Türkiye'nin Dakka Büyükelçisi Şakir Özkan Torunlar, Türkiye ile Bangladeş arasında yüzyıllara dayanan yakınlığı anlattı. Mustafa Kemal ve Kuvayı Milliye'ye yasadışı yollardan iletilen para ve mücevherlerin sırrı:


Türkiye'nin Dakka Büyükelçisi Şakir Özkan Torunlar, Türkiye ve Bangladeş arasındaki ilişkilerin yüzyıllara dayandığını söyledi.

Büyükelçi Torunlar, AA'ya verdiği demeçte, Türkiye'nin dost ve kardeş ülke Bangladeş ile ilişkilerine değindi. İlişkilerin 14'üncü, 15'inci yüzyıla kadar uzandığını belirten Torunlar, hatta halkın Bengalceyi koruyabilmelerinin de o dönemde hüküm süren Türk boylarının baskı kurmamasına bağlandığını anlattı.

Büyükelçi Torunlar, iki ülke arasındaki modern ilişkilerin Kurtuluş Savaşı yıllarına kadar gittiğini ve o dönemde "Hint Müslümanları" denen alt kıtadaki Müslümanların, zaman zaman da Hinduları da katmak suretiyle kendi aralarındaki dayanışmayla Kurtuluş Savaşı'nda Anadolu'ya destek olduklarını hatırlattı.

Torunlar, özellikle bu bölgedeki hemen hemen her evden toplanan çok mütevazı para ya da mücevherlerin işgal altındaki İstanbul'a, Mustafa Kemal'e ve Kuvayı Milliye'ye yasa dışı yollardan iletildiğini kaydetti. Büyükelçi Torunlar, bu paraların Ankara Ulus'taki ilk TBMM binasının yapımında kullanıldığını, artan bir bölümünün ise Büyük Önder Mustafa Kemal Atatürk'ün dönemin Maliye Bakanı olan Celal Bayar'a bir ulusal banka kurulması yönünde verdiği talimat gereği, bugün dünyanın hatırı sayılır bankaları arasında yer alan İş Bankası'na kurucu sermaye olarak verildiğini anlattı.

-OKULLARDA "KEMAL PAŞA" ŞİİRİ OKUTULUYOR-

Bangladeş'te Türkiye'ye, Türklere ve Atatürk'e büyük saygı, sevgi ve hayranlık duyulduğunu belirten Torunlar, Bangladeş'in milli şairi Kazi Nasrul İslam'ın 1921'de kaleme aldığı destansı şiir "Kemal Paşa"nın bugün okullarda okutulduğunu söyledi.

Bangladeş'in Kurtuluş Savaşı'na yardımlarının ders kitaplarında yer aldığını da vurgulayan Büyükelçi Torunlar, Atatürk'ün vefatından 4 ay sonra Feni'de yerli ahalinin kendi tasarruflarıyla kurduğu Mustafa Kemal Lisesi'nin hala ayakta olduğunu ve ihtiyaçları için Türk hükümetince desteklendiğini, TİKA'nın da büyük bir desteği olduğunu belirtti.

Torunlar, uluslararası emperyalizme karşı verilen ilk mücadele olan Kurtuluş Savaşı nedeniyle Bangladeşlilerin Türkiye'ye büyük saygı duyduğunu ifade etti.

Büyükelçi Şakir Özkan Torunlar, ülkede adı "Mustafa Kemal" olan insanlar olduğunu ve ayrıca Büyük Önder adına bulvar ve ana caddelerin bulunduğunu kaydetti.

Türkiye'nin, 1971'de Pakistan'dan bağımsızlığını ilan etmesini takiben Bangladeş'i tanıyan ilk ülkelerden olduğunu söyleyen Torunlar, tanımanın hemen ardından ilk mukim diplomatın 1976'da geldiğini, bir büyükelçilik açıldığını, Bangladeş'in de 1981'de Ankara'ya elçi gönderdiğini ifade etti.

-KKTC-

6 aydır Bangladeş'te görev yapan Büyükelçi Torunlar, KKTC'nin ilan edildiği gün, ilk tanıyan ülke olan Türkiye'den hemen sonra Bangladeş'in de KKTC'yi tanıdığını ve kendi kuşağının bunun heyecanını hala taşıdığını belirterek, "Tabii o zamanın şartlarında bu alınması zor bir karardı ve ne yazık ki uzun ömürlü olamadı ama bugün ne zaman KKTC'nin uluslararası bir forumda başı sıkışsa destek veren belli başlı ülkelerden birisi de Bangladeş'tir" dedi.

Büyükelçi Torunlar, "KKTC'nin bugüne kadar açtığı 19 ticaret ve kültür ofisine Bangladeş'in de katılmasını ve KKTC'nin Bangladeş'te bir ofis açmasını temenni ettiklerini" belirtti.

-TİCARET-

İki ülke arasındaki ilişkilerin aradaki mesafeye rağmen artarak devam ettiğini belirten Büyükelçi Torunlar, 2007'nin, 309 milyon dolarla kapatıldığını, bu yıl da bu rakamın 500 milyon dolara yükselmesini öngördüklerini belirterek, dengenin Bangladeş lehine olduğunu ancak bunun önemli olmadığını ifade etti.

