Ynt: Osmanlı Fermanlarına Örnekler

Berât
IV. Mehmed Dönemi h. Evâsıt-ı Za.1072 / m. Haziran-Temmuz 1662
Konusu
İstanbul'da, Mahmutpaşa ve Arabacılar civârında, bazı mülk ve dükkânların vakfedilmek üzere, Vâlide Sultan'a mülk olarak verildiğine dâir.
Yazı Çeşidi
Berât, celî dîvânî hat ile yazılmıştır. 12 satırdır
Tuğrası ve Tezyinatı
Altınla çekilen tuğra, siyah tahrîrlidir. İç beyze, penbe üzerine kırmızı renkte negatif karanfillerle tezyîn edilmiştir. Karanfiller, bahçede topraktan çıkmış şekildedir. (Kara Memi üslûbu) Dış beyze, Haliç işi bir kompozisyon ile bezenmiştir. Zülfe ve tuğ araları, açık renk zemîne, koyu renk negatif yapraklarla, hançer boşluğu ise, penbe üzerine, bağımsız bulut motifleriyle tezyîn edilmiştir. Tuğların üzerindeki selvi formunun içi, mavi ve kırmızı renkte negatif çiçeklerden oluşan simetrik bir kompozisyon ve iç içe geçmiş kapalı formlarla tezyîn edilmiştir. Kapalı form, tahrîrli sıvama altındır. Desenin çevresine ve tuğranın üst sınırlarına, mavi-kırmızı negatif yapraklar yapılmıştır. Hatt-ı hümâyûn kısmındaki dâirenin ve yarım dâirelerin bordürü, üç iplik rûmîden müteşekkildir. Yarım dâirelerdeki klâsik tezhîb, üç iplik rûmî, agraf ve hatâî motiflerinden müteşekkildir. Büyük dâiredeki klâsik tezhîb, ¼ simetrik olup kapalı form, hatâî hattı ve rûmî hattından müteşekkildir. Siyah mürekkebli yazının harflerinin üzeri, altın noktalarla bezenmiştir. Satır araları, altın noktalıdır. Yazıda, siyah ve altın mürekkeb kullanılmıştır.
Gördüğü İşlem
1-Berâtın sol üst tarafında, Pâdişâh'ın el yazısıyla yazılmış, "Emrim mûcebince amel oluna, kimse müdâhele etmeyeler.", ibâresi yer almaktadır. 2-Sol alt köşede, berâtın yazıldığı yerin kaydı vardır.