30 AĞUSTOS 1922...ZAFERE GİDEN YOL /Araştırma:Nusret Karaca

nusretk Çevrimdışı

nusretk

Member
30 AĞUSTOS 1922...ZAFERE GİDEN YOL GİDEN YOL
Nusret Karaca
.....
BAŞKOMUTANLIK MEYDAN MUHAREBESİ ÖNCESİ DURUM
Nusret Karaca

Sakarya Zaferi Anadolu'da coşkuyla karşılanmıştı.Kafkas Cumhuriyetleri ile 13 Ekim 1921'de KARS,Fransızlar ile de 20 Ekim 1921 tarihinde ANKARA antlaşmaları siyaset başarıları olarak olumlu sonuçlardı.

Özellikle Ankara Antlaşması ile İtilaf Devletleri bloğu parçalanmış oldu.Fransızlar savaşa tamam,İngilizler devam diyordu.Bu antlaşma ile ayrıca Güney Cephesi'ndeki savaş sona erdiğinden Türk kuvvetleri
Batı'ya kaydırılıyor ve bölgenin ekonomik kaynakları da tekrar hayata geçiyordu.

İTİLAF DEVLETLERI ÖNERİSİ VE BÜYÜK TAARRUZ

İtilaf Devletlerinin 26 Mart 1922 tarihinde sundukları öneriye göre Doğu Trakya ve Edirne'nin Yunanlılara bırakılması,Türk ve Yunan azınlıklarını Milletler Cemiyeti'nin belirlemesi,Boğazların Türkiye'ye bırakılması ancak asker bulundurulmaması ve de ayrıca Kapitülasyonların yeniden düzenlenmesi gibi maddeler vardı.

Bu arada Yunanlılar Eskişehir,Afyon ve Uşak arasında bir savunma cephesi oluşturmuştu.

M.Kemal 17 Ağustos'ta Ankara'dan ayrıldı,Konya üzerinden Akşehir'e ordu karargahına geldi.Amaç düşmanı şaşırtmaktı.

26 Ağustos'ta saldırı emri verildi.Dumlupınar Zaferi ile düşman cephe hatları çökertildi.

M.Kemal kaçan düşmanın ardından o tarihi direktifi verdi.

"Ordular ,ilk hedefiniz Akdenizdir.İleri!"

İsmet,Fevzi ve Nurettin Paşa komutalarındaki birlikler önce 1 Eylül'de
Uşak'ı geri aldılar.

Eskişehir,Nazilli,Simav,Salihli ve 9 Eylül'de İzmir.

Türk Ordusu Başkomutanlık Meydan Muharebesi ile 1683 Viyana
kuşatması sonrası dönemden başlayan avunma durumundan,taarruz durumuna geçiyordu.

Evet! Büyük Zafer ve M.Kemal ile ilgili çok sayıda yerli ve yabancı kişilerin yorumları olmuştur.Ancak Gazi ve Mareşallik ünvanı verilen Mustafa Kemal'in annesi Zübeyde hanım'ın mesaji ayrı bir anlam taşır.(*)
...
"Uhdenize mareşallik yüksek rütbesiyle iftihar duyulacak olan gazilik ünvanının verildiğini müjdelediler..Milletimin bu teveccüh ve itimadı benim kadar kimseyi duygulandıramaz....."
...
(*) Kaynaklar/Eğitim Enstitüsü Ders Kitaplarım,notlarım;Ergün.Aybars
(T.C.Tarihi)
E.Ziya Karal (T.C.Tarihi Başkomutanlık Meydan Savaşı Öncesi Durumers Kitapları)
Toktamış Ateş(Türk Devrim Tarihi),Nilüfer Kurtuluş(Atatürk),T.C.
Türk Silahlı Kuvvetler Dergisi (2007..S.394..S.45), T.C.Siyasi Tarihi(Kemal Zeki Gençosman)
.....
26-30 AĞUSTOS 1922 "BÜYÜK TAARRUZ VE ZAFER'e GİDEN YOL"
Nusret Karaca

30 Ekim 1918 tarihli Mondros Ateşkes Antlaşması sonrası işgallere karşı M.Kemal önderliğinde birleşen Türk halkının, yokluklar içersinde giriştiği destansı bir direniş öyküsüdür Ulusal Kurtuluş Savaşı.

İtilaf Devletleri istediklerini,istedikleri yerde,istedikleri gibi yapamayacaklarını ilk olarak Anadolu Topraklarında anladılar.

Ulusal Kurtuluş Savaşımız...
Önce hazırlık dönemi...
Kuvâ-yı Milliye...
Genelgeler,Kongreler,T.B.M.M.'nin açılışı...
Düzenli orduların kurulması.

Ve sonra Cepheler...
Sıcak savaş dönemi...
Doğu,Güney cepheleri...

