(Sınav sorularını hazırlarken ve öğrencilere genel tekrar yaptırırken kolaylık sağlıyor. Yararlı olması dileğiyle..)
ORDU TEŞKİLATI
• Osmanlıda ordu ………… ordusu ve ………… ordusu olmak üzere iki önemli koldan oluşur.
• Osmanlıda kapıkulu, yardımcı kuvvetler ve eyalet askerlerinden oluşan yapı ……… ordusunu oluşturur.
• İlk daimi ordu ……………. zamanında kurulmuştur.
• Kapıkulu askerleri ……………. adı verilen sistemle toplanırdı.
• Balkanlardan toplanan küçük yaştaki çocukların yetiştirilerek devlet adamı ve asker ihtiyacının karşılandığı yapıya …………..sistemi denir.
• Osmanlıda kapıkulu askerleri …………. ve ………… birlikleri olmak üzere iki koldan oluşurdu.
• I. Murat döneminde kurulan …………...... III. Murat döneminde disiplinini kaybetmiştir.
• Bölüklerine “orta” adı verilen yeniçerilerin üç ayda bir aldıkları maaşa ………….. denir.
• Yeniçerilerin silah,araç ve gereçlerini yapan ve tamir eden sınıfa …………. Ocağı denir.
• Osmanlı ordusunda havan topu,gülle ve bomba yapan sınıfa ……….. ocağı denir.
• Osmanlı ordusunda tünel açan ve düşman kalelerinin çökmesini sağlayan sınıfa ………….. denir.
• Padişahı ve savaş ağırlıklarını koruyan kapıkulu süvarilerine …………………. denir.
• Osmanlı ordusunun önemli gücünü oluşturan eyalet askerlerinin en kalabalık bölümünü ………………… oluşturur.
• Osmanlı ordusunda su taşımakla görevli sınıfa ……… denir.
• Ordunun ihtiyaçları için devlet, halktan …………. denilen olağanüstü durum vergisi alırdı.
• Osmanlı …………… beyliğini ele geçirince ilk kez donanma sahibi olmuştur.
• Osmanlı tarihinde ilk tersane ………………. döneminde açılmıştır.
• Osmanlı tarihinde denizcilikte en büyük gelişme ………………. döneminde olmuştur.
• Osmanlıda donanma komutanına …………….. denilmiştir.
• Osmanlıda deniz askerlerine ………… denir.
• III.Selim döneminde …………………… isimli yeni bir ordu kurmuştu.
• II.Mahmut Yeniçeri Ocağını kaldırarak …………………………….. isimli yeni bir ordu kurdurmuştur.
• Askerlik süresi …………döneminde beş yıl olarak belirlenerek, vatan görevi haline getirilmiştir.
TAŞRA TEŞKİLATI
• Osmanlı ülkesi ……….. bakımdan eyalet, sancak, kaza ve tımarlı nahiyeler olmak üzere çeşitli bölümlere ayrılmıştır.
• Asker veya memurların maaş yerine belirli bölgelerin vergilerini alması usulüne ………… sitemi denir.
• Savaşta yararlılık gösteren sipahilere verilen 3-20bin akçe arasında yıllık vergi geliri olan topraklara ……….. denir.
• Önemli devlet memurlarına verilen yılık vergi geliri 20-100 bin akçe arasında olan topraklara …………. denir.
• Padişah ve ailesi ile sadrazamlara verilen yıllık vergi geliri 100bin akçenin üzerinde olan topraklara ………… denir.
• Tımar sahiplerinin gelirlerinin her 3bin akçesi için yetiştirdikleri askere ……….. denir.
• Dirlik sisteminde toprağın mülkiyeti …………, kullanım hakkı …………, vergisi ise ………….. aittir.
• Tımar ve zeamet sistemi …………. Döneminde kaldırılarak memur ve askerlere maaş bağlanmıştır.
• Gelirleri doğrudan hazineye ayrılan ………….. topraklar; yıllık, peşin olarak kiraya verilir.
• Devlete ait bir gelirin ihale yoluyla kiraya verilmesine ……………. denir.
• İltizam sahibine ………….. denir.
