III. ÜNİTE: Türklerde Hukuk Çalışma Soruları

A Çevrimdışı

atahoca

New member
III. ÜNİTE: TÜRKLERDE HUKUK ÇALIŞMA SORULARI

1-İlk Türk devletlerinde hukuk kurallarına ne ad verilirdi?
2-Töre hükümlerinde hangi durumlarda düzenlemeler yapılabilirdi?
3- Törenin değişmez hükümleri nelerdir?
4-İlk Türk devletlerinde yasama yetkisi hangi kurumlara aittir?
5-Kurultayda yapılan görüşmelerde son kararın Kağan’a ait olması Kurultay’a nasıl bir hüviyet kazandırmıştır?
6-Kağan’ın töre kurallarına uymama gibi bir hakkı var mıdır?
7-Türk devletlerinin yönetiminde temel felsefe nedir?
8-İlk Türk devletlerinde hafif suçların karşılığında hapis suçlarının uzun süreli olmamasının sebebi nedir?
9-Türklerin yarı göçebe bir hayat yaşamalarının hukuk kurallarına etkisini açıklayınız.
10-İlk Türk devletlerinde adli teşkilatı oluşturan birimler hangileridir?
11-İlk Türk devletlerinde siyasi meselelerle iglilenen yüksek mahkemelere ne ad verilirdi?
12-İlk Türk devletlerinde adi suçlara bakan yerel mahkemelere ne ad verilirdi?
13-İlk Türk devletlerinde ağır suçlara misal veriniz?
14-İlk Türk devletlerinde (Göktürk ve Uygurlarda) yazının kullanımı ile birlikte hangi hukuki belgeler düzenlenmeye başlanmıştır?
15-İlk Türk devletlerinde evlilik, boşanma ve miras ile ilgili konulardaki hukuki düzenlemeler hakkında bilgi veriniz.
16-İlk Türk devletlerinde yerleşik hayata geçilmesi ile hukuki alanda ne gibi yenilikler görülmüştür?
17-Selçuklulara hukuk sisteminin dayanakları hakkında bilgi veriniz.
18-Türklerin İslamiyeti kabulü ile birlikte hukuk sisteminde ne gibi değişiklikler meydana gelmiştir?
19-Şeri’ Hukuk ve Örfi Hukuk kavramlarını açıklayınız.
20-Yasa (yasakname) kavramını açıklayınız.
21-Cengiz Yasaları hakkında kısaca bilgi veriniz.
22-Türk-İslam devletlerinde adli teşkilatı oluşturan birimler hangileridir?
23- İlk Türk İslam devletlerinde kadılar hakkında bilgi veriniz.
24-İlk Türk İslam devletlerinde kadıların başına ne ad verilirdi?
25-Örfi hukuk’un başında bulunan yetkiliye ne ad verilirdi?
26-Türkiye Selçuklularında örfi yargıya ne ad verilirdi?
27-Divan-ı Mezalim hakkında bilgi vererek, görevlerini yazınız.
28-İlk Türk İslam devletlerinde ve Türkiye Selçuklularında ordu mensuplarının davalarına bakan görevlilere ne ad verilirdi?
29-Osmanlı hukuk sisteminin gelişiminde etkili olan unsurlar nelerdir?
30-Fatih Sultan Mehmet’in merkezi otoriteyi kuvvetlendirmek için hukuki alanda yaptığı düzenlemeler hakkında kısaca bilgi veriniz.
31-Kanunnamelerin hazırlanış aşamaları hakkında bilgi veriniz.
32-Ferman, Berat ve Yasakname terimlerini açıklayınız.
33-İlk Osmanlı kadılarının İran, Suriye, Mısır ve Beyliklerden getirilmesinin sebebi nedir?
34-Osmanlı kadılık teşkilatı hakkında bilgi veriniz.
35-Osmanlı devletinde davaların görülmesi işlemi hakkında bilgi veriniz.
36-Osmanlı devletinde en yüksek yargı organı hangisidir? Yetkileri hakkında bilgi veriniz.
37-Divan-ı Hümayunda Nişancı ve Kadıasker’in hukuki konularda işlevi nedir?
38-Osmanlı devletinde ilk defa padişahın otoritesi hangi belge ile sınırlandırılmıştır?
39-II. Mahmut dönemi devlet tebaa ilişkisi konusunda bili veriniz.
40-Müsadere usulü hakkında bilgi veriniz.
41-II. Mahmut döneminde adalet işlerinden sorumlu olan nezaret hangisidir?
42-Osmanlı devletinde ve Ortaçağ Avrupasında azınlıklara tanınan hakları mukayese ediniz.
43-Tanzimat Fermanıyla tebaaya tanınan haklar hakkında bilgi veriniz.
44-Islahat Fermanı öncesi ve sonrasında zımmilerin haklarını karşılaştırınız.
45-Islahat Fermanı, Osmanlı toplum anlayışında ne gibi değişiklikliklere yol açmıştır.
46- Tanzimat öncesi ve sonrası Osmanlı mahkemelerinin isimlerini yazınız.
47-Nizamiye mahkemeleri hakkında bilgi veriniz.
48-Müslüman tüccarların Ticaret mahkemelerinde tercüman kullanamamaları niçin mağdur olmalarına sebep olmuştur?
49-Türk tarihinde ilk defa anayasal sisteme ne zaman hangi olay ve belge ile başlamıştır?
50- Osmanlı devletinde ilk medeni kanun hangisidir?
51- Mecelle’nin Türk hukuk tarihindeki öenmini açıklayınız.
52-I. Meşrutiyet Anayasası ile II. Meşrutiyet Anayasasını karşılaştırınız.
53-XIX. yy’da adli alandaki nitelikli eleman ihtiyacını karşılamak amacıyla yapılan çalışmaları yazınız.
54-Dar-ı Şura-yı Askerî’nin görevi nedir?
55-Büyük Millet Meclisi’nin açılmasını milli irade açısından değerlendiriniz.
56-Laik hukuk sistemine geçişte etkili olan inkılaplar nelerdir?
57-Medeni Kanunla ne gibi düzenlemeler yapılmıştır?
58-Milli mücadele dönemi anayasası ile Cumhuriyet dönemi ilk anayasasını karşılaştırınız.
59-Ders kitabında sayfa 128’deki tabloyu inceleyiniz.