Ermenilere,Ruslara karşı zaferler...
Gümrü Antlaşması(3 Aralık 1920-Ermeniler ile-1.T.B.M.M'nin ilk siyasi başarısı)Moskova Antlaşması(16 Mart 1921 Sovyet Rusya ile Batı Cephesi'ndeki 1.İnönü savaşı Sonrası),Kars Antlaşması( 13 Ekim 1921 Kafkas Cumhuriyetleri-Azerbaycan,Ermenistan,Gürcistan ile-Batı Cephesindeki Sakarya Zaferi sonrası)

Güney Cephesi'nde Fransızlarla(20 Ekim 1921Ankara Antlaşması- Batı Cephesi'ndeki Sakarya Zaferi sonrası)

Ardından...
Çarpışmaların en şiddetli olduğu Batı Cephesi'nde Sakarya Zaferi Sonrası...
Büyük Taarruz.

Akşehir:27/28 Temmuz 1922

M.Kemal,Fevzi Çakmak,İsmet İnönü,Nurettin Paşa,Yakup Şevki Sübaşı,Fahrettin Altay,Asım Gündüz,Salih Bozok,Şükrü Sökmensüer'in katıldığı ve
Büyük Taarruz kararının alındığı toplantı...

Falih Rıfkı Atay'ın M.Kemal'in
"Ordular! ilk hedefiniz Akdeniz'dir, ileri!"emri ile ilgi düşünceleri ne anlamlı.

"Ben ömrümde hiçbir edebiyat eserinde,ordulara ilk hedeflerinin Akdeniz olduğunu bildiren günlük emri okurken duyduğum zevki duymadım.Bu bütün heyecanların üstünde bir heyecan veren,bütün şiirlerin üstünde bir şiirdirml.Ne olmuştuk,biliyor musunuz?
Kurtulmuştuk."

Sakarya Zaferi sonrası İtilaf Devletleri Sevr üzerinde küçük değişiklikler gibi gözüken bir öneri sundu.M.Kemal Türk milletinin bağımsızlığına aykırı olan maddeler nedeniyle bunu reddetti.

Yunanlılar Eskişehir-Afyon-Uşak arasında son model silahlarla donatılan bir savunma cephesi oluşturmuştu.

M.Kemal 17 Ağustos'ta Ankara'dan ayrılarak düşmanı şaşırtmak amacıyla Konya üzerinden Akşehir'deki ordu karargahına geldi.25 Ağustos'ta ise
Kocatepe yakınlarındaki karargaha geldi.
Genelkurmay Başkanı Fevzi Çakmak ve Batı Cephesi Komutanı İsmet Paşa da taarruzun yönetileceği Kocatepe'de
bulunuyorlardı.
26 Ağustos'ta ise saldırı başladı
Başkomutanlık Meydan Savaşı başlamış oldu.30 Ağustos 1922'de Dumlupınar Zaferi ile düşman savunma hatları aşıldı.
Ve M.Kemal tarihi emrini verdi.

"Ordular! ilk hedefiniz Akdeniz'dir,ileri."

Hücüm emrini alan.Türk Ordusu;
;İsmet,Fevzi ve Nurettin Paşaların.
komutasında düsman ordularını takip etti.
Yunanlılar kaçarken büyük zulümler ve eziyetleri sürdürdüler.Köy ve kasabaları zarara uğratarak,İzmir'i ateşe verdiler.
Eskişehir,Nazilli,Simav,Salihli,Aydın,Manisa Türk Ordusu'nun eline geçti...Bursa kurtarıldı.
Ateşe verilen İzmir 9 Eylül 1922 'de Türk Ordusu'nu kucaklarken Yunanlılar panik içinde gemilerine binerek ülkelerine kaçıyorlardı.
Böylece 1683 Ikinci Viyana Kuşatması ndan beri savunma durumunda olan
Türk Ordusu Büyük Taarruz ile yeniden bir zafere imza atmış oluyordu.
Ardından 3-11 Ekim 1922 Yunanlılarla yapılan Mudanya Ateskes Antlaşması.

24 Temmuz 1923 Lozan
Hiç bir şey kolay kazanılmadı.

9168 şehit,31173 gazi...
İşgalden kurtarılan Anadolu toprakları...

29 Ekim 1923
Ve kurulan Türkiye Cumhuriyeti.

Ne diyor yüce önder M.Kemal Atatürk;
"Ey yükselen yeni nesil!İstikbal sizsiniz.
Cumhuriyet'i biz kurduk.Onu yüceltecek ve yaşatacak olan sizsiniz."
(*)
.....
(*)Eğitim Enstitüsü Ders Notlarım.Panel , Seminer ve Söyleşi Notlarım.Toktamış Ateş(Devrim Tarihi),T.C.Kültür Bakanlığı(Atatürk-Mehmet Özel)
E.Ziya Karal(T.C.Tarihi),Falih Rıfkı Atay,Hamza Eroğlu(Atatürk'ün Hayatı,Kişiliği S.67),Mahmut Ürküt(T.C.Ink.T.-104-105-106),IMG-20250823-WA0007.jpg
 
Son düzenleme:
Geri
Üst