• Zaman içinde tımar toprakları, acil para ihtiyacını karşılamak amacıyla ……………’a verilmiştir.
• İltizamların güçlü kişilere verilmesi ………. Sınıfının nüfuz kazanmasına yol açmıştır.
• Osmanlıda eyaletlerin başında …………. bulunurdu.
• Eyaletler içinde beylerbeyinin bulunduğu sancağa ……………….. denir.
• Eyaletlerde güvenlikten sorumlu kişiye ………. denir.
• Eyalet yönetiminde Beylerbeyinin yardımcısına ………….. denir.
• Tımar sisteminin uygulanmadığı, vergilerin yıllık olarak toplandığı Mısır, Bağdat, Yemen, Cezayir, Basra gibi eyaletlere ……………. Eyalet denir.
• Toprakları Has, Zeamet ve Tımar olarak ayrılan, dirlik sisteminin uygulandığı Rumeli, Budin, Erzurum, Diyarbakır, Şam gibi eyaletlere ………….. eyalet denir.
• Kazaların birleşmesiyle oluşan sancakların başında …………… bulunurdu.
• Sancaklarda subaşının yanında asayişi sağlayan, yasakçı adı verilen …………bulunurdu.
• Sancak kalelerinin korunması görevi ………….. aittir.
• Osmanlı devletinde kazaların başında yönetici olarak ……….. bulunur.
• Osmanlıda çarşı, pazar denetimi yaparak fiyatları kontrol eden görevliye …………. denir.
• 1864 vilayet nizamnamesi ile liva adı verilen sancakların idaresi ………….. adlı yöneticilere verildi.
• Mahalle veya köy cemaatinin önde geleni ……….dır.
OSMANLIDA HUKUK
• Osmanlı devletinde hukuk, İslam dininden temel alan …….. ve geleneklerden oluşan …….. olmak üzere iki temele dayanır.
• Örfi hukukun ilk yazılı ifadesi olan Kanunname-i Ali Osman ……….. döneminde hazırlanmıştır.
• Eyalet, sancak ve kazalardaki mahkemelerde hakim olarak ……….. bulunurdu.
• Kadının verdiği kararlar üst mahkeme olarak …………… yeniden görüşülebilirdi.
• Nahiyelerde kadı adına ……… karar verirdi.
• Mahkemelerde ele alınan davalar ………… adıyla defterlere kaydedilirdi.
• II. Mahmut döneminde görevden alınan memurun malına el koyma işlemi olan …………….. kaldırıldı.
• Memurların yargılanması, devletle halk arasındaki meselelerin karara bağlanması amacıyla meclis-i ……………………. açıldı.
• Nezaret-i Deavi kurulmasıyla ………. Bakanlığı oluşturulmuştur.
• 1868’de Şurayı Devlet adıyla …………. kurulmuştur.
• 1870’de Ahmet Cevdet Paşanın çabalarıyla ……………. adı verilen medeni kanun oluşturuldu.
• 1876’da ilan edilen ……………… Osmanlıda ilk anayasa olmuştur.
OSMANLIDA VAKIF
• Osmanlıda toplumsal fayda amacıyla bir müslümanın malını bağışlamasına ………… denir.
• Vakfeden kişiye …………. denir.
• Vakfedilen mala ………… denir.
• Vakıf sisteminde yöneticiye …………. denir.
• Kadı huzurunda düzenlenen vakıf sözleşmesine ………….. denir.
OSMANLIDA TOPLUM
• Osmanlıda çok uluslu yapıya kavuşulunca devlet ………….. vasfını kazanmıştır.
• Bir toplumun ülke içinde coğrafi yer değiştirme işlemi ……………….. olarak adlandırılır.
• Toplumsal yaşayışta bir sınıftan başka bir sınıfa geçmeye yada konumunda terfi olmasına …………….. denir.
• Osmanlıda yönetime katılmayarak, devlete vergi veren halka ………… denir.
• Osmanlıda aynı din ve mezhepten gelenler ………. olarak adlandırılmıştır.
• Osmanlıda müslüman olmayan topluluklara gayrımüslim veya ……… adı verilmiştir.
• Merkezi fener patrikhanesi olan ……………, patrik tarafından temsil olunmuştur.
