1. #1

    Üyelik tarihi
    09.Eylül.2007
    Yaş
    56
    Mesajlar
    63


    I.GÖKTÜRK DEVLETİ ( 552 – 630 )
     Asya Hun Devleti dağıldıktan sonra, Asya bozkırlarında dağınık Türkleri ilk kez birleştirdiler.
     Tarihte ilk defa “ TÜRK” adını taşıyan Türk devletini kurdular.
     Orta Asya’da bütün Türk asıllı kavimleri yönetimleri altında topladılar.( Yakutlar-Bulgarlar hariç) Sibirya
     Kurucusu: Bumin Kağan Egemenlik Alanı: Kırım Sarı
     Merkez : Ötüken Yarımadası Deniz
    Amuderya
     Kuzey Hun Devleti yıkıldıktan sonra Altay dağlarına çekilen Türkler demircilikle uğraşıyorlardı.
     Orta Asya’ya Avarlar ( Juan – Juan , Apar ) egemen olmuştu. Göktürkler, Avarlar’a silah yapıyordu.
     Kitabelerde kendilerini “ Göktürk” olarak tanımlayan bu kavim Avarlara karşı ayaklandı ve Bumin başkanlığında kendi devletini kurdu.
     Bumin Kağan: I. Göktürk Devletinin kurucusudur. 552 yılında (devleti kurduğu yıl) öldü.
    • Devleti ikili teşkilatlanma gereği doğu- batı diye ikiye ayırdı. Doğu merkezdir. ( Doğu kutsal sayılır.)
    • Batı kanadını kardeşi İSTEMİ ‘ye “ Yabgu= ordu komutanı” unvanıyla birlikte doğu kanadının egemenliğini tanımak şartıyla verdi. Batı, doğu ya bağlı idi.
    Mukan Kağan:*Bumin’in oğlu Mukan dönemi en parlak dönemdir.
    *İstemi Yabgu , İpek yolu kontrolü için Sasanilerle ittifak kurarak, Akhunları parçaladılar.
    *Daha sonra ise; Bizans ile ittifak yapılarak, Sasaniler zayıflatıldı. İran’ın ( Sasanilerin ) müslümanlarca fethi kolaylaştı.
    * Bu ilişkilerin temel sebebi; İpek yoluna hakim olma isteğidir.
    YIKILIŞI : İç çekişmeler ve taht kavgaları yüzünden devlet 582 de Doğu – Batı olmak üzere ikiye ayrıldı. ( Çinlilerin Böl- yık politikaları sonucu Doğu Göktürkler 630 da , Batı Göktürkler ise 659 da Çinliler tarafından yıkıldı.
    Not: Türkler üzerinde 50 yıl Çin hakimiyeti sürdü.




    II. GÖKTÜRK DEVLETİ = KUTLUK DEVLETİ (682- 745)
    Kurucusu: Kutluk (İlteriş) Kağan Merkezi: Ötüken
    Egemenlik Alanı: Sibirya
    Hazar Denizi Sarı Deniz