Geçen yıla nazaran bu yılki artışın yüzde 65-70'lere yakın bir sıçramaya karşılık geldiğinin altını çizen Torunlar, yine de bunun yeterli olmadığını çünkü iki ülkenin de çok geniş ekonomik potansiyellere sahip olan ülkeler olduğunu söyledi.

BM verilerine göre Bangladeş'in 150 milyon civarındaki nüfusuyla en az gelişme gösteren ülkeler listesinin başlarında yer aldığını belirten Torunlar, fakat son yıllarda yüzde 5'lik büyüme oranını yakalayan ülkenin 2025'e kadar orta gelişmiş ülkeler kategorisine geçeceğini kaydetti.

Torunlar, Bangladeş'in yetişkin ve kapasiteli insan gücünün, ucuz iş gücünün uluslararası firmaları buraya çektiğini, bunların arasında Türk firmalarının da bulunduğunu, yabancı firmaların atölyelerini yavaş yavaş Bangladeş'e kaydırdığını anlattı.

-THY UÇUŞLARI-

Büyükelçi Torunlar, iki ülke arasında doğrudan uçak seferlerinin olmayışının Türk iş adamları açısından bir zaman kaybına yol açtığını ve iş adamlarının başka ticari hedeflere yöneldiğini belirtti.

Türk Hava Yollarının (THY) 2009 yılında Bangladeş'e başlatmayı öngördüğü doğrudan uçuşların Türk iş adamlarına kolaylık sağlayacağını da söyleyen Torunlar, yaklaşık 700 bin kadar Bangladeşli işçinin Avrupa'da yerleşik bulunduğuna işaret ederek, "Avrupa'dan hiçbir hava yolu şirketinin Bangladeş'e doğrudan uçmaması yüzünden İstanbul'un Bangladeşliler tarafından bir köprü olarak kullanılacağını düşündüğünü" kaydetti.

-"CAZİBE MERKEZİ"-

Torunlar, Bangladeş'te turistik amaçlarla yakın bölge ülkelerine giden orta kesimin de Türkiye'yi tercih etme noktasında olduğunu belirterek, bu ülkenin yabancı yatırımcılar için ucuz iş gücü, vergi kolaylıkları, sermayenin veya kazancın yurt dışına transferinde sağlanan kolaylıklar dolayısıyla Güney Asya'da bir cazibe merkezi olduğunu vurguladı.

Büyükelçi, Türk yatırımcıların özellikle termik santral, hidro elektrik santral, baraj, yol genişletilmesi, raylı sistem gibi altyapı çalışmalarında önemli başarılara imza atacaklarına yürekten inandığını ifade etti.

Büyükelçi Torunlar, bu yıl Türkiye'nin Asya'da ticari açılım yapılacak 4 ülke arasına Bangladeş'i de aldığını, bunun da ticari hacmin büyütülmesine katkıda bulunacağını söyledi.

-EĞİTİM, KÜLTÜR VE TRT YAYINLARI-

Her yıl 20-25 Bangladeşli öğrencinin Türkiye'ye devlet üniversitelerinde okumaya gittiğini anlatan Büyükelçi, Türkiye'nin İKT bağlamında sağladığı burs olanaklarıyla bu sayının 30'u bulduğunu ve Türkiye'de burslu okuyan bu öğrencilerin mezun olduktan sonra ülkelerine dönüp hizmet ettiklerini anlattı.

Torunlar, bu öğrencilerin çoğunun Türkçe'yi, Türkler kadar iyi konuştuğunu, eğitim olanaklarından faydalanan bu gençlerin bunu hep hayırla hatırladığını belirtti.

TRT'nin yayınlarının Bangladeş'te çanak antenlerle INT kanalından alındığını anlatan Büyükelçi, Türkiye'nin kullandığı uydu kanalıyla geniş bir coğrafyada yayımlanan TRT yayınlarının Bangladeş'te de izlenebileceğinin altını çizdi.

Bangladeş'te Türk okullarının da açıldığını, bu okulların sadece Dakka'da değil, başkentin çok uzağında da açılmış olduğunu, bu okullardan imkanları az olan öğrencilerin de yararlandığını belirten Büyükelçi Torunlar, bu bakımdan TRT'nin uydu yayınlarının büyük katkı sağlayacağına inandığını söyledi.

"Ayrıca, Bangladeşli öğrencilerin bir eğitim merkezi olan KKTC'de okuduklarını da biliyoruz" diyen Büyükelçi Torunlar, bu öğrencilerin KKTC'ye hayranlıklarının arttığını belirtti.

-ASKERİ İŞBİRLİĞİ-

Büyükelçi Torunlar, iki ülke arasında mükemmel sayılabilecek askeri ilişkiler bulunduğunu belirterek, Bangladeş ordusundan her yıl belli sayıda Bangladeşli subayın Silahlı Kuvvetler Akademisi'nde eğitim aldığını anlattı.

Türkiye'nin zaman zaman ihtiyaçları ölçüsünde Bangladeş'e askeri malzeme desteğinde bulunduğunu da ifade eden Büyükelçi Torunlar, geçen ay iki ülke arasında bir askeri anlaşma imzalanarak, Bangladeş hükümeti tarafından belirlenen bir askeri birliğe düzenli olarak yılda bir kez malzeme ve teçhizat desteğinde bulunmasına karar verildiğini kaydetti.


AA