Sevr Antlaşması

1.İtalyanlar ve Fransızlar Anadolu’daki İşgaller Karşısında Ne Düşünüyordu?
Türk yurdunu işgal edilemeyeceğini görmüşlerdi.

2.İngilizler ve Yunanlılar Anadolu’daki İşgaller İçin Ne Düşünüyordu?
Onlara göre, Kemalist denilen bir avuç kişi, macera peşinde koşan, gerçekleri anlamaktan uzak kimselerdi. Güçlü İngiliz malzemesi ve parası ile donatılan Yunan ordusu karşısında Kemalist direniş sönmeye mahkûmdu. Ayaklanmalarda bunu gösteriyordu.
ABD ise İngiltere’yi destekliyordu.

3.İtilaf Devletleri Ayrı Düşünmelerine Rağmen Nasıl Birliktelik Sağlamışlardır?
Ortak çıkar bunda etkili oldu. Biran önce Osmanlı Devleti ile barış yapılacaktı. Barış yapılınca savaş bitecek Anadolu insanı rahat edecek ve Mustafa Kemal’de yalnız bırakılmış olacaktı.

4.Barış Antlaşması İçin Nerede Toplantı Yapıldı ve Gözlemci Olarak Kim Katıldı?
Nisan 1920’de İtalya’nın SAN REMO kentinde bir toplantı yapıldı ve Osmanlı Devleti ile yapılacak barışın esasları belirlendi. Bu toplantıya gözlemci sıfatı ile Tevfik Paşa katıldı. Tevfik Paşa antlaşmayı reddetmiştir.

5.Barış Koşullarını Kabul Ettirmek İçin İngilizler ve Yunanlılar Ne Yaptı?
22 Haziran 1920 de Yunanlılar Uşak-Bursa hattına kadar ilerlediler.
Doğu Trakya’da I. Kolordumuz yenildi. Cafer Tayyar Eğilmez Paşa esir düştü ve ordu dağıldı. Yunanlılar Edirne ve Trakya bölgesini ele geçirdi.

6.Yunan İlerleyişi Karşısında İstanbul Hükümeti Ne Yaptı?
Olağanüstü bir kurul(Saltanat Şurası) toplandı. Bu kurulda, San Remo taslağının kabulünden başka bir çare olmadığı kararına varıldı.
Kurul üyelerinden sadece Korgeneral Rıza Paşa karara karşı oy kullandı. Öteki üyelerin hepsi hükümetin isteği yönünde oylarını kullandılar.

7.Sevr Antlaşması Kimler Arasında Oldu?
10 Ağustos 1920’de İtilaf Devletleri ile Osmanlı Devleti arasında oldu.( Damat Ferit görüşme için gönderilmişti). Anlaşma Paris yakınlarında Sevres Kasabasında yapıldı.

8.Sevr Antlaşmasının Maddeleri Nelerdir?
A.Sınırlar
1)Doğu Trakya ve Batı Anadolu Yunanlılara bırakılacaktır.
2)Adana, Malatya, Sivas dâhil olmak üzere Suriye, Fransa’ya verilecekti.
3)Arabistan ve Musul dâhil Irak, İngiltere’ye bırakılacaktır.
4)Güneybatı Anadolu(Antalya- Konya) Bölgesi İtalyanların egemenliğine bırakılacaktı.
5)Doğu Anadolu’da Ermeni ve Kürt Devleti kurulacaktır.
6)Osmanlı İmparatorluğu’nun ülkesi; İstanbul dolayları ve Anadolu’nun küçük bir bölümü ile sınırlanıyordu(Giresun, Ordu, Samsun, Tokat, Amasya, Sinop, Çorum, Kayseri’nin Doğusu, Çankırı, Ankara, Eskişehir, Bolu, Zonguldak ve Bilecik).
7)Rodos ve 12 Ada İtalya’ya, Ege Adaları Yunanistan’a bırakılacaktı.
Bu maddeler ile;
a)Osmanlı İmparatorluğu’nun bütün stratejik noktaları İtilaf Devletleri arasında paylaşılmıştır.
b)Osmanlı İmparatorluğu Orta Anadolu’ya sıkıştırılmış ve İtilaf Devletlerinin denetimine girmiştir.
c)Osmanlı İmparatorluğu yağmalanmış ve yok sayılmıştır.