Not: Hazırlık ve değerlendirme sorularına bakmayı ihmal etmeyiniz.

Hızlı bir şekilde hazırlandığı için düzenleme gerektirebilir.
 
R Çevrimdışı

reyhaNK

New member
Ynt: III. ÜNİTE: Türklerde Hukuk Çalışma Soruları

Soruların cevaplarını da ekleye bilir misiniz?
 
A Çevrimdışı

atahoca

New member
Ynt: III. ÜNİTE: Türklerde Hukuk Çalışma Soruları

Soruların cevaplarını hazırlamadım.
 
A Çevrimdışı

angerdevil

New member
Ynt: III. ÜNİTE: Türklerde Hukuk Çalışma Soruları

Ata hocam bunarın cevapları ne zaman hazır olur malum yazılımız var ve bunlardan sorcam dedi
 
A Çevrimdışı

atahoca

New member
Ynt: III. ÜNİTE: Türklerde Hukuk Çalışma Soruları

Cevapları hazırlamadım. Hocanız eleme yapmazsa, iki seçeneğiniz var, ya sorularla beraber kitabın hepsini okuyacaksınız ya da soruları arkadaşlarınızla paylaşıp hazırlayacaksınız. Bizim okulda her iki uygulamayı yapan sınıflarda var.
Buradaki sorular ünitenin hepsini kapsıyor. Hocanızın soru sitiline yakın sorulara daha fazla eğilin. Derste üzerinde daha fazla durduğu konular varsa ilgili sorulara bakınız. Hocanızı benden daha iyi tanıyorsunuz...

Bu arada soruların cevaplarını hazırlayanlar eklerse bizim öğrencilerimizde seneye faydalanır. Gerçi bunda da ezberleyip unutma süreci daha hızlı olacaktır.
 
