1.İstanbul Hükümet’i TBMM’nin Açılmasını Nasıl Değerlendirdi?
Egemenliği millete veren ve yurdun kurtuluşu için mücadele bayrağı açan TBMM, İstanbul Hükümeti’nin izlediği siyasete tamamen ters düşen bir tutum içindeydi.
İşgal güçleri ile kayıtsız şartsız anlaşmayı bir erdemlilik sayan Damat Ferit, TBMM ile Anadolu’da kurulan düzeni yıkmak, milli mücadeleyi önlemek için elinden geleni yapacaktı.
Damat Ferit, Mustafa Kemal’e karşı iki yola başvurdu;
a)Anadolu halkını, TBMM karşı ayaklandırmak: Damat Ferit, Mustafa Kemal ve arkadaşlarını saf dışı bırakmak için Şeyhülislam Dürrizade Abdullah Efendi’ye fetva çıkarttı. Bu fetva da Mustafa Kemal ve arkadaşlarının şeriat hükümlerine göre katledilmeleri vaciptir deniliyordu. Bu hazırlanan fetva İngiliz uçakları ile Anadolu’nu her tarafına dağıtıldı.
Bu fetvaya cevap Ankara Müftüsü Rıfat Efendi’nin başkanlığında Anadolu müftülerinden gelmiştir. Karşı fetva ile Şeyhülislamın fetvasına uyulmaması bildirildi.
b)İşgalci devletlerle hemen bir barış anlaşması yapmaktı( Sevr Barış Antlaşması).


TBMM'ye Karşı Ayaklanmalar

1.TBMM’ye Karşı Ayaklanmaların Sebepleri Nelerdir?
1)İngilizlerin ve Damat Ferit Paşa Hükümeti’nin kışkırtması.
2)TBMM’ nin toparlanmadan etkisiz hale getirilmesi.
3)Anadolu halkının son umudu olan meclisin başarısızlığı milleti teslime zorlayacaktır.
4)Sevr antlaşmasını daha kolay kabul ettirmek.
5)Kuvay-i Milliyecilerin İttihatcı ve Bolşevik olduklarını yaymak.
6)Ülkede ortaya çıkan otorite boşluğu.
7)Kuvay-i milliye içindeki bazı bilinçsiz unsurların tutumu(adam öldürme, soygun, yağmalama).
8)Bazı Kuvay-i Milliye birliklerinin düzenli orduya katılmak istememeleri.
***İç ayaklanmalar 1919 da başlamış, 1920 de en geniş boyutlara ulaşmış, 1921 yılı sonlarında da bastırılmıştır.

