Surre-i Hümayun

Haremeyn yolcuları

KIYMETLİ EŞYALAR

Açılışını Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş ve Prof. Dr. İlber Ortaylı’nın yaptığı sergide, Haremeyn ahalisine gönderilen halılar, seccadeler, şamdanlar, Mushaf-ı şerifler, puşideler (örtüler), buhurdanlar, elbiseler, Mekke Emîri’ne mahsus sırmalı ve işlemeli kaftan, tesbihler ve daha pek çok kıymetli eşya bulunuyor.

Osmanlı Devleti’nin mukaddes toprakların mamur edilmesi ve hac yollarının emniyetinin sağlanması amacıyla Mekke ve Medine halkına kâseler içinde gönderdiği paraları (surre) ve hediyeleri taşıyan “Surre-i Hümâyûn” alaylarını konu alan sergi Topkapı Sarayı’nın Has Ahırlar bölümünde açıldı. İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin şirketlerinden Kültür A.Ş. ile Topkapı Sarayı Müzesi Müdürlüğü’nün birlikte organize ettiği serginin açılışına Başkan Kadir Topbaş’ın yanı sıra, AK Parti İstanbul İl Başkanı Aziz Babuşcu, Eminönü Belediye Başkanı Nevzat Er, İstanbul Müftüsü Mustafa Çağırıcı, Topkapı Sarayı Müzesi Başkanı Prof. Dr. İlber Ortaylı ve Kültür A.Ş. Genel Müdürü Nevzat Bayhan’ın da aralarında bulunduğu çok sayıda davetli katıldı.

MUKADDES YOLCULUK

Serginin açılışında konuşan İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, Osmanlı Devleti’nin mukaddes topraklara gönderdiği hediyelerin ne kadar büyük bir saygıyla taşındığını gösteren çok önemli bir sergi açtıklarını belirterek, “Tüm İstanbulluları bu heyecan verici, muhteşem sergiyi izlemeye davet ediyorum” dedi.
Haremeyn’e (Mekke-Medine) ilk olarak Hicri 311 (Miladi 923-24) yılında Abbasî Halifesi El-Muktedir Billah zamanında surre gönderildi. Daha sonra Hicaz bölgesini hakimiyetleri altına alan Fatımîler (909-1171), Eyyubîler (1171-1348) ve Memlûklar (1250-1517) tarafından da bu âdet devam ettirildi. Osmanlı Devleti’nde ilk surre alayı Yıldırım Bayezid Han tarafından Edirne’den 1389 yılında gönderilirken, son Surre Alayı da İstanbul’dan 1917 yılında yola çıktı.

5 ASIR SONRA

Osmanlı Devleti’nin ilk İslam Halifesi Yavuz Sultan Selim Han döneminde gelenekselleşen “Surre-i Hümâyûn”hediyeleri, Birinci Dünya Savaşı sırasında Haremeyn topraklarının Osmanlı’dan ayrılması sebebiyle, bu değerli eşyaların İngilizlerin eline geçmemesi için yayınlanan bir fetvayla Topkapı Sarayı’na getirildi. Mukaddes topraklara gönderilen hediyeler, konuyla ilgili fermanlar ve tutulan zabıtlardan oluşan eşyalar, Topkapı Sarayı’nda açılan sergiyle yaklaşık 5 asır sonra ilk kez bir arada gün yüzüne çıkarılmış oldu. Sarayın Has Ahırlar bölümünde açılan ve son surre alayına ait 90 parça resim ile değerli eşyaların da yer aldığı “Surre-i Hümâyûn” sergisi, 25 Mayıs tarihine kadar tarih meraklıları tarafından görülebilecek.

Türkiye Gazetesi