D Çevrimdışı

dolunay_50

New member
Ynt: III. ÜNİTE: Türklerde Hukuk Çalışma Soruları

kusura bakamayında Atahocam siz hangi şehirde ve hangi okulda öğretmensiniz gerçekten çok merak ettim
 
A Çevrimdışı

atahoca

New member
Ynt: III. ÜNİTE: Türklerde Hukuk Çalışma Soruları

Estağfirullah.
Şehir çok önemli değil. Öğrencilerimizin durumuna göre birşeyler yapmaya çalışıyoruz. Bazen muvaffak oluyoruz, bazen de olamıyoruz. Her merhem her yaraya derman olmuyor. O sebeple herkes yaraya göre ilaç hazırlamalı. Bu da bir ilaç denemesi.
Saygılarımla...
 
D Çevrimdışı

dolunay_50

New member
Ynt: III. ÜNİTE: Türklerde Hukuk Çalışma Soruları

tabiki de öyle hocam da okulunuzu sormamda ki amaç meslektaşımı merak etmemdi. Öğretmen adayı olaraktan öğrenmem gerekiyor öğrenmenliği diye düşünüyorum.
 
M Çevrimdışı

mürşit

New member
Ynt: III. ÜNİTE: Türklerde Hukuk Çalışma Soruları

-en önemli gördüğüm 49 tanesinin cevabı -
III. ÜNİTE: TÜRKLERDE HUKUK ÇALIŞMA SORULARI ve CEVAPLARI

