı seçilecektir).
10 Ocak 1969
Singer’in Kartal Cevizli’deki Dikiş Makineleri Fabrikası çalışmakta olan 450 işçi tarafından işgal edildi. İşverenle ücret anlaşmazlığı yüzünden çıkan olaylarda marşlar söyleyip fabrikayı işgal eden işçiler yetkililerin tahliye isteğini reddetti.
11 Ocak 1969
Türkiye’de ilk sinema grevi, İstanbul Şehzadebaşı’ndaki Yeni Sinema’da başlatıldı. Büfe ve sinemada 12 işçi için toplu sözleşme yapmak isteyen Oleyis sendikasının uyuşmazlık çağrısına gelmeyen işverene karşı greve gidildi. Kartal’daki Singer Fabrikası’nı işgal eden işçiler polisle çatıştı.
24 Ocak 1969
Almanya’nın en büyük firmalarından olan BASF, Türkiye’de kimyevi maddeler imali için 100 milyon liralık yatırım yapıyor. Basf-Sümerbank Türk Kimya Sanayi AŞ. adıyla kurulacak şirkete yüzde 60 oranla katılacak olan Basf, plastik sanayi hammaddelerini, suni tahta sanayii için çeşitli tutkalları ve tekstil sanayinin yardımcı malzemeleri ile çeşitli boyalar imal edecek. Gebze’de kurulacak fabrika 1970′de imalata başlayacak. Sümerbank işyerlerinde grevDevlet Bakanı Seyfi Öztürk’ün Sümerbank-Teksif arasındaki anlaşmazlığa bir çözüm görüşmelerde bir sonuç alınamaması üzerine dün başlatılan Defterdar Fabrikası grevinden sonra bugün bu Kayseri ve Hereke fabrikalarında greve başlandı. Kayseri Bez Fabrikasındaki greve 2400, Hereke Kumaş Fabrikası’ndaki greve ise 1000 işçi katılıyor.
27 Ocak 1969
Anlaşma olmaması üzerine Teksif, iki fabrikada daha greve başladı. İzmir Halkapınar Basma Fabrikası ile Manisa Pamuklu Sanayi Fabrikası’nda greve gidildi. Böylece grev yapılan işyeri sayısı beşe, işçi sayısı 8 bine çıktı.
30 Ocak 1969
Sümerbank’la anlaşmaya varamayan Teksif 5 yerde daha greve gitti. Adana, Maraş ve Bergama’daki bu işyerlerinde uygulanan greve 2 bini aşkın işçi katılıyor.
31 Ocak 1969
Sümerbank’ta uygulanan ve 10 bini aşkın işçinin katıldığı grev, toplu sözleşmede anlaşmaya varılmasıyla sona erdi.
5 Şubat 1969
Turizm gelirimiz geçen yıl 31 milyon 329 bin dolar oldu. Bunun 25 milyon dolarının geçen yıl yurtdışına giden Türkler tarafından harcandığı açıklandı. Bu rakamın içinde hacılara verilen 7 milyon 630 bin dolarla öğrencilere verilen 3 milyon 600 bin dolar da var.
7 Şubat 1969
Göltaş A.Ş kuruldu. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel’in kardeşi Şevket Demirel’in de ortak olduğu şirket Isparta’da çimento ve havacılık da dahil olmak üzere birçok sektörde faaliyet gösteriyor.
10 Şubat 1969
İkinci, Üçüncü, Doğu ve Asker sigaraları ile bira, şarap, yerli viski, çay, tuz, kahve ve kibrit dışında bütün tekel maddelerine zam yapıldı. Zam oranı filtreli sigaralarda yüzde 38.46, filtresizlerde ise yüzde 13.68.
14 Şubat 1969
Türkiye’nin birinci, dünyanın üçüncü büyük barajının yapıldığı Keban’da 52 gün süren grevden sonra 1156 işçinin işten çıkarılmasının baraj inşaatını aksattığı ve geciktirdiği açıklandı. Bir şirket yetkilisi 1971 yılında bitirilmesi gereken inşaatın grev ve diğer nedenlerle iki yıl gecikeceğini ve maliyetin daha da artacağını açıkladı.
21 Şubat 1969
Personel Kanunu’nun mali hükümlerini iki yıl erteleyen kanun tasarısı Millet Meclisi’nde görüşülerek kabul edildi.
24 Şubat 1969
1969 yılı bütçesinin finansmanını sağlamak amacıyla Meclis’e sevkedilen “Çeşitli gelir kanunlarında yapılacak değişikliklerle ilgili” kanun tasarısı Millet Meclisi’nde görüşülerek kabul edildi. Kanuna göre ithalattan alınan Damga Resmi yüzde 15′ten 25′e, yabancı şirketlerden alınan Kurumlar Vergisi yüzde 35′e, yerli şirketlerden alınan Kurumlar Vergisi yüzde 25′e çıkarıldı. Daha önce yerli yabancı ayrımı yapılmaksızın yüzde 20 vergi alınıyordu.