ATATÜRK'ÜN EVİ(ATATÜRK MÜZESİ)


(Nusret Karaca/Tarih Araştırmaları)
...
Atatürk'ün Selanik'te dünyaya gözlerini açtığı ev, o dönemlerde Türklerin yoğun olarak yaşadığı ve o zaman Kasım Paşa olarak bilinen mahallede Islahane Caddesi(Numan Paşa Caddesi) üzerinde bulunuyordu. Şimdi Aghiou Dimitriou ve Apostolou Pavlou Caddelerinin kesiştiği bir noktada , T.C. Başkonsolosluğuyla aynı bahçe içinde bulunmaktadır.
Bugün müze olan evi Ali Rıza Efendi ticaret yaptığı dönemde kendi parasıyla yaptırmıştır.
Ali Rıza Efendi Selânik şehri Evkaf Kâtipliğinde (Vakıflar Müdürlüğü) çalıştıktan sonra, Mülazım (Üsteğmen) rütbesiyle Asa kir-i Mansure-i Muhammediye(Muhammed'in Muzaffer Askerleri)ordusunda(×) görev yapmış,(1876-1877) ,bir süre de Osmanlı-Yunan sınırında gümrük memurluğu görevinde bulunduktan sonra ticaret hayatına atılmıştır.
1878 yılında Selânik'in tanınmış ailelerinden olan Feyzullah ağa'nın kızı Zübeyde hanım ile evlenir.M.Kemal bu evlilikten olan altı çocuktan biridir ve kardeşler içinden kendisi ve Kız kardeşi Makbule hanım yetişkinliğe erişebilmişlerdir.
...
Ev, etrafı yüksek duvarlarla çevrili,klasik , çıkartmalı,haremliği ve selamlığı olan üç katlı,pembe boyalı,alt pencereleri demir,üst pencereleri ise ahşap kafesli bir evdir.


1888 yılında A.Rıza Efendi'nin yaşamını yitirmesi üzerine Zübeyde hanım bir süre Langada yakınlarında kardeşinin evine yerleşir.M.Kemal de Şemsi Efendi İlkokulu'na devam eder.Selânik Mülkiye(Sivil hazırlık),Askeri Rüştiye(Askeri hazırlık-Ortaokul)
ManastırAskeri İdadisi(Lise)(×) eğitimleri ardından İstanbul Kara Harp Okuluna başlar.Selânikteki eve ancak tatillerde gider,annesi ve Makbule hanımla bir süre orada kalır.
1907 yılı III.Orduya atanır ve Selanik'te bu evde oturur.


Cumhuriyetimizin 10.yılında Selânik Belediyesi'nin girişimiyle Atatürk'ün evine bir levha asılmıştır. Bu aynı zamanda Balkan Paktı'nı(+) simgeleyen bir hatıra olarak bilinir.


Evin daha sonra Yunanlı sahibinden alınarak Atatürk'e hediye edilmesi kararlaştırılır, ev ancak bir kaç yıl sonra boşaltılır ve anahtarı 19 Şubat 1937'de Selânik Türk Başkonsolosluğu'na teslim edilir.


1950 yılında onarım gören evin müze haline getirilmesi kararlaştırıldıktan sonra bunun için uzmanlara başvurulur. Atatürk Evi Müzesi" için Dolmabahçe ve Topkapı Şarapları'ndan bir çok eşya da Selânik'e gönderilir.10 Kasım 1953'te açılan müze 1981 yılında da bir onarım görür.
Ev, 2011’de Yunanistan Kültür Bakanlığı tarafından “modern anıt” olarak tescil edilmiştir.
.....
Adres;Apostolou Pavlou 17, Thessaloniki 546 34, Yunanistan


.....
(×)Asakir-i Mansure-i Muhammediye
(Muhammed'in Muzaffer Askerleri) II.Mahmud tarafından 1826 tarihinde Nizam' ı Cedit Ordusu kaldırıldıktan sonra kurulmuştur.
(+)Balkan Paktı(Antantı) 1934 yılında Türkiye-Yunanistan-Yugoslavya ve Romanya'nın katılımıyla Batı sınırlarını güvenlik altına almak için II.Dünya Savaşı öncesi oluşturulmuştur.

.....
(*) T.C.Selânik Başkonsolosluğu Metni (2002), Park Grubu, T.C.Kültür ve Turizm Bakanlığı,Atatürk Ansiklopedisi, Eğitim Enstitüsü ders bilgileri,
İşte Atatürk.