1-İlk Türk devletlerinde hukuk kurallarına ne ad verilirdi?
CEVAP : İlk Türk devletlerinde hukuk kurallarına “töre” adı verilirdi.
2-Töre hükümlerinde hangi durumlarda düzenlemeler yapılabilirdi?
CEVAP : Türklerdeki töre hükümleri yenilikçi bir yapıya sahipti. Zamana ve çevre şartlarına göre devletin ve toplumun ihtiyacı göz önünde bulundurularak gerekli düzenlemeler yapılırdı. Gerektiğinde kurultay tarafından törede değişiklikler yapılırdı. Kağanın töre kurallarında değişiklik yapılmasını teklif etme yetkisi vardı. Ancak bu teklif kurultay tarafından kabul edilirse yürürlüğe girerdi.
3- Törenin değişmez hükümleri nelerdir?
CEVAP :"Adalet, iyilik, eşitlik ve insanlık" törenin değişmez hükümleriydi.
4-İlk Türk devletlerinde yasama yetkisi hangi kurumlara aittir?
CEVAP : Türklerde yasama yetkisi halk, kurultay (toy) ve kağan arasında paylaşılmıştır.
5-Kağan’ın töre kurallarına uymama gibi bir hakkı var mıdır?
CEVAP : Türklerde kağan da dâhil olmak üzere herkes töre hükümlerine uymak zorundadır; töreye uymamak en büyük suç olarak görülmektedir.
6-Türk devletlerinin yönetiminde temel felsefe nedir?
CEVAP : Türk tarihinde kurulan bütün Türk devletlerinin temel felsefesi, Tanrı buyruğuna göre tebaanın adaletli bir şekilde idare edilmesine dayanıyordu. Halkın maddi ve manevi açıdan refaha ulaşmasını amaç edinen bu anlayış beraberinde iyi bir adalet sistemini getirmiştir.
7-İlk Türk devletlerinde hafif suçların karşılığında hapis suçlarının uzun süreli olmamasının sebebi nedir?
CEVAP : Göçebe yaşam tarzından dolayı uzun süreli hapis cezaları verilememektedir.
8-İlk Türk devletlerinde siyasi meselelerle ilgilenen yüksek mahkemelere ne ad verilirdi?
CEVAP : YARGU adı verilirdi. Kağan başkanlık eder.
9-İlk Türk devletlerinde adi suçlara bakan yerel mahkemelerin başkanına ne ad verilirdi?
CEVAP : YARGAN (Yargucu) adı verilirdi.
10-İlk Türk devletlerinde ağır suçlara misal veriniz?
CEVAP : İsyan, vatana ihanet, adam öldürme, barış zamanı kılıç çekme, bazı hırsızlık türleri (bağlı atı çalma gibi) ağır suçlardan kabul edilerek idamla cezalandırılır.
11-İlk Türk devletlerinde (Göktürk ve Uygurlarda) yazının kullanımı ile birlikte hangi hukuki belgeler düzenlenmeye başlanmıştır?
CEVAP : Yazılı vesikalar, Köktürkler ve özellikle Uygurlarda ilerlemiş bir hukuk sisteminin olduğunu göstermektedir. Bu vesikaların bir kısmı; nüfus sayımı, eşya ve para karşılığında ödenen vergilerle ilgili kamu hukukuna aittir. Diğerleri ise vasiyetname, evlat edinme, evlilik ve boşanmayla ilgili aile hukukuna aittir.
12-İlk Türk devletlerinde evlilik, boşanma ve miras ile ilgili konulardaki hukuki düzenlemeler hakkında bilgi veriniz.
CEVAP : "Ogus" kavramıyla ifade edilen aile müessesesi Türklerde büyük öneme sahipti. Evlenme birbirine denk kimseler arasında olur, aile, törenle yapılan bir evlilik ile kurulurdu. Çocuklar babanın velayeti altındaydı. Eski Türk hukukunda esler arasında mal ayrılığı anlayışı geçerli olduğundan, kadın kendi mal varlığı üzerinde dilediği gibi tasarrufta bulunabilirdi. Boşanma genellikle kadın ve erkeğin karşılıklı rızası ile gerçekleşirdi. Miras hukukunda ilke olarak bütün çocuklar anne ve babalarının mirasından hisse alırdı.
13-İlk Türk devletlerinde yerleşik hayata geçilmesi ile hukuki alanda ne gibi yenilikler görülmüştür?
CEVAP : Döneminde yerleşik hayata geçilmesiyle ticaretin gelişmesi, özellikle borçlar ve eşya hukuku alanında yenilikleri zorunlu hâle getirmiştir. Mal edinme, satış sözleşmesi, malı ve eşyayı kiraya verme, parayı faize verme, ortaklık kurumu, evlatlık verme, is sözleşmesi, köle satısı, vakıfname, vasiyetname, ipotek senedi gibi hukuki işlemler bu dönemde başlamıştır.
