Tarihin Sonu ile gündemi sarsan ve Neo-Conların Sonu adlı eseriyle tartışmalar doğuran Fukuyama, bu kez 'Ulus İnşası'nı anlatıyor...
1996’dan beri üniversitede siyaset bilimi konusunda öğretim üyeliği yapan son yılların en etkili siyasi teorisyenlerinden Francis Fukuyama, 1992’de yayımlanan “Tarihin Sonu ve Son Adam” kitabıyla dikkatleri üzerine toplamıştı. Sovyetler Birliği’nin dağılmasıyla birlikte ideolojilerin sonunun geldiğini, liberal demokrasinin “insanoğlunun ideolojik evriminin son noktası” ve “insan hükümetinin nihai biçimi” olduğuydu savunan Fukuyama, demokratikleşme ve uluslarası ekonomi politik üzerine düşünceleri ile tanınıyor. ABD Dışişleri Bakanlığı’nın Planlama Dairesi’nde çalışan ve 1980'lerin başında Ortadoğu üzerine uzmanlaşan bir bürokrat olan Fukuyama Filistin sorununu çözmek için yapılan Mısır-İsrail görüşmelerine katılan ABD heyetinde de yer aldı.

Tarihin Sonu'nudan sonra Neo-Conların Sonu gibi çarpıcı kitaplarıyla tanınan Francis Fukuyama, son eserinde ABD'nin ulus inşaat etme polikitaları üzerinde bir beyin fırtınası sunuyor. Günümüz dünyasında ulus mimarlığı yapılır mı yapılamaz mı tartışmalarını aşan bir noktadan işe başlayan eser bu mimarlığın başarılı olup olmadığı noktasında yoğunlaşıyor. ABD'nin Japonya'da başladığı belirtilen "Ulus oluşturma" faaliyetlerinin Irak ve Afganistan coğrafyasında sürüyor olduğunu belirten kitap özünde Ortadoğu'nun ne büyük çaplı projelerin arenası olduğunu göstermesi açısında da ayrı bir önem taşıyor.

akademisyenleri, siyasi analiz uzmanlarını ve profesyonelleri bir araya getirerek, bu kişilerin tarihsel temellerinden günümüzdeki sonuçlarına kadar Amerika'nın ulus inşası deneyimi üzerindeki görüşlerini yansıtan Fukuyama'nın son eseri "Ulus İnşaası"nı yayınlayan Porfil Yayınları eser için "Ulus İnşası günümüz ekonomi-politikasıyla uğraşan herkesin altını çizerek okuması gereken faydalı bir eser" tavsiyesini yapıyor.

Eserde Fukuyama, "Amerika Birleşik Devletleri, İç Savaş sonrasında Güney'in yeniden inşasından İkinci Dünya Savaşı sonrasında Japonya ve Almanya ve bugünkü Irak'ın yeniden inşasına kadar defalarca savaştan zarar görmüş devletleri yeniden inşa etmeye çalışmıştır. Bu zengin deneyime rağmen savaş sonrası durumlarda güçlü ve kendi ayakları üzerinde durabilen devletlerin inşa edilmesine dış güçlerin ne şekilde yardımcı olabileceğine dair dersleri almaya yönelik pek de kayda değer sistematik bir çaba olmamıştır" diyor.,

Kitaba katkıda bulunan isimler, Afganistan ve Irak örneklerindeki yanlışları, yanlış başlangıçları ve alınan dersleri aralarında Latin Amerika, Japonya ve Balkanların olduğu dünyanın diğer bölgelerindeki yeniden inşa çabaları bağlamında tüm ayrıntılarıyla ortaya koyuyorlar. Afganistan ve Irak'taki tezat modelleri inceleyen bu isimler, yetersiz planlamanın uyarı niteliğindeki bir örneği olarak Irak'taki Koalisyon Geçici Yönetimi'nin altını çizmektedirler notu düşülüyor.

Eserin içeriğinin ne olduğu konusunda Francis Fukuyama'ya kulak vermek sanırız en doğrusu. Yazar, kitabın teşekkür yazısında eseriyle ilgili şu bilgileri veriyor:

"Bu Kitap, 2004 yılının Nisan ayında Johns Hopkins Üniversitesi bünyesindeki Paul H. Nitze İleri Uluslararası Çalışmalar Okulu'nda (SAIS) gerçekleştirilen "Ulus İnşası: Afganistan ve Irak Sonrası" başlıklı konferansın ürünüdür. Bu konferans Bernard L. Schvvartz Yapıcı Kapitalizm Forumu'nun bir bölümüydü ve bu kitap da Yapıcı Kapitalizm Forumu dizi*sinin ilk kitabıdır. Konferansa ve 2001 yılında kurulduğu gün*den bu yana foruma sağladığı cömert desteğinden dolayı Loral Şirketi'nin başkanı ve CEO'su Bernard Schwartz'a teşekkür ede*rim. Bu forum küresel ekonominin, teknoloji ile ekononik kalkın*maya ilişkin fırsatların ve tehlikelerin anlaşılmasına adanmıştır. Açıkçası bu meseleleri düşünme biçimimiz 11 Eylül 2001'den itibaren çarpıcı biçimde değişmiştir ve uluslararası olaylarda yaşanan değişimlerin ele alınması konusunda foruma sağlanan esnekliği takdir ediyorum.

Konferansın başarısına çok sayıda insan katkıda bulun*muştur ve hem resmi hem de gayri resmi yorumlar bu kitabın bölümlerinin şekillenmesine yardım etmiştir. Afganistan büyü*kelçisi saygıdeğer Said Cevad, konferansın baş konuşmacılığını yapma nezaketinde bulunmuştur. Carnegie Uluslararası Barış Vakfı'ndan Thomas Carothers, American Enterprise Institute'den Reuel Gerecht ve Brookings Enstitüsü'nden Kenneth Pollack, bu ciltte yer almayan sunumlar yapmışlardır. Abdulwahab Alkebsi, Ryan Crocker, Amitai Etzioni, Barbara Haig ve Stephen Hosmer'e yorumculuk ve Charles Doran, Tom Keaney ve Tom Mahnken'e panellerde başkanlık yaptıkları için özel teşekkürlerimi sunarım. SAIS dekanı Jessica Einhorn konferansın açılış konuşmasını yapmış ve projeye başından sonuna kadar destek olmuştur.
Bu tür konferanslar arka planda çok büyük idari çalışmalar yapılmadan gerçekleşemez. Bu idari çalışmaların büyük kısmı, aynı zamanda bu cildin bölümlerinin bir araya getirilmesinde çok büyük bir emek harcayan program asistanım Cynthia Doroghazi'nin çabalan sayesinde kusursuz biçimde gerçekleştirilmiştir. Felisa Klubes ve Katrine Petkova konferansın tanıtıl¬ması konusunda çok büyük yardımlarda bulunmuşlardır. Ayrıca Björn Dressel, Carlos Hamann, Jikang Kim, Rima Kohli, Matt Miller, Trita Parsi ve Matt Tocks konferansın sorunsuz biçimde tamamlanmasına yardım etmişlerdir. Son olarak bu cildin yayınlanmasındaki yardımından dolayı Johns Hopkins Üniversitesi Yayınları'ndan Henry Tom'a teşekkür ederim..."
Uluslararası siyasetin inceliklerine mera edenlerin okumasında yarar var..

kaynak:haber 7