    Kabil
     Çin egemenliğine başkaldıran Göktürkler, birbiri ardına çıkardıkları ayaklanmalar sonucunda amaçlarına 682 yılında Kutluk Kağan liderliğinde kavuştular.
     Kutluk ( İlteriş ) Kağan: (682- 692)
     Çin ile yaptığı mücadele sonucunda doğu bölgesindeki Türkleri yönetimi altında topladı. Bağımsızlığını ilan etti. ( Bu mücadele, Türk tarihinde yaşanan ilk bağımsızlık savaşıdır.)
     Dağılan Türk boylarını yeniden birleştirdiği için, Ötüken’i merkez yapan Kutluk Kağan’a (İlteriş= İl toplayan , derleyen) unvanı verildi.
     Çin ile mücadeleye devam etti. Tonyukuk en büyük yardımcısıydı.
     Kapgan Kağan : ( 692 – 716 )
     Kutluk Kağan, ölünce yerine kardeşi Kapgan Kağan geçti.( Çocukları Bilge, Kültigin küçüktü.)
     Devletin sınırlarını eski haline getirdi. Türgiş, Bayırgu , Uygurları yönetimi altına aldı. Yönetiminde sert tedbirler alması ve Çin’in kışkırtması ile devlette ayaklanmalar çıktı. Oğuz Boylarından Baykırlar, pusuya düşürülerek öldürüldüler.( 716)
     Bilge Kağan : ( 716 –734)
     Kapgan Kağan ölünce oğlu İnal kağan oldu. Ancak Kutluk Kağanın oğulları Bilge ve Kültigin harekete geçerek, yönetimi ele aldılar.
     Babalarının veziri olan Tonyukuk da görevine tekrar getirildi.
     Çıkan ayaklanmalar bastırıldı. Oğuzlar, Karluklar, Uygurlar , Türgişler egemenlik altına alındı.
     Çin üzerine baskı kuruldu. Devlet eski gücüne kavuştu.
    725 de Tonyukuk, 731 de Kültigin , 734 de Bilge Kağan öldü.
    Bilge Kağanın yerine geçen çocukları ülkeyi iyi yönetemediler.
    Uygurlar,Karluklar ve Basmiller ayaklanarak , Ötüken’i ele geçirdiler,ve devleti yıktılar.(745)
     Göktürklerin, Doğu bölgelerinde egemenlik Uygurlara geçti. Batısı ise Türgişlere geçti.
     Göktürklerin Türk Tarihindeki Önemi:
     Dünya tarihinde “ TÜRK” adıyla ilk kez devlet kuran Göktürkler, bıraktıkları devlet gelenekleriyle kendilerinden sonra kurulan Türk Devletlerini etkilemişlerdir.
     Göktürklerin, hem siyasi tarihleri hem de sosyal yaşamları hakkında bilgi veren ilk Türkçe yazılı kaynakları oluşturmuşlardır.
    Talas,Yenisey,Öngin, Orhun ırmakları bölgesine bulunan bu ilk yazılı belgeler; Bilge Kağan, Kültigin, Tonyukuk ‘un mezar anıtlarıdır.
     Göktürk egemenliğine, Türk olan çok çeşitli kavimler bağlanmıştır. Bu kavimlerin hepsi de yöneticileri ile aynı adla anılmışlardır.
    Böylece Türk adı , bir ulus adı olarak ilk kez bu dönemde kullanılmıştır.( 2. Kez Türk adını devletin resmi adı olarak kullanan Türkiye Cumhuriyeti dir.) Göktürkleri Türk Dünyasının isim babası şeklinde yorumlamak doğru olacaktır.
     Türk Tarihinin ilk alfabesi Orhun= Göktürk alfabesidir.
     Türk Edebiyatının , Türk Tarihinin, Türk Kültürünün ilk yazılı örnekleri Orhun= Göktürk Yazıtlarıdır.


  2. #2

    Üyelik tarihi
    04.Kasım.2009
    Yaş
    28
    Mesajlar
    6

    Peki bu Köktürkler hangi aşamalardan geçerek devlet oldular acaba ?
    Geçmişini bilmeyen; geleceğini ne bilir ?

Benzer Konular

  1. II. Göktürk Devleti (Kutluk Devleti) Konu Anlatımı
    Konu Sahibi akalin Forum İlk Türk Devletleri Ders Notları
    Cevap: 12
    Son Mesaj : 08.Mart.2017, 19:22
  2. Göktürk Devleti Haritası
    Konu Sahibi [sadohan] Forum İlk Türk Devletleri Haritaları
    Cevap: 4
    Son Mesaj : 08.Ekim.2012, 00:29
  3. Ynt: I. -II. Göktürk Devleti
    Konu Sahibi sdt83 Forum Çöp Kutusuu
    Cevap: 0
    Son Mesaj : 10.Ekim.2009, 20:11
  4. GökTürk Devleti'nin Dış Politikası
    Konu Sahibi raltar Forum İlk Türk Devletleri Araştırmalar
    Cevap: 0
    Son Mesaj : 03.Aralık.2008, 18:47
  5. Göktürk Devleti Efsanesi
    Konu Sahibi nadif Forum Bunları Biliyor muydunuz?
    Cevap: 0
    Son Mesaj : 17.Mayıs.2007, 10:32

Bu Konu için Etiketler

Giriş

Giriş