14-Selçuklulara hukuk sisteminin dayanakları hakkında bilgi veriniz.
CEVAP : Türk-lslam devletlerinde de ilkTürk devletlerinde olduğu gibi adaleti devletin temeli sayan bir hukuk anlayışı hâkimdi. Bu anlayışta kanun gücü, her şeyin üzerinde tutulmaktaydı. Ayrıca doğru kanunlar yapmak ve onu adaletle uygulamak ve haksızlık yapan kim olursa olsun, eşit muameleyi terk etmeme anlayışı esastı.
15-Türklerin İslamiyeti kabulü ile birlikte hukuk sisteminde ne gibi değişiklik meydana gelmiştir?
CEVAP : Toplum ve devlet hayatında etkili olan törenin yanında şeri hukuk da uygulanmaya başlamıştır
16-Şeri’ Hukuk ve Örfi Hukuk kavramlarını açıklayınız.
CEVAP : Şeri hukuk, islam hukuku kaynaklarına (Kur'an,sünnet, icma, kıyas) dayanan ortak görüşlerden oluşmuş olup devlet yönetiminde ve sosyal hayatta etkisini göstermiştir. Diğer taraftan Türk-lslam devletlerinde, fethedilen topraklardaki yerel halkın örf ve adetleri de dikkate alınarak şeri hükümlere aykırı olmamak üzere yeni kanunlar yapılması örfi hukukun gelişmesini sağlamıştır.
17-Yasa (yasakname) kavramını açıklayınız.
CEVAP : Hükümdarların sadece kendi iradelerii ile koyduğu kanunlar, Osmanlılar ve diğer Türkmen devletlerinde yasa veya yasakname adı altında toplanmıştır.
18-Cengiz Yasaları hakkında kısaca bilgi veriniz.
CEVAP : Cengiz Han, Orta Asya Moğol ve Türk kavimlerini egemenliği altına alarak 1206'da cihan imparatorluğu kurmuştur. Onun zamanında, Moğolların hukuk ve askerlik işlerini düzenlemek amacıyla Uygurca yazılan ve kaynağını Türk töresinden alan Cengiz Yasası oluşturulmuştur. Bu yasalara "Yasaname-i Büzürg" adı verilmiştir. Daha sonra yasalar Cengiz'in Müslüman halefleri tarafından yazılan kanunlarla geliştirilmiştir
19- İlk Türk İslam devletlerinde kadılar hakkında bilgi veriniz.
CEVAP : Şeri davalara kadılar bakardı. Hayır işleri ve vakıfların idaresi gibi görevleri de bulunan kadıların verdikleri kararlara itiraz edilirse dava ikinci kez Divan-ı Mezalim'de görüşülürdü. Kadılar, aynı zamanda bulundukları yerlerde merkezî idarenin de temsilcisiydiler. Haklarında detaylı araştırma yapıldıktan sonra atanan kadılar, hukuk alanında uzman, kültürlü ve halk tarafından güvenilir kişiler olmalıydı. Kadılar, rütbelerine ve hayat standartlarına uygun maaş alırdı.
20-İlk Türk İslam devletlerinde kadıların başına ne ad verilirdi?
CEVAP : Hükümdar tarafından ataması yapılan kadıların başı "kadi'lkudat", kadıların tayin ve denetimini yapardı.
21-Örfi hukuk’un başında bulunan yetkiliye ne ad verilirdi?
CEVAP : Örfi hukuk’un başında bulunan yetkiliye Emir-i Dad' denirdi.
22-Türkiye Selçuklularında örfi yargıya ne ad verilirdi?
CEVAP : Türkiye Selçuklularında örfi yargıya "darü'l-adl" (adalet evi) adı verilirdi.
23-Divan-ı Mezalim hakkında bilgi vererek, görevlerini yazınız.
CEVAP : Divan-ı Mezalim, Türk-islam devletlerinde adli teşkilatın temel organlarından biriydi. "Yasama, yürütme ve yargı" görevlerinin yanı sıra "idari, dinî ve mali" alandaki görevleri de yerine getirirdi. Divan-ı Mezalimde kadıların kararlarına yapılan itirazlar görüşülürdü. Siyasi suçlular ve devlet düzenini bozanlarla birlikte yüce divan sıfatıyla şikâyetçi olunan devlet memurları da burada yargılanırdı. Sultanın başkanlığında haftanın belirli günlerinde toplanır, sultan olmadığı zaman vezir başkanlık ederdi. DİVAN-I MEZALİMİN GÖREVLERİ
• idareciler ve memurlar hakkındaki şikâyetlerin incelenmesi,
• Divan kâtipleri ile vakıfların denetlenmesi,