B.Siyasi Hükümler
1)İstanbul, Osmanlı Devleti’nin başkenti olarak kalacak, ancak Osmanlı Devleti Azınlıkların haklarını koruyamazsa burası da elinden alınacaktır.
2)Boğazlar, savaş zamanında bile bütün devletlerin gemilerine açık olacaktır. Yönetim Boğazlar Komisyonu’na verilecektir. Merkezi İstanbul olan bu komisyonun ayrı bütçesi ve ayrı bayrağı olacaktır.
3)Azınlıklara her milletten ve Türklerden fazla haklar verilecektir(Azınlıklara geniş haklar verilecektir).
***Bu durum yıllardır insan haklarının savunuculuğunu yapan devletlerin bu konudaki iddialarının gerçeklerden ne kadar uzak olduğunu göstermektedir.

C.Askeri Hükümler
1)Osmanlı Devleti’nde mecburi askerlik kaldırılacaktır.
2)Askeri kuvvet 50700 kişiden oluşacak ve ordunun ağır silahları bulunmayacaktır.
3)Deniz gücü sınırlı olacak, 13 küçük gemiyi geçmeyecektir.

D.Mali Hükümler
1)Maliye tamamen İtilaf Devletleri’nin kontrolü altında olacaktır. İngiltere, Fransa, İtalya ve Türklerden oluşan bir komisyon bütçe’yi belirleyecektir. Osmanlı üyeleri bu komisyonda sadece danışman olarak bulunacaktır.
2)Osmanlı Devleti savaş tazminatı ödeyecektir.
3)Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaşı başında kaldırdığı kapitülasyonlar yeniden yürürlüğe konacaktır. Bu kapitülasyonlardan bütün devletler yararlanacaktır.
***Sevr Antlaşması ile Osmanlı Devleti’nin toprak bütünlüğü ortadan kalkmış, siyasal ve ekonomik bağımsızlığını tümüyle yitirmiştir.

Sevr Antlaşmasına Karşı Tepkiler

1.Sevr Antlaşması’ndan Kimler Memnun Kaldı?
İstanbul Hükümeti ve bu hükümetin yönetimindeki bazı kişiler memnun kaldılar. Onlara göre’’tümden yok olmaktansa küçükte olsa bir varlık olarak kalmak daha iyiydi.
Osmanlı ülkesinde yaşayan Rumlar ve Ermenilerde sevinmiştir.
İşgal Devletleri artık doğu sorunu’nun(şark meselesi) çözümlendiği kanısındadır.

2.Sevr Antlaşması Niçin Geçersiz Kabul Edilmiştir?
Anlaşma Osmanlı Anayasası’na uygun değildi. Kanun-i Esasi’ye göre Padişah barış yaparsa bunu parlamento’nun onaylaması gerekirdi.
Oysa Osmanlı parlamentosu çoktan dağıtılmış, Mebusan Meclisi dağıtılmadan öncede Misak-i Milliyi kabul etmiş, Türk yurdunun parçalanmasına razı olmadığını belirtmiştir. Yani padişah milli iradeye ters düşen bir iş yapmıştı.

3.TBMM Sevr Antlaşması Hakkında Ne Düşünmektedir?
Milletin tek temsilcisi olan TBMM, İstanbul da yok saydığı hükümetin imzaladığı bir antlaşmayı tanıyamazdı. Zaten TBMM ilk amaç olarak düşmanın yurttan kovulmasını benimsemişti. O yüzden Sevr Antlaşmasına çok büyük tepki gösterdi. 19 Ağustos 1920’de toplanan meclis, bu antlaşmayı imzalayanların ve onaylayanların vatan haini sayılmalarına karar verdi. Bu kişiler vatandaşlıktan çıkarıldı. TBMM, ayrıca bu antlaşmayı tanımadığını belirtti.

4.Sevr Antlaşması’nın Olumlu Tarafı Nedir?
Sevr’in ağır olması Türk halkını daha büyük bir hırsla milli mücadele etrafında kenetlendirmiştir. Çünkü vatanın kurtarılması için düşmanla çarpışıp onu yurttan kovmaktan başka çare yoktur. Bundan sonra yapılacak mücadele, Mustafa Kemal Paşa’nın ve TBMM’nin önderliğinde yürütülecektir.