• İstanbuldaki hahambaşı tarafından temsil edilen Osmanlı …………. cemaati ticaret sayesinde zenginleşmiştir.
• Rusyanın Ortodoksların hamisi olması, Fransız ihtilali, Tanzimat ve ıslahat fermanları ile meşrutiyet ………….. yapısının bozulmasına yol açtı.
• Osmanlı şehirlerinde ilmiye, kalemiye ve seyfiye sınıflarından yöneticilere ………… veya ümera denirdi.
• Reaya ile ümera arasındaki temel farkı ………… verilmesi belirlemektedir.
• Anadoluda 13.yy’da ortaya çıkan ……….. teşkilatı dini, ahlaki, sosyal ve ekonomik bir teşkilattır.
• Osmanlı toplumunda her esnaf ………. adlı bir odaya üye olurdu.
• Esnafın dükkan açma yetkisine ………… denir.
OSMANLI EKONOMİSİ
• Osmanlı ekonomisinin iki doğal kaynağını ………. ve …………oluşturur.
• Osmanlı tarihinde ilk nüfus sayımı 1831’de …………. Döneminde yapılmıştır.
• Çeşitli nedenlerle ve dönemlerde vergi yükümlüsü nüfusu belirlemek amacıyla yapılan sayıma …………. denir.
• Osmanlı toprak sistemi …….., ……….. ve ……….. olmak üzere üç temel yapıdan oluşur.
• Mülkiyeti devlete ait olan topraklara……….. denir.
• Gelirleri padişah kızlarına ve ailesine ayrılan topraklara …………… denir.
• Kişilerin miras olarak bırakabildiği mülk toprak, Müslümanlara ait ………. ve zımmilere ait …………. Toprak olarak ikiye ayrılır.
• Osmanlı ekonomisinin temelinde …………. bulunur.
• Dericilik, kumaşçılık ve demircilik Osmanlı ………… temelini oluşturur.
• Osmanlı ticaretinde öneme sahip yol üzerindeki konaklama yerlerine ……….. denir.
• Tatar denen ulaklarca yapılan haberleşme ağına ……….. teşkilatı denir.
• Osmanlıda nakliye işleriyle uğraşan esnafa ……….. denir.
• Osmanlıda ticaret gelirlerini etkileyen 3 olay …………………., …………….. ve 1838 …………..... antlaşmasıdır.
• Ticaret, hukuk ve gümrük alanında bir devletin başka bir devlete verdiği ayrıcalıklara ……………… denir.
• Kapitülasyonlar ……………. Döneminde sürekli hale getirildi.
• İngiltere ile ……………. döneminde imzalanan Balta Limanı ticaret antlaşması ile Osmanlı Avrupa için açık Pazar haline geldi.
• İlk dış borç …………. Savaşı sırasında alınmıştır.
• 1881’de Osmanlı borçlarını ödeyemeyeceğini duyurunca ……………………. Komisyonu kuruldu.
• Altın, gümüş, bakır gibi madeni paralara ………….. denir.
• Para basılan yere …………….. denir.
• İlk Osmanlı parası …………… zamanında basılmıştır.
• Orhan bey döneminde basılan gümüş paraya …………. denir.
• Fatih zamanında basılan altın paraya …………… denir.
• Osmanlıda ilk kağıt para ……… adıyla Abdülmecit döneminde kullanıldı.
• Osmanlıda tekalif, resim, bac gibi adlarla anılan vergiler ……….. ve ……… olmak üzere iki şekilde alınırdı.
• Bir şer’i vergi olan ………… Müslümanlardan alınan 1/10 oranında ürün vergisidir.
• Müslüman olmayanlardan alınan toprak vergisine ……….. denir.
• Zimmilerden askerlik görevi karşılığı alınan vergiye ………denir.
• Hayvan sayısına göre alınan vergiye …………… denir.
• Reayanın sipahiye ödediği toprak vergisine ………….resmi denir
• Toprağı izinsiz olarak terk eden veya üç yıl üst üste ekmeyen çiftçiden …………… vergisi alınır.
• Olağanüstü hallerde divan kararı ve padişah emri ile alınan vergiye …………. Denir.
Alıntı ile Cevapla