• Kadı mahkemelerinde verilen kararların uygulanması,
• Muhtesibin yerine getiremediği kararların uygulanması.
24-İlk Türk İslam devletlerinde ve Türkiye Selçuklularında ordu mensuplarının davalarına bakan görevlilere ne ad verilirdi?
CEVAP : Kadıleşker
25-Osmanlı hukuk sisteminin gelişiminde etkili olan unsurlar nelerdir?
CEVAP : Osmanlı hukukunun oluşumunda İslam hukuku ve örfi hukukun yanı sıra fethedilen yerlerin mevcut hukuku da etkili olmuştur. Bir bölgenin yönetiminde meydana gelecek köklü değişiklikler halkın yaşantısı ile vergi gelirlerini olumsuz etkileyeceğinden fethedilen yerlerin mevcut yasaları ve örfleri büyük ölçüde muhafaza edilirdi. Sadece Osmanlı hukukuyla uyuşmayan uygulamalar değiştirilir
26-Fatih Sultan Mehmet’in merkezi otoriteyi kuvvetlendirmek için hukuki alanda yaptığı düzenlemeler hakkında kısaca bilgi veriniz.
CEVAP : Fatih, merkezî otoriteyi kuvvetli tutmak için devlet teşkilatında ve mevcut kanunlarda yenilikler yaparak örfi hukuku ön plana çıkarmıştır. Bu kanunlar olgunlaştırılmış, sonraki dönemlerde yaygın şekilde uygulanmıştır. Böylelikle Osmanlı kanunları, kendine has özellikleriyle yerleşip süreklilik kazanmıştır.
27-Kanunnamelerin hazırlanış aşamaları hakkında bilgi veriniz.
CEVAP : Kanunnameler, daha düzenli bir yargı mekanizması oluşturmak amacıyla şeyhülislamın fetvasına dayandırılırdı. Divan görüşmeleri sonucunda hazırlanan ve nişancılar tarafından kaleme alınan kanunlar sadrazam başkanlığındaki divan üyeleri tarafından padişaha arz edilirdi. Padişahın onayladığı kanunlar nişancı tarafından "mühimme defteri"ne kaydedilirdi. Padişahın tuğrasının çekilmesinden sonra resmiyet kazanan ferman, hüküm, kanunname vb. uygulanmak üzere ait olduğu beylerbeyi, sancakbeyi veya kadılara gönderilir, böylece yürürlüğe girerdi.
28-Ferman, Berat ve Yasakname terimlerini açıklayınız.
CEVAP: Fermanlar : Padişahın herhangi bir konuda tuğra veya nişanını taşıyan yazılı emridir
Beratlar : Osmanlı Devleti'nde bir göreve atanan, aylık bağlanan; san, nişan veya ayrıcalık verilen kimseler için çıkarılan padişah buyruğudur.
Yasaknameler: İdari, askerî ve mali konularla ilgili kuralların çiğnenmesi hâlinde uygulanacak cezaları içermektedir. Yasaknameler, madenler ve tuzlaların işletmeleri, para dolaşımı, gümrüklerin düzeniyle de ilgilidir.
29-İlk Osmanlı kadılarının İran, Suriye, Mısır ve Beyliklerden getirilmesinin sebebi nedir?
CEVAP : Kadıları yetiştirecek bir kurum mevcut olmadığından, ilk Osmanlı kadıları, Iran, Suriye, Mısır ve Anadolu beyliklerinden getirilmiştir.
30-Osmanlı kadılık teşkilatı hakkında bilgi veriniz.
CEVAP : Osmanlı Devleti'nde, mahkemelerde hâkimlik yapan, aynı zamanda idari bazı görevleri de yürüten kişi kadı idi. Medrese eğitimi alan kadılar derecelerine göre atanırlardı. Anadolu'daki kazalarda görev yapan kadıları Anadolu Kadıaskeri, Rumeli tarafında görev yapanları ise Rumeli Kadıaskeri tayin ederdi.
Taht Eyalet Sancak Kaza Nahiye
Kadılıkları Kadılıkları Kadılıkları Kadılıkları Kadılıkları
31-Osmanlı devletinde davaların görülmesi işlemi hakkında bilgi veriniz.
CEVAP : Davalar, şikâyetçilerin mahkemeye müracaatı ile açılırdı. Şikâyetin kabul edilmesi ile naib tarafından ilk soruşturma yapılır ve sonuç kadıya bildirilirdi. Yargılama; davacı, davalı ve bunların şahitlerinin bulunduğu ortamda açık yapılırdı. Kadı tarafından verilen karar, gerekçesiyle birlikte davacı ve davalıya yazılı olarak bildirilip mahkeme kararının bir nüshası mahkeme siciline kaydedilirdi. Dava ile ilgili yeni bir delil gösterildiği takdirde daha önce verilen karar değiştirilebilirdi.