2.TBMM’ye Karşı Yapılan Ayaklanmaların Çeşitleri Nelerdir?
1)Doğrudan Doğruya İstanbul Hükümetince Yürütülen Ayaklanmalar
a)Anzavur Ayaklanması: Manyas, Susurluk, Gönen ve Ulubat bölgesinde Ahmet Aznavur adındaki subay ayaklandı. Çerkez Ethem Kuvvetleri olayı bastırdı(1920).
b)Kuva-yi İnzibatiye(Halifelik ordusu):İngilizlerin isteği ile boğazları güvenlik altına almak için Osmanlı Hükümeti bir ordu kurdu.18 Nisan-25 Haziran 1920 tarihleri arasında bu kuvvetler Geyve’ye saldırdı. Ali Fuat Paşa’nın komutasındaki Kuvay-i Milliye bu isyanı bastırdı.
2)İstanbul Hükümetince ve İşgalci Güçlerin Halkın Kışkırtılması Sonucu Çıkan Ayaklanmalar
a)Bolu, Düzce, Hendek, Adapazarı Ayaklanmaları: Boğazları elde tutmak için Adapazarı- Bolu hattını tutması gerektiğini düşünen İngilizler, Osmanlı Hükümet’i ile işbirliği yaparak halkı ayaklandırdılar. Ali Fuat ve Albay Refet Beyler ayaklanmayı bastırdılarsa da 8 Ağustos 1920 de yeniden ayaklandılar. Ancak eylül sonuna doğru düzen sağlanabildi.
b)Yozgat, Boğazlıyan Ayaklanmaları: Yozgat ve Zile de yarı bağımsız yaşamaya alışmış bazı aileler kışkırtma sonucu ayaklandılar(15 Mayıs 1920). Çerkez Ethem Kuvvetleri bu ayaklanmayı bastırdı. 5 Eylül de yeniden Yozgat’ta ayaklandılar. Milli Kuvvetler tarafından bastırıldı.
c)Afyon(Çopur Musa) Ayaklanmaları: Yunanlıların kışkırtması sonucunda Çopur Musa halkı ayaklandırdı. Kuvay-i Milliye’ye yenilince Yunanlılara sığındı.
d)Konya(Delibaş Mehmet) Ayaklanmaları: Halk ayaklanmasını yeni kurulan Türk ordusu bastırdı. Halkın başında bulunan Delibaş Mehmet Fransızlar’a sığındı. Sonra’da İzmir’e geçerek Yunanlıların hizmetine girdi.
e)Milli Aşiret (Urfa) Ayaklanmaları: Bu aşiret, başlangıçta ulusal mücadeleden yana olmuş, TBMM’nin açılışından sonra ise karşıt bir tutum takınmıştır. Milli kuvvetlere yenilince Fransızlarla birlikte geri çekildiler.
***Güneydoğu, Doğu ve Orta Anadolu Kent ve Kasabalarında görülen başlıca ayaklanmalar:
Ali Batı, Şeyh Eşref, Koç Kiri, Cemil Çeto ayaklanmaları.
3)Azınlıkların Çıkardığı Ayaklanmalar
a)Ermeniler: 10 Temmuz 1920’de Adana’ya giren Ermeni İntikam Alayı halka zülüm yaptı. Diğer Ermeniler ve Fransızlar bunları destekledi.
b)Rumlar: Aralık 1920 de Rum Pontuscular ayaklandılar. Samsun, Bafra, Amasya, Merzifon, Erbaa, Tokat, kısmen Trabzon’a yayıldı. İngilizler destekledi. Kesin zaferin kazanılmasından sonra 1923’te ayaklanmalar bastırıldı.
4)Kuvay-i Milliye Ayaklanmaları
a)Çerkez Ethem Ayaklanması: Düzenli ordunun kurulma çalışmaları başlayınca bazı Kuvay-i Milliyeciler bu otoriteyi kabul etmek istemediler. Bunlardan Demirci Mehmet Efe ve Çerkez Ethem ayaklanmaları olmuştur.
b)Demirci Mehmet Ayaklanmaları

TBMM’nin Aldığı Önlemler

1.Hıyanet-i Vataniye Kanunu Hakkında Bilgi Veriniz?
İstanbul Hükümeti’nin tutumuna karşı 29 Nisan 1920’de TBMM kabul etti. Bu kanun ile amaçlananlar şunlardır:
1)Ayaklanmaları engellemek
2)Asker kaçaklarını önlemek
3)Düzenli orduyu kurmak
4)Ulusal harekat karşıtlarını cezalandırmak ve böylece TBMM’nin otoritesini artırmak.
Ayrıca meclis iki önemli karar aldı:
1)İstanbul ile HABERLEŞME KESİLECEKTİ. Her türlü resmi evrak iade edilecek, bu evrakı kabul eden memur vatan haini sayılacaktı.
2)İstanbul Hükümeti’nin yaptığı HER TÜRLÜ İŞLEM YOK SAYILACAKTI.

2.İstiklal Mahkemeleri Hakkında Bilgi Veriniz?
Hıyanet-i Vataniye Kanunu’nu etkili bir şekilde uygulamak için 18 Eylül 1920’de yurdun değişik bölgelerinde istiklal mahkemeleri kuruldu.
Bu mahkemelerin yargıçları TBMM’den seçilen milletvekillerinden oluşmuştur. Bu mahkemelerin kararı kesindi ve temyiz edilemiyordu.
Bu mahkemeler ihtilal mahkemeleri gibi görev yapmışlardır. Asker kaçaklarının, ulusal mücadele karşıtlarının yargılanmasında ve düzenli ordunun kurulmasında önemli bir işlev görmüştür.
***Damat Ferit Paşa, TBMM tarafından vatan haini ilan edildi ve vatandaşlıktan çıkarıldı(19 Mayıs 1920). 3 Haziran 1920 de hakkında idam kararı verildi.
***İRADE-İ MİLLİYE GAZETESİ’NİN çıkarılmasının amacı: Milli mücadeleyi tüm ulusa duyurmaktır. Milli mücadelenin yayın organıdır.