32-Osmanlı devletinde en yüksek yargı organı hangisidir? Yetkileri hakkında bilgi veriniz.
CEVAP : Divanı Hümayun Osmanlı Devleti'nin en yüksek yargı organıydı. Ülkedeki tüm yargı örgütünü denetleme yetkisi vardı. Divan bu yetkisini halktan gelen şikâyetler ya da kendi gönderdiği mehayif (gezici) müfettişleri aracılığı ile doğrudan kullanmaktaydı. Valiler, askerî görevliler, kadılar ve vakıf yöneticilerinin uygulamalarından şikâyetçi olanlar, mahallî kadı tarafından hakkında yanlış hüküm verildiğine inananlar dil, din, ırk ve sınıf farkı gözetilmeksizin doğrudan divana başvurabilirlerdi. Şikâyetler yazılı ya da sözlü olarak yapılabilirdi.
33-Divan-ı Hümayunda Nişancı ve Kadıasker’in hukuki konularda işlevi nedir?
CEVAP : Yapılan ititrazlarda örfi ve şeri hukuk davaları farklı divan üyeleri tarafından karara bağlanırdı. Örfi hukuku ilgilendiren şikâyetlere nişancının bilgisinden yararlanan veziriazam; şeri hukuk alanına girenleri ise kadıasker denetlerdi.
34-Osmanlı devletinde ilk defa padişahın otoritesi hangi belge ile sınırlandırılmıştır?
CEVAP : Senedi İttifak
35-II. Mahmut dönemi devlet tebaa ilişkisi konusunda bilgi veriniz.
CEVAP : Sultan II. Mahmut, "Ben tebaamın Müslümanını camide Hristiyanını kilisede, Musevisini de havrada fark ederim. Aralarında başka türlü bir fark yoktur. Cümlesi hakkındaki muhabbet ve adaletim sağlamdır ve hepsi hakiki evladımdır." diyerek Osmanlı halkını hukuk ve kanun yönünden eşit saydığını göstermiştir.
36-Müsadere usulü hakkında bilgi veriniz.
CEVAP : Müsadere, yasak edilen bir şeyin kanun gereği elden alınması veya suçlu görülen bir kimsenin malının devlet tarafından zapt edilmesi anlamına gelmektedir. OsmanlıDevleti, adaleti tesis etme sırasında suç işleyenlere karşı caydırıcı bir unsur olması düşüncesiyle müsa dereyi uygulamıştır. Müsadere daha çok; ceza, emniyet tedbiri ve yapılan zararı ödetmede kullanılmıştır.
37-II. Mahmut döneminde adalet işlerinden sorumlu olan nezaret hangisidir?
CEVAP : II. Mahmut Döneminde, adalet işlerine bakmak üzere "Nezaret-i Deavi" (Adalet Bakanlığı) kuruldu
38-Osmanlı devletinde ve Ortaçağ Avrupa’sında azınlıklara tanınan hakları mukayese ediniz.
CEVAP : Dünyanın farklı coğrafyalarında yer alan devletler, Orta Çağda genel olarak tebaaları ile ilişkilerinde dinî sınıflandırmayı esas almıştı- Avrupa'daki derebeylik sisteminde, sınıflara göre değişen faklı kanunlar vardı. Osmanlı Devleti'nde ise Türklerde var olan adalet anlayışı gereği, kadı önünde Müslümanlarla zimmilere aynı kanun uygulanıyordu. Osmanlı Devleti, gayrimüslim tebaaya tanıdığı din ve vicdan hürriyeti bakımından çağdaşları arasında en önde gelen devletti.
39-Tanzimat Fermanıyla tebaaya tanınan haklar hakkında bilgi veriniz.
CEVAP : Tanzimat Dönemindeki gelişmelerle yönetilenler lehine hukuki düzenlemeler yapılmış ve halkın eşit olduğu kabul edilmiştir. Fermanla kanun önünde bütün tebaanın mal, can ve namus emniyeti güvence altına alınmıştır.
40-Islahat Fermanı, Osmanlı toplum anlayışında ne gibi değişikliklere yol açmıştır.
CEVAP : Bu fermanla gayrimüslimlerin (zımmiler) haklarının genişletilerek kanuni güvence altına alınması ve onların Müslümanlarla eşit tutulması amaçlanmıştır. Bu bakımdan, fermanda yer alan ilkeler Tanzimat Fermanı'nı olumlu bir biçimde tamamlamaktadır. Fakat gayrimüslimlere ve yabancılara yargılama bakımından tanınan ayrıcalıklar, hukuk birliğini bozucu niteliktedir.
41- Tanzimat öncesi ve sonrası Osmanlı mahkemelerinin isimlerini yazınız.
CEVAP :Tanzimat Öncesi : Şeri, Cemaat, Konsolosluk mahkemeleri
Tanzimat Sonrası : Şeri, Cemaat, Konsolosluk, Nizamiye, Ticaret mah.
42-Nizamiye mahkemeleri hakkında bilgi veriniz.
CEVAP : 1869'da Müslümanların ve gayrimüslimlerin davalarına bakmak için kurulmuştur. Başkanı kadı olup üyeleri Müslüman ve gayrimüslimlerden meydana gelmiştir. Hukuk ve cinayet davalarıyla ticaret mahkemelerinin yetkileri dışında kalan davalara bakardı.
43-Türk tarihinde ilk defa anayasal sisteme ne zaman hangi olay ve belge ile başlamıştır?
CEVAP : Osmanlı Devleti, meşrutiyet yönetimine kanunuesasiyi ilan ederek geçti. Devlet yönetimi yeniden yapılandırıldı. Türk tarihinde ilk defa anayasal sisteme geçildi.
44- Osmanlı devletinde ilk medeni kanun hangisidir?
CEVAP : Mecelle
45- Mecelle’nin Türk hukuk tarihindeki önemini açıklayınız.
CEVAP : Meşrutiyet Döneminde hukuk alanında atılan en önemli adımlardan biri de Mecelle-i Ahkâm-ı Adliye'nin hazırlanmasıdır. Ahmet Cevdet Paşa başkanlığındaki ilmî bir heyet tarafından, İslam hukukuna bağlı kalınarak hazırlanan Mecelle, şeri mahkemelerde hukuki kaynak olarak kullanılmıştır. Bu kanun, medeni konuları (şahıs, aile ve miras) içermektedir. Mecelle, adliyede hukuk birliğinin temelini de atmıştır.
46-Dar-ı Şura-yı Askerî’nin görevi nedir?
CEVAP: Askerlikle ilgili kural ve karar taslaklarını hazırlar.
47-Büyük Millet Meclisi’nin açılmasını milli irade açısından değerlendiriniz.
CEVAP : BMM'nin 23 Nisan 1920'de açılması, yeni bir Türk Devleti'nin kurulmasının yanında "egemenliğin sadece Türk milletine ait olduğu"nun da göstergesidir. Yasal düzenlemelerin yalnız millet iradesine dayandırılması aynı zamanda hukuk inkılâbının başladığının bir delilidir. Çünkü BMM'nin açılışı, saltanat ve hilafetin konumlarının sorgulanmasına neden olmuştur. Mutlak biçimde millete ait olan egemenlik ilkesinin padişahlık ve hilafet kurumlarıyla bağdaşmaması ileride yapılacak olan hukuk inkılâbının en önemli basamağını teşkil etmiştir. 1921 Anayasası'nda hâkimiyetin kayıtsız şartsız Türk milletine ait olduğu ifade edilmiştir. Yasama, yürütme ve yargı yetkilerinin halk adına TBMM tarafından kullanılacağı ve "Türkiye Devleti'nin TBMM tarafından idare olunduğu” belirtilmiştir.
48-Medeni Kanunla ne gibi düzenlemeler yapılmıştır?
CEVAP: Medeni kanunla evlenme, boşanma, miras gibi konularda varolan eşitsizlik giderilmiştir. Kişinin hak ve özgürlükleri güvence altına alınmış, kişinin devlete karşı olan ödevleri yeniden düzenlenmiştir. Ayrıca resmî nikâhla kurulan modern aile yapısı hedeflenmiştir. Kadın ve erkek bütün vatandaşlar medeni ülkelerin vatandaşlarıyla aynı haklara kavuşmuş, yeni mahkemeler ve barolar kurulmuştur. Cumhuriyet ile birlikte Türk kadını, ekonomik özgürlüğüne, siyasi haklarına pek çok Avrupa ülkesinden daha önce kavuşturularak demokratik katılım ve kanun önünde eşitlik sağlanmıştır.
49-Milli mücadele dönemi anayasası ile Cumhuriyet dönemi ilk anayasasını karşılaştırınız.
CEVAP: Cumhuriyet ilan edildiğinde 1921 'de kabul edilen Teşkilat-ı Esasiye Kanunu yürürlükte bulunuyordu. Bu kanun, TBMM'nin varlığını yasal hâle getirmek ve yeni devletin dayandığı temel ilkeleri belirlemek amacı ile ilan edilmişti. 23 maddelik kısa bir kanun olan Teşkilat-ı Esasiye, Osmanlıdan devralınan “Kanunuesasîyi” de yürürlükten kaldırmamıştı. Cumhuriyetin ilanı ve halifeliğin kaldırılmasından sonra yeni devletin ihtiyaçlarını karşılayacak bir anayasanın yapılması gerekmiştir. Bu sebeple 20 Nisan 1924'te Cumhuriyet Döneminin ilk anayasası kabul edildi. 1924 Anayasası, Kanunuesasî’yi yürürlükten kaldırmıştır.
 
Geri
Üst